Krew – funkcje i ogólne informacje
Krew to płynna tkanka łączna, która krąży w naczyniach krwionośnych oraz jamie ciała. Do funkcji krwi należą m.in.:
- przenoszenie tlenu z płuc do wszystkich tkanek oraz narządów;
- transport dwutlenku węgla z tkanek i narządów do płuc, skąd wydalany jest on z organizmu;
- transport substancji odżywczych i mikroelementów do wszystkich tkanek i narządów;
- obrona organizmu przed drobnoustrojami chorobotwórczymi;
- hamowanie krwawienia.
W ciele dorosłego człowieka znajduje się około 70–80 mililitrów krwi na kilogram masy ciała. Przeciętnie jest to około 5–6 litrów krwi u każdego człowieka.
Widok krwi może dostarczać różnych myśli. Niektórzy mdleją, inni odwracają wzrok, a na jeszcze innych krew nie robi żadnego wrażenia. Bez względu na to jaka jest nasza reakcja, powinniśmy jednak wiedzieć, co należy zrobić, gdy się zranimy, bądź gdy ktoś inny będzie potrzebował naszej pomocy.
Zobacz także: Po czym poznać krwotok?
Jak postępować przy krwawieniu z nosa?
Może spotkać każdego i w większości przypadków, sami możemy sobie poradzić z tym problemem. Ale czy radzimy sobie prawidłowo?
Pierwsza myśl jaka Nam przychodzi do głowy, gdy chodzi o zatamowanie krwawienia z nosa, to odchylenie głowy do tyłu. A to już jest błąd.
Prawidłowym zachowaniem jest lekkie pochylenie głowy do przodu. Powinniśmy również wygodnie usiąść, nie leżeć, nie spoglądać w niebo. Krew nie może spływać przez gardło do przewodu pokarmowego, bądź dróg oddechowych. Można również przykładać zimne okłady u nasady nosa i na kark. W przypadku, gdy krwawienie z nosa nie ustępuje, należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem, który może wprowadzić tampon uciskowy do otworu nosowego lub „przypalić” krwawiące naczynia.
Jeżeli krwawienie z nosa doskwiera nam bardzo często, niezbędne jest wykonanie kilku badań w celu ustalenia jego przyczyny. Poza dokładnym wywiadem, lekarz najczęściej zleca obejrzenie jamy nosowej przez laryngologa, pomiar ciśnienia tętniczego, morfologię i krzepliwość krwi. Zdarza się również, że konieczne jest wykonanie RTG czaszki, zatok przynosowych lub tomografii komputerowej głowy.
Jak postępować przy krwawieniu kończyny?
W przypadku zranienia którejkolwiek kończyny nasze działanie może zmieniać się w zależności od wielkości krwawienia. Zawsze jednak należy działać najszybciej jak to możliwe.
W przypadku niewielkiego krwawienia, poszkodowanego należy położyć i unieść jego zranioną kończynę nad poziom serca. Następnie, ucisnąć krwawiące miejsce palcem (nie zapominając o założeniu rękawiczek jednorazowych) za pomocą jałowego materiału opatrunkowego (ilość gazy musi zapewnić odpowiedni ucisk) i całość umocować bandażem.
Można także uciskać dłonią tętnicę doprowadzającą krew do miejsca uszkodzenia ciała. Ta metoda ma duże znaczenie w momencie, kiedy nie możemy założyć opatrunku bezpośrednio na ranę, lub gdy nasze wcześniejsze próby zatamowania krwawienia, nie powiodły się.
Jeżeli rana jest rozległa, silnie krwawi i ma szerokie, otwarte brzegi, wówczas niezbędne jest założenie opatrunku uciskowego. Opatrunek uciskowy to kilka warstw jałowej gazy umocowanych opaską elastyczną lub bandażem. Ważne jest także, aby przez kilka minut po założeniu opatrunku uciskać ranę palcem, albo dłonią, aby wytworzył się skrzep.
Opatrunku uciskowego nigdy nie zakładamy na szyję. Wszelkie rany z tętnicy szyjnej uciskamy za pomocą materiału opatrunkowego.
Jak postępować przy krwawieniu głowy?
W przypadku uszkodzenia głowy należy założyć na ranę opatrunek chłonący, który zapobiega gromadzeniu się krwi pod czaszką. Nigdy w takim przypadku nie stosuje się metody tamowania krwi, gdyż założenie takiego opatrunku mogłoby spowodować ucisk na tkankę mózgową, którą łatwo w ten sposób uszkodzić.
Zobacz także: Krwotok do jamy czaszki
Jak postępować przy krwawieniu ran tułowia?
W zależności od tego, która część ciała została uszkodzona, osoba ranna powinna znajdować się w pozycji:
- półsiedzącej – w przypadku uszkodzenia klatki piersiowej. Plecy powinny być podparte. Ranę należy, poza podstawowym opatrunkiem, osłonić folią;
- leżącej – z podkurczonymi nogami w przypadku rany brzucha poprzecznej bądź z wyprostowanymi nogami, gdy rana jest podłużna. Rany brzusznej nie uciskamy. Zakładamy opatrunek chłonący i osłaniający;
- na brzuchu – w przypadku uszkodzenia pleców. Głowa powinna być odchylona na bok i do tyłu.
O czym należy pamiętać przy opatrywaniu krwawienia?
Przy opatrywaniu krwawienia przede wszystkim należy zachować spokój. Jeżeli komuś pomagamy, nie wpadajmy w panikę na widok dużej ilości krwi. Oto kilka czynności, o których każdy powinien bezwzględnie pamiętać, gdy spieszy komuś na ratunek:
- zawsze korzystamy z rękawiczek jednorazowych, które powinny się znaleźć w każdej apteczce samochodowej. Uciskanie rany bezpośrednio palcami może spowodować zakażenie rany, a i my nie mamy pewności, czy osoba ratowana nie cierpi na jakąś chorobę zakaźną;
- jeżeli w ciele poszkodowanego tkwi ciało obce (np. odłamek, nóż, szkło), nigdy nie wyciągamy go. Taka próba może skończyć się krwotokiem nie do opanowania. Ciało obce należy unieruchomić zakładając wokół niego opatrunek;
- czynności życiowe poszkodowanego (oddech, tętno) powinny być pod naszą stałą kontrolą;
- powinniśmy chronić poszkodowanego przed utratą ciepła lub przegrzaniem;
- Jeżeli rana krwawi bardzo mocno, a opatrunek, który założyliśmy cały nasiąkł, nie zdejmujemy go. Nakładamy kolejną warstwę nowego opatrunku.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
