fot. Fotolia
Stan podgorączkowy a gorączka – jak odróżnić?
Podwyższona temperatura ciała jest objawem związanym z wieloma procesami zachodzącymi w organizmie. Najczęściej objaw ten pojawia się w mechanizmie mobilizacji układu odpornościowego po wniknięciu do organizmu czynników chorobotwórczych, np. wirusów lub bakterii. Może towarzyszyć przeziębieniu, bardzo często towarzyszy grypie.
Stan podgorączkowy jest też często naturalnym stanem fizjologicznym u kobiet przed owulacją, a podwyższona temperatura występuje w wyniku wysiłku fizycznego czy silnego stresu.
Gorączka to stan, w którym temperatura ciała jest wyższa niż 38 st. C. Jeżeli gorączka nie jest zbyt wysoka, nie należy jej obniżać farmakologicznie – podwyższona temperatura ciała (tzw. stan podgorączkowy do 38 st. C) sprzyja naturalnym procesom immunologicznym. Obniżanie gorączki zaleca się, gdy temperatura ciała przekroczy 38 st. C, chyba że niższa temperatura powoduje wyraźny dyskomfort.
Ból – kiedy sięgać po leki?
Natomiast ból jest sygnałem ostrzegawczym organizmu, informującym o trwającym procesie chorobowym lub urazie. Dlatego też doraźne łagodzenie długotrwale utrzymującego się bólu lub gorączki może spowodować poważne opóźnienie w rozpoznaniu groźnej choroby.
Staraj się unikać stosowania leków przeciwbólowych, jeśli jesteś w stanie znieść okazjonalny ból. U osób, które przy każdym odczuciu bólu sięgają automatycznie po lek przeciwbólowy, obserwuje się przypadki uzależnienia psychicznego od coraz silniej działających preparatów. Zażywaj lek wtedy, gdy ból jest nie do zniesienia lub utrudnia ci normalne funkcjonowanie. Wiele bólów głowy mija po krótkiej drzemce.
Jak działa paracetamol?
Powszechnie stosowaną i dość bezpieczną substancją o działaniu przeciwbólowym jest paracetamol. Działa on przeciwbólowo i przeciwgorączkowo. Nie obniża naturalnej odpowiedzi odpornościowej organizmu w czasie infekcji. Mogą go stosować osoby z chorobą wrzodową żołądka. Stosuje się go także w bólach przewlekłych.
Popularne leki zawierające tę substancję czynną to: Apap, Calpol, Codipar, Panadol, Efferalgan, Paracetamol.
Jak stosować? Zgodnie z zaleceniami z ulotki. Dawkowanie jest zależne od dawki paracetamolu w tabletce i masy ciała. Nie należy stosować kilku leków zawierających paracetamol.
- Przedawkowanie leku może skutkować ciężką chorobą wątroby.
- Dawka toksyczna wynosi między 5 a 10 g, w zależności od indywidualnej skłonności organizmu.
- Lek ten można stosować u dzieci. Nie należy go jednak stosować bez konsultacji z lekarzem dłużej niż 3 dni.
Zobacz także: O czym warto pamiętać stosując leki bez recepty?
Niesteroidowe leki przeciwzapalne – jak stosować?
Innymi lekami stosowanymi w leczeniu objawowym gorączki i bólu są tzw. niesteroidowe leki przeciwzapalne. Trzeba pamiętać, by w ich przypadku stosować tylko jeden wybrany lek. Warto pamiętać, że preparaty o różnych nazwach często zawierają tę samą substancję aktywną lub leki z tej samej grupy (np. kwas acetylosalicylowy, ibuprofen, naproksen).
Sprawdzaj skład leku i nie łącz leków z tej samej grupy i podobnym profilu działania. Długotrwale stosowanie może powodować uszkodzenie nerek, wątroby, szpiku kostnego, krwawienia z przewodu pokarmowego, chorobą wrzodową, utrudniać leczenie nadciśnienia, nasilać obrzęki, wywoływać szumy w uszach. Mogą też wywoływać tzw. polekowe zespoły bólowe, na przykład bardzo trudny w leczeniu przewlekły ból głowy.
Leki z grupy niesteroidowych przeciwzapalnych uszeregowano w kolejności zgodnie z wzrastająca siłą działania przeciwgorączkowego i przeciwbólowego.
Kwas acetylosalicylowy, czyli aspiryna lub polopiryna
Kwas acetylosalicylowy ma działanie jest wielokierunkowe. Obniża gorączkę, łagodzi ból, działa przeciwzapalnie. Dodatkowo zmniejsza krzepliwość krwi, wobec czego stosuje się jego niewielkie dawki (70-150 mg/dobę) w profilaktyce chorób układu krążenia. Może być stosowany w bólach różnego pochodzenia, przy przeziębieniach, chorobach reumatycznych.
