Spis treści:
Czym są afty?
Afta to owrzodzenie ze stanem zapalnym na błonie śluzowej jamy ustnej, języka lub warg. Ma postać białej bolesnej zmiany z zaczerwienionym obwodem. Może mieć średnicę od 1 mm do 2 cm. Na ogół afty pojawiają się po wewnętrznej stronie wargi lub policzka, pojedynczo lub w skupiskach. Ich powstaniu sprzyjają:
- stres,
- alergia,
- niedobory (B12, cynk, kwas foliowy i żelazo),
- niektóre antybiotyki,
- urazy mechaniczne.
Afty zwykle ustępują samoistnie po około 2-3 tygodniach. Może im towarzyszyć ból przy jedzeniu, a nawet gorączka. W aptekach znajdziemy wiele środków znieczulających oraz przyspieszających gojenie aft. Zanim po nie sięgniemy, warto wypróbować domowe sposoby na afty.
Domowe sposoby na afty
Chociaż afty ustępują samoistnie, to potrafią uprzykrzyć życie do czasu, aż się wygoją. Często utrudniają nawet jedzenie i picie. Domowe sposoby mogą skutecznie zmniejszyć objawy, takie jak ból i stan zapalny, oraz przyspieszyć gojenie.
Olejek herbaciany na afty
W leczeniu afty wykorzystać można również olejek z drzewa herbacianego. Ma on działanie antybakteryjne, przeciwzapalne i dezynfekujące. Przed użyciem należy pamiętać, aby delikatnie rozcieńczyć go z wodą (łyżka wody na 3-4 krople olejku). Tak przygotowaną miksturę nakładamy punktowo na aftę.
Olej kokosowy na afty
Ma działanie antybakteryjne, nawilża i natłuszcza skórę, zmniejsza uczucie swędzenia oraz przyspiesza gojenie się ran. Można stosować go jako zamiennik maści, nawet 3-4 razy dziennie. Najlepszym wyborem jest olej kokosowy nierafinowany, ponieważ ma dużo lepszy skład niż ten rafinowany.
Płukanie jamy ustnej ziołami na afty
Dobrze sprawdzi się napar z szałwii, wody różanej, rumianku, nagietka lekarskiego lub liści maliny. Napary ziołowe działają antybakteryjnie i przeciwbólowo. Możesz je stosować do płukania jamy ustnej nawet 3-5 razy dziennie, najlepiej po jedzeniu.
Płukanie jamy ustnej wodą z solą na afty
Woda z solą działa ściągająco, antyseptycznie i nawilżająco. Płukanie ust solanką zmniejszy stan zapalny i ból wywołany przez afty. W tym celu rozpuść 1 łyżeczkę soli kuchennej w 1/2 szklanki wody i płucz roztworem jamę ustną 3 razy dziennie do czasu ustąpienia problemu.
Zimne okłady na afty
Do miejsca, gdzie pojawiła się afta, możesz przykładać zimny okład, np. z kostki lodu. Ten sposób zmniejsza ból, obrzęk i stan zapalny.
Soda oczyszczona na afty
Soda oczyszczona zmniejsza stan zapalny, obrzęk i ból towarzyszący aftom. Przyspiesza też gojenie tkanek miękkich. Jedną łyżkę sody rozpuść w szklance wody i płucz jamę ustną do 3 razy dziennie. Nie połykaj płynu.
Ocet na afty
Ocet ma działanie przeciwdrobnoustrojowe, antyseptyczne i ściągające. Działa na afty podobnie jak soda oczyszczona. Zastosowanie tego środka może jednak powodować pieczenie, a u niektórych osób pogorszenie objawów, dlatego zalecana jest ostrożność. Dodaj 1 łyżeczkę octu jabłkowego do szklanki wody. Płucz usta przez 30-60 sekund i wypluj. Stosuj metodę raz dziennie.
Olejek goździkowy na afty
W leczeniu aft pomocny jest olejek goździkowy. Ma on działania przeciwbólowe, przeciwbakteryjne i antyseptyczne. Dodaj 5 kropli olejku do niewielkiej ilości oliwy, nasącz wacik i przykładaj do bolącego miejsca.
Żel aloesowy na afty
Żel aloesowy zakupić można w każdej aptece i sklepie zielarskim. Polecamy jednak bardziej naturalny sposób. Z uciętego wcześniej liścia aloesu należy wycisnąć około 5 kropel żelu, którym następnie smarujemy aftę. Czynność można powtarzać nawet 5-6 razy dziennie.
Odkażanie rany na afty
Miejsce, w którym pojawiła się afta, powinno być odpowiednio odkażone, dzięki temu szybciej się zagoi. Ranę można odkażać gazikiem nasączonym:
- wodą utlenioną
- roztworem z sody oczyszczonej i wody,
- roztworem z wody i soli.
Herbata na afty
Herbata ma właściwości ściągające, dzięki czemu świetnie sprawdzi się jako naturalne lekarstwo na aftę. Można ją stosować jako płukankę, ale dużo bardziej skuteczna będzie w formie opatrunku. Wystarczy wilgotną torebkę przyłożyć do afty i przytrzymać przez około 15-20 minut. Dzięki temu zmiana zagoi się szybciej.
Miód na afty
Nakładanie miodu na afty kilka razy dziennie może złagodzić stan zapalny i ból oraz przyspieszyć gojenie. Miód można wymieszać z naparem z szałwii lub rumianku dla wzmocnienia efektu.
Odpowiednia dieta na afty
Aby złagodzić objawy aft, należy unikać tłustych, ostrych, kwaśnych oraz bardzo twardych dań, które mogłyby dodatkowo podrażnić ranę. W jadłospisie chorego przede wszystkim powinny znaleźć się lekkostrawne dania zawierające dużo warzyw (mogą być gotowane na parze, dzięki temu będą bardziej miękkie). Pacjent z aftą powinien również wzbogacić dietę w jogurty naturalne z żywymi bakteriami kwasu mlekowego.
Czytaj też: Afty u dzieci - objawy, przyczyny, domowe leczenie
Kiedy z aftami udać się do lekarza?
Afty mają tendencję do nawracania. Należy udać się do lekarza, jeżeli te bolesne owrzodzenia pojawiają się w jamie ustnej częściej niż raz w ciągu roku. Może to świadczyć o różnych schorzeniach, takich jak np. celiakia, choroba Leśniowskiego-Crohna, toczeń czy HIV/AIDS.
W przypadku wystąpienia aft do lekarza warto się zgłosić również wtedy, gdy:
- masz gorączką,
- powstają kolejne afty lub jest ich wiele,
- ból nie ustępuje w ciągu 2-3 tygodni,
- ból się pogarsza albo jest ekstremalnie silny,
- nie ma możliwości picia i jedzenia,
- wystąpiły owrzodzenia na ustach lub twarzy.
Lekarz dobierze właściwą metodę leczenia oraz w razie potrzeby zleci dodatkowe badania, aby ocenić przyczynę problemu.
Treść artykułu została pierwotnie opublikowana 28.01.2020.
Czytaj także:
Prawie każdy ma wirusa opryszczki, ale nie u każdego się ona pojawia. Co warto wiedzieć o opryszczce wargowej?
Co może wywołać zapalenie jamy ustnej?
10 domowych sposobów na zajady. Jak wyleczyć bolące kąciki ust?
Cytryna może wspomagać leczenie niektórych chorób. Jak ją stosować na grzybicę jamy ustnej?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
