Kogo uważamy za osobę małoletnią?
Małoletnią będzie osoba, która nie ukończyła 18 roku życia. Może się zdarzyć, iż osobą pełnoletnią będzie osoba, która po ukończeniu 16 roku życia, a przed ukończeniem 18 roku, zawarła za zgodą sądu związek małżeński.
Kiedy decyduje rodzic?
W przypadku pacjenta małoletniego, który dodatkowo nie ukończył 16 roku życia, do udzielenia powyższej zgody uprawniony będzie jego przedstawiciel ustawowy (rodzic lub inny prawny opiekun). W praktyce mogą pojawić się problemy, gdy nawiązanie kontaktu z przedstawicielem ustawowym, jest niemożliwe.
Gdy rodzic przebywa poza granicami kraju, wówczas właściwym do wyrażenia zgody za rodzica będzie sąd opiekuńczy.
Przeczytaj: Jakie prawa ma pacjent?
Dwie zgody
Nieco inaczej przedstawia się sytuacja, gdy małoletni ukończył 16 rok życia. Wówczas potrzebne są dwie zgody. Pierwszą z wymaganych będzie zgoda przedstawiciela ustawowego (rodzica, opiekuna), natomiast druga, powinna zostać uzyskana od samego małoletniego pacjenta.
Kiedy wymagana jest zgoda sądu?
Problem o zasadniczym znaczeniu powstaje, w momencie gdy przedstawiciel ustawowy pacjenta małoletniego, który ukończył 16 rok życia, wyraża zgodę na przeprowadzenie badania lub innego świadczenia medycznego, a sam pacjent takim czynnościom się sprzeciwia. Do wykonania czynności, niezbędne będzie wówczas zezwolenie wydane przez sąd opiekuńczy.
Zgoda lub sprzeciw, o których mowa w akapitach powyższych, winna być wyrażona ustnie albo poprzez takie zachowanie osób wymienionych w tych przepisach, które w sposób niebudzący wątpliwości wskazuje na wolę poddania się proponowanym przez lekarza czynnościom albo brak takiej woli. Wyjątkiem jest jednak zabieg operacyjny albo zastosowanie metody leczenia lub diagnostyki, stwarzających podwyższone ryzyko dla pacjenta. Wówczas zgoda tak przedstawiciela ustawowego, jak i pacjenta małoletniego powinna być udzielona na piśmie.
Czy lekarz może dokonać zabiegu bez zgody małoletniego pacjenta?
Należy zaznaczyć, iż zgoda powinna zostać udzielona przed leczeniem oraz powinna dotyczyć konkretnej czynności. Lekarz wykonujący czynności bez zgody naraża się na niekorzystne konsekwencje, łącznie z możliwością odpowiedzialności karnej. Pamiętać jednak należy, że istnieje szereg czynności, które lekarz może dokonać bez zgody pacjenta lub jego przedstawiciela ustawowego. Dotyczy to przypadków, w których pacjent, ze względu na swój stan zdrowia lub wiek, nie może udzielić zgody wymaga niezwłocznej interwencji lekarskiej, a komunikacja z jego przedstawicielem ustawowym lub faktycznym nie jest możliwa. Istnieje również możliwość dokonywania zabiegów lub metod leczenia, stwarzających podwyższone ryzyko dla zdrowia pacjenta. W wyjątkowych wypadkach lekarz może dokonać tych czynności bez odpowiedniej zgody. Jest to możliwe w przypadku, gdy zwłoka w uzyskaniu zgody pacjenta, jego przedstawiciela ustawowego lub sądu opiekuńczego, mogłaby doprowadzić do powstania zagrożenia życia, ciężkiego uszkodzenia jego ciała lub ciężkiego rozstroju zdrowia.
Zobacz też: Jak pomóc dziecku z nadwagą?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
