Spis treści:
Objawy zatrucia grzybami
Większość trujących grzybów powoduje w krótkim czasie po zjedzeniu łagodne objawy ze strony układu pokarmowego, takie jak nudności i wymioty lub ból brzucha. W przypadku grzybów mniej trujących, objawy mogą przypominać zatrucie pokarmowe, pojawiają się wtedy:
- ból brzucha,
- wymioty,
- biegunka,
- nudności,
- gorączka,
- zlewne poty,
- ogólne złe samopoczucie.
Najbardziej trujące grzyby (jak muchomor sromotnikowy, muchomor wiosenny, muchomor jadowity, zasłonak rudy, czubajeczka brązowoczerwonawa, czubajeczka winnobrązowa, hełmówka jadowita lub jesienna) mogą powodować objawy późniejsze, pierwsze z nich nawet kilkanaście godzin po zjedzeniu. Jednak i w tym przypadku mogą pojawić się wcześniejsze symptomy, np. wymioty w ciągu 1-3 godzin od zjedzenia.
Toksyny zawarte w grzybach w różny sposób wpływają na organizm. Alkaloidy i dwusiarczek czterometylotiuramu działające na układ pokarmowy potrzebują ok. 4 godzin, by zacząć działać z pełną siłą. Muskaryna pobudza układy regulacyjne organizmu i ujawnia symptomy już w ciągu godziny. W muchomorze sromotnikowym występują falotoksyny i amatoksyny, które działają szybko już w minimalnych stężeniach i nie są eliminowane podczas gotowania, marynowania czy suszenia. Spożycie jednego grzyba zawierającego te związki może być śmiertelne.
Objawy zatrucia muchomorem sromotnikowym mogą występować w 4 etapach:
- okres bezobjawowy – może trwać do 16 godzin,
- objawy żołądkowo-jelitowe – wymioty, biegunka, ból brzucha mogą trwać kilkanaście godzin,
- utajenie – chory może odczuwać czasową poprawę swojego stanu, taki etap występuje tylko u kilku procent osób, u których doszło do zatrucia grzybami, utajenie objawów pojawia się 2.-3. dobie od zjedzenia grzybów,
- uszkodzenia wielonarządowe – w 3.-5. dobie rozwijają się powikłania głównie w postaci niewydolności nerek i wątroby.
W najcięższych zatruciach grzybami do niewydolności wątroby dochodzi już w 1. dobie od zjedzenia grzybów.
Zatrucie innymi grzybami może powodować też nietypowe objawy, jak tępy ból w lędźwiach, ból mięśni, ból głowy, wzmożone pragnienie, a symptomy mogą następować po sobie nawet w czasie od 1 do 2 tygodni.
Zatrucie grzybami może wystąpić u osób, które jadły potrawę z grzybów lub które były w lesie i miały okazję spróbować nieznanych sobie gatunków. U dorosłych częściej z braku wiedzy, u dzieci - z ciekawości.
Zatrucie grzybami - profilaktyka
Podstawą zapobiegania zatruciu grzybami jest niezbieranie grzybów z blaszkami pod kapeluszem, choć mogą być one oczywiście jadalne, to jednak dzięki tej zasadzie można uniknąć zatrucia najbardziej groźnymi grzybami, jak muchomor sromotnikowy i zasłonak rudy.
Jeśli nie mamy pewności co do konkretnego grzyba, lepiej nie zabierać go w ogóle do domu. Zatrucie grzybami w skrajnych przypadkach może się skończyć śmiercią, dlatego tak ważna jest wiedza. Więcej tutaj: jak bezpiecznie zbierać grzyby.
Dane na temat jadalnych gatunków grzybów, występujących w polskich lasach, można znaleźć w licznych atlasach. Przy braku pewności, lepiej poradzić się doświadczonego grzybiarza.
Niebezpieczne gatunki grzybów
Oprócz najbardziej rozpoznawalnego i jednocześnie najbardziej trującego grzyba, czyli muchomora sromotnikowego, w naszych lasach występuje wiele innych potencjalnie szkodliwych gatunków.
Dla układu pokarmowego trujące mogą być:
- gołąbki,
- pieprznik,
- mleczaj,
- borowik szatański,
- tęgoskór pospolity,
- czernidlak pospolity.
Poważniejsze zaburzenia powodować mogą także strzępiaki i lejówki.
Zatrucie grzybami - pierwsza pomoc
Leczenie w przypadku zatrucia grzybami polega na wywoływaniu wymiotów, płukaniu żołądka oraz zapobieganiu odwodnieniu. Gdy źrenice się zwężają, wystąpią zlewne poty, ślinotok i bóle brzucha lub przeciwnie, źrenice są rozszerzone, występuje suchość w ustach, podwyższona temperatura ciała, chory wymaga podania odtrutki, więc zawsze należy przewieźć go do szpitala.
Zatrucie muchomorem sromotnikowym przebiega najciężej: rozpoczyna się jak zatrucie pokarmowe, ale już po 2-3 dniach pojawiają się objawy poważnego uszkodzenia wątroby (żółte zabarwienie powłok), nerek i zaburzenia składu krwi. Chory po zjedzeniu muchomora sromotnikowego, może wymagać przeszczepienia wątroby, ale skutki takiego zatrucia mogą być śmiertelne.
Pacjent z objawami i podejrzeniem zatrucia grzybami, zawsze powinien skorzystać z konsultacji lekarskiej. Świadkowie zdarzenia mają obowiązek zabezpieczyć potrawę i wymiociny do dokładnego badania w szpitalu.
Treść artykułu pierwotnie została opublikowana 22.11.2019.
Więcej na temat zatruć:
Zatrucie pokarmowe. Jak rozpoznać, zapobiegać i leczyć?
Zatrucie alkoholowe: objawy, leczenie, pierwsza pomoc
Zatrucie środkami przeciwbólowymi – pierwsza pomoc
Pierwsza pomoc w zatruciach
Biegunka podróżnych - jak leczyć zatrucia pokarmowe na wakacjach
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
