Dobre, ostre widzenie
Zez uniemożliwia prawidłowe widzenie. Jego istotną jest nierównoległe ustawienie osi optycznych oczu. Obraz świata zewnętrznego pada na punkty siatkówki, które nie korespondują ze sobą, dochodzi do dwojenia obrazu. Wada ulega pogłębieniu do tego stopnia, że oko niedominujące widzi coraz gorzej (amblyopia), aż w końcu przestaje widzieć w ogóle.
Po co diagnozować i leczyć?
Jak wspomniano wyżej – aby uniknąć ślepoty jednoocznej. Poza tym zez może świadczyć o poważnych chorobach, takich jak: stan zapalny, zaćma, niedorozwój nerwu wzrokowego czy siatkówczak (nowotwór złośliwy!). Oczywiście większość przypadków jest niegroźna i nie należy popadać w panikę!
Diagnostyka zeza
Badanie okulistyczne musi się rozpocząć oceną ostrości widzenia zarówno z bliska, jak i z daleka – koniecznie po porażeniu akomodacji, gdyż dziecko może sobie pewne wady kompensować w ten sposób. Niezbędne jest też sprawdzenie ruchomości oczu we wszystkich kierunkach, aby wykryć ewentualne porażenie lub niedomaganie danego mięśnia okoruchowego.
Zobacz też: Na czym polega badanie pola widzenia?
U części dzieci, zez ma charakter zeza pozornego, możemy się o tym przekonać zasłaniając jedno oko, a obserwując drugie (a potem odwrotnie). Jeżeli po zasłonięciu, oko odsłonięte nie wykonuje ruchów nastawnych przy patrzeniu na wprost, to zeza możemy praktycznie wykluczyć. W przypadku prawdziwego zeza opisany tu cover-test pomaga wyznaczyć oko dominujące i oko zezujące. Otóż jeżeli po zasłonięciu jednego oka to drugie zmienia oś widzenia („nastawia się”), a po odsłonięciu wraca do poprzedniego położenia, to jest to oko zezujące.
Polecamy: Badanie ostrości wzroku
Kolejnym krokiem jest zbadanie czy dziecko widzi obuocznie – używa się do tego specjalnego urządzenia – synaptoforu bądź tablic, na których rysunki wydają się trójwymiarowe, ale tylko osobom zdrowym. Synaptofor pomaga także wyznaczyć kąt zeza, podobnie jak perymetr Maggiorego, w którym obserwowany jest odblask światła od rogówki.
Istnieją także inne testy i próby, w większości będące jednak rozwinięciem wyżej opisanych metod. Każdy sposób jest dobry, byle doprowadził do konkretnych wniosków i rozpoczęcia leczenia.
Ostrzegamy!
Zez nie jest stanem fizjologicznym. Każde dziecko zezujące mające więcej niż 3 miesiące życia, powinno być leczone.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!