Jakie badania przesiewowe należy wykonać w raku szyjki macicy?

Endoproteza biodra fot. Adobe Stock
Badania przesiewowe umożliwiają wykrycie stanów poprzedzających powstanie nowotworu złośliwego w stadium dającym szansę na pełne jego wyleczenie. Jakie badania przesiewowe pozwalają zapobiegać rakowi szyjki macicy? Gdzie i jak często je wykonywać?
/ 27.07.2010 09:54
Endoproteza biodra fot. Adobe Stock

Rak szyjki macicy stanowi nadal jeden z głównych problemów onkologicznych. W zestawieniach przyczyn zgonów spowodowanych chorobami nowotworowymi rak szyjki macicy zajmuje 7. miejsce, podczas gdy na liście zachorowalności miejsce 5.

Mimo, że obserwuje się spadek współczynnika zachorowalności na raka szyjki macicy, to śmiertelność z jego powodu utrzymuje się na stałym, wysokim poziomie. Spowodowane jest to właśnie kiepską diagnostyką przesiewową stanów przedrakowych i wczesnych stadiów nowotworu.

Zobacz też: Co powinniśmy wiedzieć o raku szyjki macicy?

Na czym polega badanie przesiewowe?

Badanie przesiewowe oznacza badanie osób z grup ryzyka, które nie mają jeszcze objawów choroby, w celu wczesnego wykrycia nowotworu lub stanu przednowotworowego. Podstawowym celem tych badań jest zmniejszenie umieralności na ten typ nowotworu, poprzez zwiększenie skuteczności leczenia wprowadzanego przed pełnym rozwojem raka. W przypadku raka szyjki macicy badaniem spełniającym warunki skriningu jest badanie cytologiczne wymazów z ujścia zewnętrznego kanału szyjki macicy.

Na czym polega cytologia szyjki macicy?

Badanie jest niebolesne i szybkie. Polega na pobraniu przy pomocy specjalnej szczoteczki wymazu z tarczy części pochwowej ujścia zewnętrznego kanału szyjki macicy i samego kanału szyjki. Następnie wymaz ten jest oceniany przez histopatologa pod kątem występowania nieprawidłowych komórek mogących sugerować proces zapalny, stan przednowotworowy (dysplazję) lub raka macicy. Badanie cytologiczne jest w pełni refundowane ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, czyli jest bezpłatne dla ubezpieczonych kobiet. Można je wykonać w każdym gabinecie ginekologicznym. Poproś koniecznie swojego ginekologa o wykonanie badania cytologicznego przy następnej wizycie!

Gdzie i jak często wykonywać badanie cytologiczne?

Zadbaj o swoje zdrowie! Zgłoś się na bezpłatne badanie cytologiczne!
Badanie cytologiczne można wykonać w każdym gabinecie ginekologicznym. Bezpłatnie badanie można uzyskać w ramach Populacyjnego Programu Zwalczania i Wczesnego Wykrywania Raka Szyjki Macicy. Na stronie internetowej programu można znaleźć szczegółowe informacje na jego temat, a także znaleźć najbliższy ośrodek dający możliwość bezpłatnego wykonania badania cytologicznego.

Badanie cytologiczne szyjki macicy jest najstarszym badaniem przesiewowym w kierunku raka szyjki macicy. Przy tym jest niedrogie i zarazem skuteczne. Zasadniczym elementem skuteczności programu badań cytologicznych jest jego masowość i dobra organizacja. Powinien obejmować co najmniej 80% kobiet w wieku 35-64 lat i opierać się na ich listowym zapraszaniu do badań. Niestety w Polsce odsetek kobiet poddających się badaniom jest zdecydowanie mniejszy niż zalecany, a co więcej – jeden z najmniejszych w Europie!

Komitet ekspertów UE w 2003 roku zalecił powszechne badania kobiet w wieku od 25 do 60 roku życia z częstotliwością co 3-5 lat. W Polsce, w związku z niskim odsetkiem kobiet zgłaszających się na badanie, zaleca się wykonywanie badania cytologicznego u kobiet w wieku 25-60 lat raz do roku podczas rutynowej kontroli ginekologicznej.

W ostatnim czasie Resort Zdrowia zdecydował, że kobiety podejmujące pracę oraz już pracujące będą podlegały obowiązkowym badaniom cytologicznym oraz mammograficznym. Wejdą one w pakiet badań obowiązkowych i okresowych badań pracowniczych. Wykonywane będą co dwa lata, a ich koszt ma pokrywać pracodawca. Pierwsze obowiązkowe badania obejmą kobiety mające 25–59 lat. W drugiej kolejności badane będą panie między 50 a 69 rokiem życia. Bez ich wykonania lekarz nie będzie mógł wydać zaświadczenia zezwalającego na podjęcie pracy lub na jej kontynuowanie. Obowiązek ich przeprowadzenia zostanie wpisany do rozporządzenia określającego wykaz okresowych badań pracowniczych. Opisywany zapis do ustawy ma swoich zwolenników i przeciwników. Z punktu widzenia medycznego jest to niemal konieczne rozwiązanie.

Test wykrywania obecności DNA wirusa

Mimo, że wykrywanie obecności materiału genetycznego wirusów HPV byłoby niewątpliwie bardziej czułą (choć mniej swoistą) metodą badania przesiewowego raka szyjki macicy, wprowadzenie go jako oficjalnego i ogólnego skriningu ograniczają nadal ogromne koszty tego badania.

Polecamy: Jak zabezpieczyć się przed wirusem HPV?

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Redakcja poleca

REKLAMA