Najważniejsze etapy to…
Aby zapobiec zakażeniu rany, należy pamiętać o trzech etapach:
- myciu,
- dezynfekcji,
- założeniu opatrunku.
Zobacz też: Jak zatamować krwawienie?
Etap I: mycie
Krwawienie świadczy o tym, że organizm oczyszcza ranę. Należy kontynuować ten proces przez mycie rany pod bieżącą, zimną wodą przez jedną do dwóch minut. Woda powinna swobodnie opłukać zranione miejsce. Jeśli krwawienie nie ustępuje, należy uciskać za pomocą jednego lub dwóch gazików zranione miejsce przez około dwie minuty.
W przypadku otarcia lub ran położonych w miejscach trudno dostępnych, do oczyszczenia należy użyć bawełnianego gazika nasączonego rozcieńczonym roztworem antyseptycznym. Jeśli mamy do czynienia z raną szarpaną lub kłutą, obmywamy ją delikatnie wodą z mydłem.
Silne, nieustające krwawienie, które nie ustępuje pod uciskiem, może świadczyć o uszkodzeniu tętnicy. W takim przypadku ranę przykrywamy jałowym opatrunkiem z plastrem mocującym i zawozimy poszkodowanego do szpitala.
Przy oczyszczaniu rany należy stosować rozcieńczone środki antyseptyczne zgodnie z instrukcjami podanymi przez producenta na opakowaniu danego środka. W przeciwnym razie zastosowanie skoncentrowanych środków antyseptycznych bezpośrednio na ranę może być bardzo bolesne.
Zobacz też: Jak opatrzyć ranę, uraz lub złamanie?
Etap II: oczyszczanie i dezynfekcja
Po umyciu rany przechodzimy do etapu oczyszczenia, polegającego na wyjęciu lub delikatnym wyszarpaniu niewielkich ciał obcych widocznych po umyciu. Możemy je wyjąć za pomocą pęsety.
Jeśli na przykład zanieczyszczona ziemia wniknęła głęboko w ranę, może zaistnieć konieczność oczyszczenia rany w znieczuleniu ogólnym. W przeciwnym razie pod nową warstwą skóry powstanie szpecący ,,tatuaż”.
Po oczyszczeniu ponownie przemyj ranę środkiem antyseptycznym
Nie wyciągamy większych przedmiotów, które wbiły się w głębsze warstwy tkanek – możemy spowodować jedynie poważniejsze uszkodzenia oraz sprowokować krwawienie, jeśli przedmiot przebił naczynie krwionośne. W takim przypadku ostrożnie, bez dotykania przedmiotu unieruchamiamy go za pomocą rolek bandaży, a następnie bandażujemy i jak najszybciej wzywamy pogotowie lub jedziemy na izbę przyjęć.
Etap III: założenie opatrunku
Niewielkie rany czy otarcia, o ile nie krwawią, nie wymagają opatrunku. Można je posmarować roztworem gencjany lub antyseptycznym kremem bądź maścią i odczekać, aż trochę przyschną. Na niektóre skaleczenia można przylepić plaster lub kompres z gazy unieruchomiony przylepionym plastrem.
Na większe rany, po umyciu i dezynfekcji, należy założyć jałowy opatrunek.
Przy ranach krwawiących nie używamy waty bawełnianej, gdyż jej włókna mogą wniknąć w tworzący się strup, co sprawi duży ból przy zdjęciu opatrunku.
Przy zakładaniu bandaża należy uważać, aby nie owinąć go zbyt ścisło wokół palca, ręki czy nogi. Może to utrudnić swobodny przepływ krwi i spowodować ból. W tej sytuacji jak najszybciej rozluźniamy opatrunek.
Jak dbać o opatrunek?
Opatrunek, podobnie jak rana, nie powinien ulec zmoczeniu przez okres około 48 godzin. Nie wymaga codziennej zmiany – może to tylko utrudnić zagojenie się rany. Opatrunek zdejmujemy w momencie zabrudzenia, zdarcia, zmoczenia czy nasiąknięcia krwią.
Usunięcie opatrunku
Gdy mamy pewność, że opatrunek nie przykleił się do strupa, zdejmujemy go zdecydowanym ruchem ręki. W przeciwnym razie dobrze jest go namoczyć w wodzie przez około 15 minut tak, aby odkleił się sam lub lekko odszedł od skóry przy delikatnym ściągnięciu.
W przypadku poważnie wyglądających, głębokich, umieszczonych w delikatnych miejscach lub bardzo zanieczyszczonych ran należy, po uprzednim zabezpieczeniu opatrunkiem, jak najszybciej skontaktować się z lekarzem.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!