W czym tkwi problem?
Pod pojęciem zaćmy, czyli katarakty, rozumiemy zmniejszenie przejrzystości soczewki oka. Soczewka jest tą częścią narządu wzroku, dzięki której widzimy wyraźnie - zarówno to, co jest blisko naszych oczu, jak to, co znajduje się w oddali. Dzieje się tak, ponieważ zdrowa soczewka przepuszcza odbite od widzianych elementów promienie do wnętrza oka, a dzięki swojej zdolności do odkształcania powoduje, że trafiają one dokładnie tam, gdzie będą właściwie odczytane i w postaci impulsów nerwowych przesłane do mózgu. Umożliwia to stworzenie spójnego i szczegółowego obrazu.
Warto przeczytać: Zaćma starcza
Czas wrogiem soczewek
Z wiekiem dochodzi do mętnienia soczewki. Świadczy o tym fakt, że u większości 90-latków nie jest ona idealnie przeźroczysta, powodując różnego rodzaju upośledzenie widzenia. Jednak zaćma rozpoznawana jest głównie u tych osób, u których proces mętnienia jest przyśpieszony i nadmierny. Przyczyna takiego stanu rzeczy nie jest do końca jasna.
Niewątpliwie uszkadzający wpływ na soczewkę mają tzw. wolne rodniki tlenowe, czyli niezwykle aktywne cząsteczki chemiczne, powstające pod wpływem światła. Możliwe, że ich tworzenie jest szczególnie nasilone u osób nadmiernie narażających oczy na promieniowanie słoneczne. Istotną rolę odgrywają także czynniki genetyczne, jak również obecność chorób oczu i schorzeń ogólnoustrojowych, przebycie urazów oka oraz przyjmowanie określonych leków. Przykładem są chorzy na cukrzycę, u których zaćma starcza pojawia się częściej i wcześniej niż u reszty populacji.
Polecamy także: Na czym polega oczna postać migreny?
Narastający problem
Zaćma może rozwijać się w oczach dotychczas zdrowych i postępować ze zmienną szybkością, powodując coraz większe dolegliwości. Zazwyczaj dotyka oboje oczu. Z objawów najpierw pojawia się zamglone widzenie, które z czasem nie daje się zniwelować przez noszenie okularów. Pogorszenie wzroku może następować przy silnym oświetleniu, bądź zupełnie przeciwnie – np. podczas wytężonej pracy oczu, w zaciemnionym miejscu. Zmętnienie soczewki może być także przyczyną „dwojenia” obrazu, pokazywania się obwódki, czyli tzw. halo, wokół źródeł światła oraz zaburzeń w rozróżnianiu kolorów.
Zaawansowaną zaćmę widać gołym okiem jako białawe zabarwienie źrenicy. W pozostałych przypadkach do rozpoznania konieczne jest badanie okulistyczne, m.in. ocena oka w lampie szczelinowej.
Dysponujemy obecnie skutecznymi i bezpiecznymi (także w starszym wieku) metodami leczenia chirurgicznego, które polegają na wymianie „chorej” soczewki na nową, sztuczną. Jest to o tyle istotne, że niestety nie znamy jeszcze sposobów na zapobieganie zaćmie, ani nie posiadamy leków, które pozwoliłyby na cofnięcie się zmian w soczewce.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
