Do tzw. zastrzyków na odchudzanie należą głównie: semaglutyd (Ozempic), liraglutyd (Saxenda, Victoza), dulaglutyd (Trulicity). Chociaż wszystkie mogą obniżać masę ciała, tylko jeden jest zarejestrowany w Polsce do leczenia otyłości – Saxenda. Pozostałe leki są przeznaczone dla chorych na cukrzycę, chociaż mogą być przepisane przez lekarza na tzw. zasadach off-label (poza wskazaniami w ulotce) do leczenia nadwagi i otyłości. Są to leki wydawane na receptę. Niestety z powodu ogromnej popularności zastrzyków, które odchudzają, leków na cukrzycę brakuje w aptekach. Kto może przepisać taki lek, kiedy i gdzie można go dostać?
Spis treści:
- Kiedy lekarz przepisuje zastrzyki na odchudzanie?
- Kto może przepisać zastrzyki na odchudzanie?
- Zastrzyki na odchudzanie – jak je zdobyć?
Zastrzyki na odchudzanie – kiedy lekarz je przepisuje?
Leki z grupy analogów GLP-1 naśladują hormony inkretynowe, które są wydzielane w układzie pokarmowym po posiłku, w rezultacie pobudzają wydzielanie insuliny i pomagają kontrolować poziom glukozy we krwi. Dlatego w większości przypadków są zalecane chorym na cukrzycę typu 2. Dodatkowo preparaty z tej grupy mogą obniżać masę ciała (więcej: który zastrzyk na odchudzanie jest najlepszy?) i działają ochronnie na układ krążenia.
Wskazania do stosowania poszczególnych "zastrzyków na odchudzanie" zgodne z ulotką to:
- Ozempic – u dorosłych z niedostatecznie kontrolowaną cukrzycą typu 2 łącznie z odpowiednią dietą i wysiłkiem fizycznym,
-
Saxenda – u dorosłych w celu kontroli masy ciała, wraz z dietą i aktywnością fizyczną, jeśli występują
- BMI 30 kg/m² lub więcej (otyłość) lub
- BMI co najmniej 27 kg/m², ale mniej niż 30 kg/m² (nadwaga) i problemy zdrowotne związane z masą ciała (np. nadciśnienie, hiperlipidemia, bezdech senny, cukrzyca, przebyty zawał, udar). - Victoza – u dorosłych i dzieci od 10. roku życia z cukrzycą typu 2, w połączeniu z dietą i aktywnością fizyczną,
- Trulicity – u dorosłych z niedostatecznie kontrolowaną cukrzycą typu 2, łącznie z odpowiednią dietą i wysiłkiem fizycznym.
Lekarz może przepisać leki zgodnie ze wskazaniami zawartymi w ulotce (głównie chorym na cukrzycę) lub poza wskazaniami rejestracyjnymi na inne problemy zdrowotne, np.:
- otyłość,
- insulinooporność,
- zespół policystycznych jajników (PCOS).
Kto może przepisać zastrzyki na odchudzanie?
Leki z grupy analogów GLP-1 może przepisać każdy lekarz: lekarz rodzinny, diabetolog, endokrynolog, bariatra lub inny lekarz specjalista. Jeśli istnieją wskazania do refundacji zastrzyku na odchudzanie, to każdy lekarz może przepisać pacjentowi receptę na lek refundowany. Trzeba jednak pamiętać, że preparat przeznaczony konkretnie do obniżania masy ciała – Saxenda – jest na razie lekiem nierefundowanym. Refundacją objęte są inne dwa analogi GLP-1: Ozempic oraz Trulicity, jednak tylko dla chorych na cukrzycę typu 2, w określonych warunkach. Więcej: Zastrzyki na odchudzanie - kiedy są refundowane
Zastrzyki na odchudzanie – jak je zdobyć?