Popularne leki zawierające kwas acetylosalicylowy to: Aspiryna, Alka-Seltzer, Asprocol, Calcipiryna, Polopiryna, Scorbolamid.
Jak stosować? Zgodnie z zaleceniami z ulotki. Najczęściej co 6-8 godzin 1 tabletkę. Zawsze w czasie lub po posiłku. Popijać dużą ilością wody.
- Dawka toksyczna wynosi 10 g! Sprawdź leki, które zażywasz – jeśli zawierają kwas acetylosalicylowy, zsumuj całkowitą dawkę, jaką przyjmujesz w ciągu dnia.
- Nie można stosowanie u dzieci poniżej 12. r. życia i niemowląt, a także w I trymestrze ciąży.
- Odstaw lek, gdy pojawi się ciemno zabarwiony stolec i/lub bóle brzucha.
- Ostrożnie stosować, gdy występuje choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy. W przypadku choroby nerek i wątroby, astmy oskrzelowej – pod kontrolą lekarza.
Zawiadom lekarza przed zabiegiem, jeśli przyjmujesz leki zawierające kwas acetylosalicylowy doraźnie lub profilaktycznie. Zmniejszają one krzepliwość krwi.
Zobacz także: Czy można uzależnić się od kodeiny?
Ibuprofen
Ibuprofen należy do niesteroidowych leków przeciwzapalnych i ma działanie zbliżone do kwasu acetylosalicylowego. Ma silniejsze działanie przeciwgorączkowe niż kwas acetylosalicylowy i jest zalecany przy wyższej temperaturze i silniejszym bólu.
Popularne leki zawierające tę substancję to: Advil, Ibufen, Ibuprofen, Ibuprom, Nurofen.
Jak stosować? Zgodnie z zaleceniami z ulotki. Przyjmuje się go po posiłku, zazwyczaj co 4-6 godzin. Należy popijać dużą ilością wody.
- Nie należy leku stosować bez konsultacji z lekarzem dłużej niż 3 dni.
- Stosowanie u dzieci poniżej 12. r. życia i niemowląt wyłącznie po konsultacji z lekarzem.
- Pod kontrolą lekarza w I i II trymestrze ciąży. W III trymestrze i w czasie laktacji nie stosować.
- Odstawić lek, gdy pojawi się ciemno zabarwiony stolec i/lub bóle brzucha.
- Ostrożnie stosować, gdy występuje choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy oraz choroby nerek i wątroby, astma oskrzelowa
Naproksen
Naproksen działa silnie przeciwbólowo i przeciwzapalnie, także przeciwgorączkowo. Stosuje się go w leczeniu chorób reumatycznych, nerwobólów, bólów migrenowych.
Jest to lek silnie działający.
Popularne leki zawierające naproksen: Aleve, Naproxen.
Jak stosować? Zgodnie z zaleceniami z ulotki. Przyjmuje się go w czasie posiłku, zazwyczaj 1-2 razy dziennie. Najlepiej przyjmować lek z mlekiem
- Nie należy leku stosować bez konsultacji z lekarzem dłużej niż 3 dni.
- Nie stosuje się u dzieci do 5. r. życia bez wskazania lekarskiego.
- Gdy pojawi się ciemno zabarwiony stolec, bóle brzucha, lek należy natychmiast odstawić.
- Wchodzi w interakcje z lekami stosowanymi przy cukrzycy!
- Ostrożnie stosować, gdy występuje choroba wrzodowa, żołądka i dwunastnicy oraz choroby nerek i wątroby, astma oskrzelowa.
Metamizol, czyli pyralgina
Metamizol działa najsilniej przeciwbólowo w tej grupie leków. Stosowany w najsilniejszych bólach – bólach głowy, zębów, kolce jelitowej i kamicy nerkowej. Zalecany po drobnych zabiegach chirurgicznych.
Popularne leki: Pyralgin, Pyrahexal.
Jak stosować? Zgodnie z zaleceniami z ulotki. Przyjmuje się go tylko doraźnie. Trzeba popijać obficie wodą. Maksymalnie można przyjąć 3 g dziennie, co stanowi równowartość 6 tabletek.
- Nie stosować przy uczuleniu na metamizol ze względu na silne powikłania.
- Nie stosować bez konsultacji z lekarzem dłużej niż 3 dni.
- W razie wystąpienia gorączki, owrzodzenia błon śluzowych, bólu gardła – natychmiast przerwać stosowanie.
- Nie stosuje się u dzieci do 5. r. życia bez wskazania lekarskiego.
- Nie stosować w ciąży i okresie karmienia piersią.
- Gdy pojawi się ciemno zabarwiony stolec, bóle brzucha, natychmiast odstawić lek.
Polecamy: Czy aspiryna może wywołać alergię?
Fragment poradnika "Jak bezpiecznie stosować leki dostępne bez recepty" (Medicover). Publikacja za zgodą wydawcy.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
