Jest to zioło wieloletnie. Wytwarza krótkie wielogłowe kłącze z rozetą przyziemnych jajowatopodłużnych liści, osiąga wysokość ok. 30–60 cm. Kwiaty żółtej lub pomarańczowej barwy, zebrane w dość duże koszyczki. Cała roślina jest bardzo aromatyczna. W Polsce arnika górska jest pod ścisłą ochroną.
Zbieranie i suszenie
Kwiaty arniki zawierają: flawonoidy, olejek eteryczny (m.in. kwasy tłuszczowe, związki fenolowe), kwasy organiczne, aminy, karotenoidy, fitosterole i sole mineralne.
Do celów leczniczych zbiera się kwiatostany (w początkowej fazie kwitnienia), tylko w słoneczną pogodę, a suszenie trzeba przeprowadzać w miejscu zacienionym i przewiewnym. Równie wartościowego surowca dostarcza jej kuzynka – arnika łąkowa (Arnica Chamissonis Lessing), która pochodzi ze stepowych terenów Ameryki Północnej.
Zobacz też: Jak suszyć zioła?
Zastosowanie w lecznictwie
Przetwory z niej stosuje się doustnie przy zaburzeniach mózgowego i wieńcowego krążenia krwi u osób w podeszłym wieku, w postępującym osłabieniu mięśnia sercowego na tle miażdżycowym, w stanach zakrzepowych nóg. Najczęściej używa się na krwiaki, stłuczenia, obrzęki pourazowe, oparzenia I i II stopnia, czyraki; uszkodzenia naskórka, owrzodzenia jamy ustnej, dziąseł. Przynosi ulgę po ukąszeniach owadów, w zapaleniu ścięgien, bólu barków, owrzodzeniach żylakowych. Zioło to ma bardzo szerokie zastosowanie lecznicze zewnętrzne i wewnętrzne. Zwiększa ilość wydalanego moczu. Ma działanie rozkurczowe na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego.
Związki czynne obecne w kwiatach tej rośliny podane zewnętrznie łatwo przenikają przez skórę, wzmacniają ściany naczyń włosowatych. Zmniejszają obrzęk i bolesność, zapobiegają tworzeniu się zakrzepów żylnych. Arnika podana doustnie ma korzystny wpływ na układ krążenia; poprawia krążenie w kończynach i mózgu. Podnosi ciśnienie krwi i ułatwia jej przepływ w naczyniach wieńcowych. Pobudza oddech.
Zioło to ma silne właściwości bakteriostatyczne i bakteriobójcze, stosowane do uśmierzania bólu i leczenia trudno gojących się ran (owrzodzenia, czyraki, krwawe wybroczyny) – do ich przepłukiwania i do okładów. Roślina ta pomocna jest w bólach gośćcowych i reumatycznych, a wyciąg rozcieńczony w spirytusie kamforowym lub terpentynie można stosować do nacierania.
Odwar arnikowy: 2 łyżeczki kwiatów arniki gotować ok. 5 minut. Stosować jako kompresy ciepłe na kontuzje bez ran.
Przedawkowanie jest bardzo groźne, może powodować podrażnienie żołądka, wymioty, bóle głowy, osłabienie pracy serca, oddechu, zwężenie źrenic, a nawet zapaść, przyspieszyć tętno, nie wolno arniki zrywać samemu, ani dowolnie jej przyjmować. Pod żadną postacią! Nie należy jej przyjmować w stanach zapalnych żołądka i jelit, po zawałach, w krwawieniach w przewodzie pokarmowym, na otwarte rany, oparzenia III stopnia, obtarcia i ostre stany zapalne skóry.
Zobacz też: Zioła czy leki chemiczne - co wybrać?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!