Oto pytanie, które zadają sobie zarówno chorzy na cukrzycę, jak i osoby, które chcą szybko schudnąć. Przede wszystkim, aby dostać receptę na lek w zastrzyku na odchudzanie, należy udać się do lekarza rodzinnego lub specjalisty, np. endokrynologa lub diabetologa. To do niego należy decyzja o tym, czy istnieje potrzeba stosowania. Wiele wskazuje na to, że często lekarze przepisują te leki przeciwcukrzycowe poza wskazaniami rejestracyjnymi, a więc osobom, które cukrzycy nie mają. Zdobycie samej recepty może więc nie być problemem, schody zaczynają się później, ponieważ leków brakuje w aptekach. Dostępność leku w okolicy możemy sprawdzić na popularnych stornach internetowych. Istnieje tam też możliwość zarezerwowania produktu.
Ograniczona dostępność najbardziej skutecznych zastrzyków na odchudzanie, to problem globalny. Jak informuje na swojej stronie australijski resort zdrowia, a tym kraju popularny lek Ozempic będzie niedostępny do końca marca 2023 roku. Tamtejszy rząd potwierdza przypuszczenia. Przyczyną braków jest częste przepisywanie preparatu na receptę przez lekarzy prywatnie do leczenia innych schorzeń niż wskazane w ulotce, a szczególnie w celu redukcji wagi.
Nieoczekiwanego wzrostu popytu nie udaje się zaspokoić producentom, o czym otwarcie informują w mediach.
Produkcja Ozempic obejmuje złożony proces produkcji semaglutydu przy użyciu specjalistycznego sprzętu w unikalnych warunkach produkcyjnych. Oznacza to, że przywrócenie dostaw w przypadku globalnego niedoboru zajmie trochę czasu
- przeczytamy na stronie Departamentu Zdrowia i Opieki nad Osobami Starszymi w Australii.
Problemy z dostępnością leków na odchudzanie wykorzystują internetowi oszuści. Sprzedają farmaceutyki, lub ich rzekome zamienniki, na różnych stronach internetowych (o podobnej sprawie pisaliśmy tutaj: Tirzepatyd na odchudzanie. Nowy lek pomaga schudnąć nawet o ponad 20 kg). Lekarza alarmują, aby nie kupować leków z nieznanych źródeł i bez konsultacji lekarskiej, gdyż mogą one spowodować więcej szkody niż pożytku. A przede wszystkim nie znamy ich faktycznego składu, dlatego ryzykujemy własnym zdrowiem.
Nadzieję na poprawę dostępności w aptekach dają prace nad nowymi lekami o podobnym działaniu oraz poszerzanie się listy zarejestrowanych analogów GLP-1 do leczenia otyłości (więcej: Kiedy nowy lek z semaglutydem będzie dostępny w Polsce?).
Źródła:
About the Ozempic (semaglutide) shortage 2022 and 2023, www.tga.gov.au/safety/shortages/information-about-specific-shortages/about-ozempic-semaglutide-shortage-2022-and-2023.
UWAGA! Pojęcie „zastrzyki na odchudzanie” to potoczna nazwa leków z grupy analogów GLP-1, tzw. glutydów. To leki, których podstawowym przeznaczeniem jest leczenie cukrzycy typu 2. Wydawane są na receptę. Tylko jeden z nich, preparat Saxenda, jest zarejestrowany w Polsce do leczenia otyłości. Przepisywanie pozostałych glutydów „na odchudzanie” to wykorzystywanie tych leków poza oficjalnymi wskazaniami w ulotce. Nazwy leków wymienione w celach edukacyjnych.
Czytaj także:
Zastrzyki na odchudzanie – kiedy zaczynają działać? Czy po odstawieniu leku waga wraca?
Zastrzyki na odchudzanie – czy są bezpieczne? Czy mogą je stosować osoby zdrowe?
Skutki uboczne zastrzyków na odchudzanie. Jak je zmniejszyć?
Zastrzyki na odchudzanie. Jak wykonać zastrzyk i co zrobić w przypadku pominięcia dawki?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!