Felinoterapia – kot nauczycielem emocji?
Felinoterapia to zajęcia terapeutyczne z udziałem kota – domowego zwierzęcia, który często lubi się przytulać i łasić do człowieka. Kot ułatwia komunikację, zdolność okazywania uczuć i emocji u ludzi z zaburzeniami. Jak to działa? Czy jest skuteczne?

- Iwona Szadkowska
Miau, miau, czyli o kocie
Kot domowy (Felis catus) to mały, mięsożerny ssak z rodziny kotowatych. Został udomowiony około 9500 lat temu. Jest ceniony za swą niezrównaną walkę ze szkodliwymi gryzoniami. Obecnie możemy wybierać w przeróżnych rasach kotów, które różnią się ubarwieniem, długością i rodzajem włosia.
Ogon wszystko Ci powie
Koty są indywidualistami. Mają słabo rozwinięty instynkt standy, co świadczy o tym, że same są w stanie doskonale sobie poradzić. Kot pozostawiony sam w mieszkaniu nie będzie rozpaczał jak pies. To on decyduje, kiedy ma ochotę być głaskany i jak długo.
Odzwierciedleniem emocji kota jest jego ogon. Spójrzmy co nam chce powiedzieć:
- opuszczony do dołu – spokój;
- uniesiony pionowo do góry – zabawa;
- machanie całym ogonem – zdenerwowanie;
- machanie końcówką – zainteresowanie;
- napuszony i najeżona sierść grzbietu – zaniepokojenie, poważne zdenerwowanie.
W stanie poważnego zdenerwowania kot nie zawaha się zaatakować. Jego instynkt łowiecki, obronny jest bardzo mocno rozwinięty.
Zobacz też: Zaprzyjaźnij się z koniem, czyli hipoterapia
Kot i człowiek
Koty są niezmiernie pamiętliwe. Raz skrzywdzone zapamiętają to na długo, a być może na całe życie. Ukarany kot nie atakuje. Ukarany kot się obraża. Dlatego tak ważne jest, aby dobrze traktować kota, a on z pewnością odwdzięczy się specyficznym dla siebie, bezgranicznym przywiązaniem.
Według zoologów koty wiedzą, że człowiek nie należy do ich gatunku. Traktują go inaczej, co można zaobserwować w metodzie komunikacji. Inaczej kot porozumiewa się z drugim kotem, a inaczej ze swoim opiekunem.
Zobacz też: Dogoterapia - gdy pies jest terapeutą
Kot w terapii
Felinoterapia to jedna z metod zooterapii – wykorzystanie zwierzęcia do poprawy zdrowia fizycznego oraz psychicznego człowieka. Dzięki takiej metodzie ułatwiona jest komunikacja oraz rozwijana zdolność okazywania uczuć i emocji.
Felinoterapię stosuje się u osób niepełnosprawnych (umysłowo i ruchowo), dzieci z zespołem Aspergera, nadpobudliwych (ADHD), autystycznych, z zespołem Downa, z zaburzeniami zachowania oraz emocji, lękowymi, nieśmiałymi. U osób z zahamowaniami społecznymi zarówno dorosłych, jak i starszych.
Jak to działa?
W kontaktach z dziećmi kot jest pierwszym tematem do rozmowy. Przełamuje stres, szczególnie podczas pierwszej wizyty z terapeutą. Zmniejsza opór, pozwala się otworzyć. Kot uczy empatii i wrażliwości u dzieci. Mały człowiek rozpoznaje sygnały wysyłane przez zwierzę i reaguje na nie. Dzięki swej niezależności kot uczy także cierpliwości i samokontroli. Głaskanie, zabawa i karmienie zwierzęcia zmusza do ruchu dłoni (prostowanie, zginanie palców), ale i całego ciała.
Wszelkie opowieści o kotach i rozmowy urozmaicają terapię. Ponadto istnieje możliwość połączenia felinoterapii z innymi metodami, takimi jak: biblioterapią, muzykoterapią, arteterapią. W tej ostatniej możliwe jest przedstawienie kota za pomocą sztuki (technik plastycznych).
Dla zdrowia
Badania wykazały, że nawet krótkie spotkania z kotem przynoszą niesamowite efekty. Chorzy odzyskują radość życia. Zwierzę stymuluje ruch oraz aktywność, zmniejsza lęki. Co więcej zabawa z kotem obniża ciśnienie krwi, poziom cholesterolu, normuje rytm serca, a nawet zmniejsza ryzyko zawało o 3%.
Kot z dyplomem
Czy każdy kot może zostać terapeutą? Niestety nie.
Kociego terapeutę należy odpowiednio socjalizować. Przyzwyczajać do dużej ilości osób (do głaskania i pieszczenia przez osoby obce) i różnych sytuacji (upadający przedmiot, pukanie do drzwi, hałas, obecność psa). Dzięki temu kot nagle się nie poderwie, nie podrapie i nie ugryzie.
Poza tym zwierzę musi mieć ukończony pierwszy rok życia. Dopiero w tym okresie jego układ odpornościowy jest wystarczająco rozwinięty, aby nie dać się szpitalnym zarazkom. Aktualne szczepienia i świadectwo zdrowia są obowiązkowe. Przyzwyczajenie do jazdy samochodem, czy innych środków komunikacji także jest niezmiernie ważne. Dzięki temu kot nie jest w stresie, gdy przewozi się go na zajęcia terapeutyczne.
Kot w przeciwieństwie do psa nie jest zwierzęciem, które wymaga tresury. Co prawda można nauczyć go kilku sztuczek, ale wszystko, co powinien robić, jest jego naturalnym zachowaniem.