Zamiennik to lek zawierający taką samą substancję działającą, o takiej samej dawce oraz mający taką samą drogę podania, postać farmaceutyczną (np. tabletki, kapsułki, kremy, maści) i te same wskazania co lek oryginalny.
Zwykle cena zamiennika jest znacznie niższa niż leku oryginalnego. Różni ich także nazwa handlowa i opakowanie. W przypadku tabletek zamienniki mogą się również różnić substancjami wypełniającymi, kolorem, a nawet wielkością tabletki.
Dlaczego zamienniki są tańsze?
Zamienniki (leki generyczne) nie są chronione prawem patentowym, co korzystnie odbija się na cenie preparatu. Producent leku generycznego może wprowadzić swój odpowiednik po upływie ochronnego okresu patentowego dla leku oryginalnego, który zazwyczaj trwa około 25 lat.
Niższa cena zamiennika wynika z faktu, że jego producent nie musi przeprowadzać kosztownych, wieloletnich badań klinicznych. Musi jednak wykazać, że lek przez niego produkowany ma identyczne działanie terapeutyczne co lek oryginalny. Dlatego leki nowszej generacji nie mają swoich tańszych zamienników, a ich cena jest dość wysoka.
Kiedy nie można zamieniać leku?
Właściwie nie ma przeciwwskazań do zastosowania tańszego leku. Aczkolwiek zdarza się, że pacjenci informują lekarza lub farmaceutę o pogorszeniu samopoczucia lub o wystąpieniu innych działań niepożądanych po zażyciu danego zamiennika leku.
Leku nie można zamienić, gdy lekarz na recepcie przy jego nazwie napisze adnotację „nie zamieniać” lub „NZ”. W takiej sytuacji farmaceuta musi wydać pacjentowi lek określony przez lekarza.
Warto wiedzieć: Co należy wiedzieć o zamiennikach?
Obowiązek farmaceuty
Zgodnie z prawem farmaceuta ma obowiązek informowania o możliwości nabycia tańszych odpowiedników przepisanych na recepcie leków. Apteka powinna zapewnić dostęp do tańszych odpowiedników, a na życzenie pacjenta musi wydać takie leki. Będąc u lekarza, warto zapytać się o możliwość zapisania tańszego medykamentu, a farmaceutę poprosić o udzielenie informacji o cenach dostępnych zamiennikach leków.
Ustawa refundacyjna
Według nowej ustawy refundacyjnej odpowiednikiem leku z listy refundacyjnej jest lek, którego cena detaliczna nie przekracza limitu finansowania ustalonego w obwieszczeniu ministra zdrowia i ceny detalicznej leku przepisanego przez lekarza.
Niestety zmiany w prawie farmaceutycznym sprawiły, że leków spełniających wszystkie wymagania narzucane przez ustawę jest znacznie mniej i często są to leki, których nie ma w aptece, a nawet hurtowniach. W takich sytuacjach pacjent może się zdecydować na wykupienie leku za pełną cenę leku.
Planowane zmiany w ustawie refundacyjnej, które trafiły już do sejmu, zakładają usunięcie z definicji odpowiednika leku określenia „te same wskazania”, ponieważ stosowanie tego przepisu wymaga za każdym razem weryfikacji zarejestrowanych wskazań dla danego preparatu.
Polecamy: Lekowy galimatias - o co chodzi w ustawie refundacyjnej?
Autor: mgr farm. Kamil Szymczak
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
