Okres wyczekiwania – nie dla każdego taki sam
Prawo do zasiłku chorobowego ubezpieczony nabywa nie od razu, ale dopiero po upływie tzw. okresu wyczekiwania. Długość tego okresu różni się w zależności od tego, czy osoba uprawniona do zasiłku podlega ubezpieczeniu obowiązkowemu, czy też dobrowolnemu. W przypadku obligatoryjnego ubezpieczenia chorobowego ubezpieczony nabywa prawo do zasiłku po upływie 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego, zaś jeśli chodzi o ubezpieczenie dobrowolne, to okres ten wynosi 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia. 90 dniowy okres wyczekiwania przy ubezpieczeniu dobrowolnym został wprowadzony zmianą ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa od dnia 1 stycznia 2009 roku, wcześniej bowiem wynosił 180 dni. Do okresu nieprzerwanego ubezpieczenia wlicza się jednak poprzednie okresy ubezpieczenia chorobowego, jeżeli przerwa w ubezpieczeniu:
- nie była dłuższa niż 30 dni, albo
- była spowodowana urlopem wychowawczym, bezpłatnym lub odbywaniem czynnej służby wojskowej (nawet jeśli przekracza 30 dni).
Przeczytaj: Kobieta w ciąży - umowa o pracę a zasiłek macierzyński
Prawo do zasiłku chorobowego bez oczekiwania
Są również przypadki, w których prawo do zasiłku chorobowego nabywa się od razu, bez okresu wyczekiwania. Dzieje się tak w następujących sytuacjach:
- w przypadku absolwentów szkół lub szkół wyższych, pod warunkiem, że w ciągu 90 dni od dnia ukończenia szkoły lub uzyskania dyplomu ukończenia studiów wyższych zostali objęci ubezpieczeniem chorobowym lub przystąpili do ubezpieczenia chorobowego,
- w przypadku ubezpieczonych, których niezdolność do pracy spowodowana została chorobą zawodową lub wypadkiem w pracy (wówczas bez okresu wyczekiwania nabywa się prawo do zasiłku z ubezpieczenia wypadkowego) albo wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy (wówczas nabywa się prawo do zasiłku z ubezpieczenia chorobowego),
- w przypadku ubezpieczonych obowiązkowo, którzy już mogą się wykazać co najmniej 10- letnim okresem obowiązkowego ubezpieczenia chorobowego,
- a ponadto w przypadku posłów i senatorów, którzy przystąpili do ubezpieczenia chorobowego w ciągu 90 dni od ukończenia kadencji.
Jak długo można być na zasiłku?
Zasadą jest, że zasiłek chorobowy przysługuje ubezpieczonemu, który w trakcie trwania ubezpieczenia chorobowego stał się niezdolny do pracy. Zasiłek chorobowy przysługuje przez cały okres trwania niezdolności do pracy, nie dłużej jednak niż przez 182 dni, a w przypadku gruźlicy (oznaczonej przez lekarza w zaświadczeniu lekarskim kodem "D") - nie dłużej niż przez 270 dni. Ponadto ubezpieczone kobiety, które w czasie ciąży będą niezdolne do pracy, mają prawo do zasiłku chorobowego przez okres trwania niezdolności, nie dłużej niż 270 dni.
Zasiłek chorobowy przysługuje za każdy dzień niezdolności do pracy, nie wyłączając dni wolnych.
Kto ma prawo do zasiłku?
Następujące osoby, objęte ubezpieczeniem chorobowym, mają prawo do zasiłku chorobowego:
- pracownicy świadczący pracę na podstawie umowy o pracę,
- osoby świadczące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia (jeśli są objęte ubezpieczeniem chorobowym),
- osoby wykonujące pracę nakładczą,
- członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych
- osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą
- duchowni
- osoby odbywające wojskową służbę zastępczą.
Zobacz też: Czy Twój dokument potwierdzający prawo do świadczeń jest ważny?
Kiedy zasiłek płaci ZUS?
Zasiłek chorobowy finansowany przez ZUS przysługuje od 34 dnia niezdolności do pracy w jednym roku - w przypadku pracowników, osób wykonujących pracę nakładczą i odbywających służbę zastępczą. Za 33 dni choroby w roku zasiłek wypłaca pracodawca. Jeśli pracownik ukończył 50 rok życia, zasiłek finansowany przez ZUS wypłacany jest od 15 dnia niezdolności do pracy. Przepis ten obowiązuje od 1 lutego 2009 roku i znajduje zastosowanie od roku następującego po roku, w którym ubezpieczony ukończył 50 rok życia.
Kiedy nie przysługuje nam zasiłek?
Zasiłek chorobowy nie przysługuje: w okresie urlopu bezpłatnego lub urlopu wychowawczego, w okresie tymczasowego aresztowania lub odbywania kary pozbawienia wolności, za cały okres orzeczonej niezdolności do pracy, jeżeli niezdolność do pracy spowodowana została w wyniku umyślnego przestępstwa lub wykroczenia, co zostało stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu, za okres pierwszych pięciu dni, jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana nadużyciem alkoholu (fakt ten jest stwierdzony przez lekarza kodem "C" w zaświadczeniu lekarskim), za okres objęty zaświadczeniem lekarskim, w przypadku wykonywania w czasie zwolnienia lekarskiego pracy zarobkowej albo wykorzystywania zwolnienia lekarskiego od pracy niezgodnie z celem tego zwolnienia, co zostało stwierdzone w trakcie kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy przeprowadzanej przez płatnika zasiłku.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
