Czym jest radioterapia protonowa?
Radioterapia protonowa (zwana również hadronową) to metoda leczenia nowotworów wykorzystująca promieniowanie protonowe do kierunkowego naświetlania. Wykorzystuje się do tego urządzenie zwane cyklotronem izochronicznym, w którym cząsteczki protonów przyspieszane są do ogromnych prędkości w specjalnie modulowanym polu magnetycznym.
Zastosowanie terapii protonowej dedykowane jest przede wszystkim osobom, u których istnieją przeciwwskazania do tradycyjnej radioterapii fotonowej, np. gdy nowotwór występuje zbyt głęboko lub w pobliżu kluczowych narządów.
Dzięki niezwykłej precyzji terapia protonowa pozwala na punktowe naświetlanie nowotworu, minimalizując przy tym ilość promieniowania jaka dostaje się do sąsiadujących, zdrowych tkanek. Jest to możliwe dzięki specyfice wiązki protonowej, która przenika przez ochronną warstwę skóry i oddziałuje bezpośrednio na zmienioną patologicznie tkankę.
To właśnie te cechy terapii protonowej sprawiają, że jest niezastąpiona przy leczeniu zmian nowotworowych występujących w trudno dostępnych i głęboko ulokowanych miejscach. Terapia ta wykazuje szczególnie dobre efekty przy trudnych przypadkach, również tam gdzie występują nowotwory szczególnie odporne na tradycyjne metody naświetlania. Do leczonych hadronowo nowotworów należą m.in: czerniak oka, struniaki, nowotwory głowy i szyi, rak przełyku, gruczołu krokowego, chrzęstniaki podstawy czaszki oraz guzy związane z centralnym układem nerwowym.
Jakie są zalety radioterapii protonowej?
Czeski Proton Therapy Center wymienia następujące zalety leczenia skoncentrowaną wiązką protonów:
- bardzo wysoka dokładność, co umożliwia dostarczanie wyższych dawek bez uszkadzania otaczających tkanek.
- Mniejsze ryzyko wystąpienia poważnych skutków ubocznych wpływających na komfort życia pacjenta.
- Dwa razy mniejsze ryzyko nawrotu choroby nowotworowej i większe szanse na wyleczenie.
Mniejsze ryzyko dokuczliwych powikłań jest ważne szczególnie w przypadku nowotworów gruczołu krokowego. Terapia protonowa ma następujące zalety:
- ryzyko wystąpienia powikłań w postaci nietrzymania moczu i impotencji zmniejszone o 50%.
- Ryzyko krwawienia z odbytu obniżone o 41%.
- Szanse na zachowanie aktywności seksualnej zwiększone aż do 94%.
Leczenie skoncentrowaną wiązką protonów wyznacza zupełnie nowy kierunek w terapii nowotworowej. Chociaż nie jest to metoda uniwersalna, to trzeba przyznać, że rodzi ona szczególne nadzieje i oczekiwania zarówno wśród chorych, jak i lekarzy. Początkowo bowiem protonoterapia dedykowana była wyłącznie przypadkom czerniaka błony ocznej, a dziś używana jest w leczeniu szerokiego spektrum zmian nowotworowych. Można więc spodziewać się, że wraz z postępującym rozwojem medycyny, leczenie skoncentrowaną wiązką protonów będzie zyskiwało nowe zastosowania, dając nadzieję i szanse na normalne życie coraz szerszej grupie osób.
Zobacz też:
Gdzie skorzystać z radioterapii protonowej?
Dotychczas polscy pacjenci kwalifikujący się do leczenia protonoterapią zmuszeni byli do leczenia za granicą. Najbliższe zagraniczne ośrodki znajdują się w Pradze, Berlinie i Monachium.
Na szczęście już wkrótce ulegnie to zmianie. Pierwszy ośrodek terapii protonowej w Polsce powstał niedawno w Bronowicach pod Krakowem i planowo ma być w pełni funkcjonalny w połowie 2016 roku.
Zobacz też:
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!