fot. Fotolia
Czym jest zakrzepica?
Zakrzepica jest chorobą polegającą na formowaniu się w obrębie naczynia krwionośnego skrzepu złożonego z płytek i fibryny. Choroba zakrzepowo-zatorowa żył (VTE od ang. venous thromboembolism) ma miejsce, kiedy oderwany skrzep przemieszcza się wraz z krwią.
Choroba zakrzepowo-zatorowa żył (VTE) jest trzecią najpoważniejszą chorobą obiegu krwionośnego, po chorobie niedokrwiennej serca i udarze.
Najczęściej występujące typy VTE to:
- zakrzepica żył głębokich (DVT), gdzie skrzepy powstają w głębokich żyłach nóg,
- zatorowość płucna (PE), gdzie skrzep przemieszcza się do płuc,
- zakrzepica żylna jako powikłanie po wszczepieniu centralnego cewnika żylnego (CCŻ).
Rak i zakrzepica żylna
- Zakrzepica żylna jest częstym i groźnym powikłaniem u pacjentów z rakiem. Co więcej, VTE jest drugą główną przyczyną śmierci u pacjentów z tej grupy.
- Lekarze zaniżają diagnozy VTE u pacjentów z rakiem; podczas autopsji u 50% zmarłych pacjentów z rakiem stwierdza się VTE, podczas gdy jest ona diagnozowana u zaledwie 4-20%.
- Na wzrost ryzyka występowania VTE u pacjentów z rakiem może wpływać wiele czynników, np. rodzaj nowotworu złośliwego, stadium zaawansowania choroby, zabiegi chirurgiczne, chemioterapia, hospitalizacja, wkłucie centralne.
- Nie dość, że rak jako taki niesie ze sobą ryzyko powikłań zakrzepowych, również chemioterapia jest ściśle związana z VTE. Uważa się, iż rak podnosi ryzyko choroby zakrzepowej żył 4,1-krotnie, zaś chemioterapia 6,5-krotnie.
Zobacz też: Badania krwi - vademecum
Rak i kobiety
W roku 2012 na całym świecie odnotowano 6,7 miliona zachorowań na raka, 3,6 zgonów z powodu raka oraz 17,2 kobiet żyjących z rakiem (pięć lat od diagnozy).
Rak piersi jest najczęstszym typem nowotworu złośliwego u kobiet na świecie i drugim pod względem występowania wszystkich typów raka w skali globalnej. Jest to główna przyczyna śmierci kobiet chorych na raka w słabo rozwiniętych regionach i druga po raku płuc najczęstsza przyczyna zgonu na raka na obszarach rozwiniętych.
Kobiety na całym świecie często zapadają także na nowotwory narządów kobiecych, w tym na raka szyjki macicy, macicy i jajników. Masowość tej choroby narasta jako konsekwencja zwiększającej się populacji ludzi starszych, wśród których przeważają kobiety.
Ponadto kobiety na całym świecie coraz częściej piastują eksponowane stanowiska w rządzie i biznesie. Z uwagi na wzrost aktywności kobiet w sferze społecznej, edukacyjnej, ekonomicznej oraz politycznej, niezbędne jest zwrócenie uwagi na temat zdrowia kobiet oraz skuteczne podejście do wzmocnienia struktury całego systemu zdrowotnego.
Zakrzepica żylna u kobiet z rakiem: kluczowe fakty i niezaspokojone potrzeby
Podczas analiz wieloczynnikowych ponad miliona pacjentów chorych na raka wykazano, że płeć żeńska została uznana za niezależny czynnik ryzyka związany z VTE.
Ryzyko to zwiększać może ponadto ciąża i terapie hormonalne (HT), w tym środki antykoncepcyjne, terapie hormonalne w okresie menopauzy oraz selektywne modulatory receptora estrogenowego. Na przykład chemioterapia w połączeniu z tamoxifenem (SERM) zwiększa ryzyko VTE w porównaniu z samą chemioterapią około 4-krotnie. Ustalono, iż profilaktyka VTE stosowana jest zbyt rzadko podczas zabiegów chirurgicznych u kobiet z nowotworem narządów kobiecych.Częstość występowania VTE w ciągu 30 dni od zabiegu spadła z 2,7% do 0,6% po wprowadzeniu wytycznych w zakresie profilaktyki.
Niestety niewielu lekarzy wydaje się mieć świadomość podwyższonego ryzyka zakrzepicy żylnej u pacjentek z rakiem. Właściwa profilaktyka i leczenie, jak również kontrola nad zdiagnozowanym VTE u kobiet z rakiem, jest możliwa poprzez optymalne stosowanie heparyn drobnocząsteczkowych, niefrakcjonowanych lub fondaparinuxu, zgodnie z zaleceniami międzynarodowych wytycznych z roku 2013.
Zobacz też: Zakrzepica – co powinniśmy wiedzieć o tej chorobie?
Źródło: materiały prasowe Be Communications/mn
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!