Czerniak, choć może rozwijać się latami, to gdy osiągnie punkt krytyczny, rośnie błyskawicznie. To jeden z najbardziej agresywnych nowotworów złośliwych skóry. Jeśli niepokoi cię wygląd pieprzyka – nie czekaj. Czerniak wcześnie zauważony może zostać całkowicie wyleczony chirurgicznie. Do jakiego lekarza iść z pieprzykiem, który chcemy zbadać?
Spis treści:
- Do jakiego lekarza iść z pieprzykiem?
- Kiedy trzeba iść do lekarza z pieprzykiem?
- Czerniak czy niegroźny pieprzyk — jak je odróżnić?
Do jakiego lekarza iść z pieprzykiem?
Istnieje wiele miejsc, gdzie można udać się na konsultację znamion skórnych, zarówno bezpłatnie na NFZ, jak i odpłatnie. Jeżeli chcemy zbadać pieprzyk nieodpłatnie, to należy odwiedzić najpierw lekarza podstawowej opieki zdrowotnej (np. lekarza rodzinnego), który wystawi skierowanie do dermatologa lub chirurga onkologicznego. Po otrzymaniu skierowania trzeba zapisać się na wizytę u dermatologa lub chirurga w przychodni. Czekanie na wizytę może potrwać w zależności od tego, jak długa jest kolejka do specjalisty. Konsultację bez skierowania można też wykonać odpłatnie w gabinecie prywatnym w dużo szybszym terminie.
Lekarz specjalista obejrzy pieprzyk, a następnie zbada go za pomocą dermatoskopu, czyli urządzenia, które powiększa i podświetla zmianę. Jest to badanie nieinwazyjne i bezbolesne. Może też wykonać dokładniejsze badanie o nazwie wideodermatoskopia. Jest to rodzaj komputerowego badania znamion. Na tej podstawie lekarz zdecyduje, jakie dalsze postępowanie będzie najbardziej wskazane w danym przypadku. Podejrzane pieprzyki są często usuwane chirurgicznie i przekazywane do badania histopatologicznego. Ono dopiero pozwala stwierdzić ostatecznie, czy pieprzyk jest zmianą złośliwą.
Kiedy trzeba iść do lekarza z pieprzykiem?
Do lekarza należy iść z każdym pieprzykiem, który budzi podejrzenia. Jeśli znany nam pieprzyk zmienia się (np. powiększył się, stał się wypukły, zmienił kształt) albo na skórze pojawiło się nowe znamię, to dobrze jest skonsultować się z lekarzem. Dermatologa lub chirurga powinni odwiedzić ci pacjenci, których znamię lub znamiona mają najczęstsze kliniczne cechy czerniaka wymienione w tzw. systemie ABCDE i wszyscy, którzy są zaniepokojeni wyglądem i dolegliwościami (np. świąd, pieczenie, krwawienie) w obrębie znamion.
Czerniak czy niegroźny pieprzyk — jak je odróżnić?
Lekarze oceniają znamiona zgodnie z tzw. systemem ABCDE, który każdy może też stosować w domu. Warto regularnie kontrolować stan swojej skóry. To daje szansę rozpoznać zmianę wcześnie, kiedy 9 na 10 nowotworów można wyleczyć chirurgicznie. Zmiana tylko jednego parametru może świadczyć, że pieprzyk jest zmianą złośliwą:
- A jak asymetryczny kształt – łagodne zmiany są zwykle okrągłe lub owalne, a czerniak ma nieregularny kształt, jest asymetryczny w każdym kierunku.
- B jak nieregularne brzegi – które w czerniaku są zwykle nierówne lub postrzępione.
- C jak nieregularny kolor (ang. color) – nie każdy czerniak jest czarny, są również czerniaki jasnobrązowe, niebieskie, stalowe, często z niejednorodnym rozkładem barwnika.
- D jak duża średnica (ang. diameter) – przekraczająca 5 mm lub dynamika zmian w budowie guza.
- E jak wzniesienie lub ewolucja (ang. elevation lub evolution) – zmiana zaczyna wystawać ponad poziom sąsiadującego naskórka, nie musi być wyczuwalna jako zgrubienie, ale zmienia się lub powiększa.
Niestety nie wszystkie czerniaki odpowiadają temu opisowi. Samokontrola daje szansę wczesnego wykrycia nowotworu, ale nie zastąpi wizyty u dermatologa. Pamiętaj, że czerniaka można coraz skutecznej leczyć, ale zdecydowanie lepiej jest zapobiegać.
Treść artykułu pierwotnie została opublikowana 12.08.2016.
Czytaj także:
Jak wygląda wczesny czerniak? Sprawdź, czy twoje znamię przypomina to na zdjęciach
Brązowe plamki na nogach. Skąd się biorą i jak się ich pozbyć?
Obalamy mity o czerniaku. Ta wiedza może uratować życie
Jak wygląda czerniak paznokcia? Objawy, leczenie, rokowania
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
