Spis treści:
- Węgiel aktywny – czym jest?
- Węgiel aktywny na odchudzanie – działanie
- Węgiel aktywny na odchudzanie – jak stosować?
- Węgiel aktywny na odchudzanie – skuteczność
- Węgiel aktywny na odchudzanie – skutki uboczne
- Przeciwwskazania do stosowania węgla aktywnego
Czym jest węgiel aktywny i kiedy się go stosuje?
Węgiel aktywny (aktywowany, leczniczy) to środek leczniczy dostępny w aptekach bez recepty, który stosuje się głównie na problemy trawienne. Jest on pozyskiwany z naturalnych surowców, w tym drewna lub skorup orzechów. Nie wchłania się do organizmu w przewodzie pokarmowym i zostaje w całości wydalony.
Węgiel aktywny ma zastosowanie w leczeniu zatruć, biegunki, niestrawności i wzdęć. Korzystne działanie wynika z jego silnych właściwości adsorpcyjnych, które mają związek z bardzo dużą powierzchnią i dobrze rozwiniętą porowatą strukturą pochłaniającą. Z tego powodu węgiel aktywny stosowany jest też jako odtrutka w przypadku zatruć toksynami.
Preparaty z węglem wiążą chorobotwórcze drobnoustroje, gazy jelitowe, różne toksyny, leki (np. paracetamol, salicylany, leki przeciwdepresyjne, ibuprofen, nikotynę, środki antykoncepcyjne i inne). Węgiel jest nieskuteczny w przypadku zatrucia alkoholem, substancjami żrącymi, rozpuszczalnikami, silnymi kwasami, litem czy żelazem.
Węgiel aktywny na odchudzanie – działanie
Węgiel aktywny wchłania kwasy tłuszczowe oraz toksyny w układzie trawiennym i wydala je z organizmu. Dlatego sugeruje się, że może skutecznie obniżać masę ciała i zapobiegać nadwadze. Niestety jest to środek przeznaczony do doraźnego stosowania.
Długotrwałe przyjmowanie węgla aktywnego może powodować niedożywienie (zaburza wchłanianie substancji odżywczych), odwodnienie, zaburzenia gospodarki elektrolitowej i groźniejsze skutki. Jest też bardzo mało prac naukowych na temat stosowania węgla aktywnego w celu redukcji wagi.
W jednym z nielicznych badań naukowcy z Uniwersytetu Shinshu dowiedli, że węgiel leczniczy pozwala usunąć nadmiar tłuszczu z przewodu pokarmowego, kiedy jest spożywany razem z posiłkiem lub przed nim. Potencjalnie węgiel aktywny nie tylko może więc obniżać masę ciała, ale też zapobiegać hipercholesterolemii, miażdżycy, insulinooporności i chorobom układu krążenia. W eksperymencie na myszach wskazano, że zwierzęta nie przybierały na wadze pomimo spożywania dużej ilości tłuszczu.
Włączenie kwaśnego węgla aktywowanego do diety może zapobiegać otyłości, stłuszczeniu wątroby i cukrzycy u ludzi, których liczba wzrasta w ostatnich latach
– podsumowują naukowcy z Uniwersytetu Shinshu na łamach czasopisma Frontiers in Nutrition.
Jest to temat, który wymaga dalszych badań i oceny pod kątem bezpieczeństwa i skuteczności.
Węgiel aktywny na odchudzanie – jak stosować?
Węgiel aktywny jest dostępny w postaci tabletek, proszku lub kapsułek. Może być przyjmowany doraźnie. Przed użyciem najlepiej skonsultować się z lekarzem. Zgodnie z ulotką w leczeniu ostrej biegunki u dorosłych i dzieci powyżej 12. roku życia preparat stosuje się w dawce dobowej 500–1200 mg.
Z uwagi na silne właściwości adsorpcyjne węgla aktywnego konieczne jest zachowanie dwugodzinnej przerwy przed podaniem innych leków i po ich podaniu. Zgodnie z aktualnymi zaleceniami nie powinien być stosowany w leczeniu ostrych biegunek u dzieci.
Węgiel aktywny na odchudzanie – skuteczność
Nie jest znana skuteczność stosowania węgla aktywnego na odchudzanie. Powstało niewiele badań na ten temat. Wiadomo jednak, że węgiel aktywny nie powinien być przyjmowany wraz z posiłkami, zwłaszcza długotrwale, gdyż zaburza wchłanianie składników odżywczych. Może zatem przynieść nam więcej szkody niż pożytku.
Węgiel aktywny na odchudzanie – skutki uboczne
Węgiel aktywny jest na ogół dobrze tolerowany przez organizm, jednak jak każdy lek może powodować działania niepożądane. Możliwe skutki uboczne związane z przyjmowaniem węgla aktywnego to:
- nudności,
- wymioty,
- ból brzucha,
- biegunka,
- bóle głowy,
- zgaga,
- odwodnienie,
- zaparcie.
Jeżeli pojawią się niepokojące dolegliwości, należy przerwać kurację węglem i w razie potrzeby udać się do lekarza.
Przeciwwskazania do stosowania węgla aktywnego
Nie należy stosować węgla aktywnego samodzielnie w przypadku:
- zaburzeń równowagi elektrolitowej (np. niedobory magnezu, sodu, potasu, wapnia),
- alergii na węgiel leczniczy,
- dzieci do 12 roku życia,
- odwodnienia,
- wrzodziejącego zapalenia jelit,
- krwawienia z dróg pokarmowych,
- zwolnionej perystaltyki jelit lub niedrożności jelit,
- niedawno przebytej operacji,
- utraty przytomności,
- przed badaniem endoskopowym.
Pamiętaj, że węgiel aktywny obniża skuteczność przyjmowanych leków, dlatego nie należy łączyć go z przyjmowanymi środkami farmakologicznymi. Może zmieniać działanie antybiotyków, salicylanów, leków antykoncepcyjnych, leków nasercowych, benzodiazepin, niesteroidowych leków przeciwzapalnych i wielu innych. Na węgiel aktywny powinny uważać kobiety w ciąży.
Źródła:
Zhang, X., et al. (2022) Acidic Activated Charcoal Prevents Obesity and Insulin Resistance in High-Fat Diet-Fed Mice. Frontiers in Nutrition. doi.org/10.3389/fnut.2022.852767,
Charcoal, Drugs.com,
Silberman J, Galuska MA, Taylor A. Activated Charcoal. [Updated 2022 Jul 5]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2022 Jan-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK482294/
Czytaj także:
Zastrzyki na odchudzanie – kto i kiedy może je przepisać?
Cyklantera – czym jest i jakie ma właściwości zdrowotne? Roślina może wspomagać odchudzanie
Tirzepatyd na odchudzanie. Nowy lek pomaga schudnąć nawet o ponad 20 kg
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
