Stres – zadania dla naukowców
Pomimo rozwoju koncepcji radzenia sobie ze stresem i obecności jej w licznych badaniach ostatniej dekady lat 90. niewiele uwagi poświęcono teoretycznym podstawom tego konstruktu. Z perspektywy podejmowanych w różnych latach badań nad strategiami radzenia sobie ze stresem można rzec, że początek zdominowało pytanie, jak często osoby odwołują się do określonej strategii.
Uzyskana w tych pomiarach niestałość nasuwała kolejne pytania, czy wyniki mogą być ilustracją wskazującą na różnice dyspozycyjne w zależności od płci.
Nierozstrzygniętą kwestią pozostaje trafność wyników radzenia sobie ze stresem, uzyskanych w różnych kontekstach sytuacyjnych, i wykorzystania ich jako przykładu, do którego można się odwołać w innych stresujących sytuacjach. W ostatnich latach aspekt temporalny radzenia sobie ze stresem jest uznanym za centralne zadaniem badawczym podejmowanym przez wielu autorów literatury przedmiotu (Blalock, Joiner, 2000; Heszen-Niejodek, 2004).
Rola stresu w genezie chorób
Współczesne wyniki badań pozwalają na stwierdzenie, że stres może pełnić rolę nieukierunkowaną bezpośrednio na powiązanie pomiędzy stylem życia i chorobą w sytuacji, kiedy na przykład prowadzi do zmian w diecie, której rezultatem jest otyłość, ale może działać również w sposób bardziej ukierunkowany, na przykład na rozwój choroby niedokrwiennej serca choćby przez aktywację układu sympatycznego i wzrost poziomu tłuszczu we krwi, doprowadzającego do patologicznych zmian w naczyniach krwionośnych odpowiedzialnych za tę chorobę (Schneiderman, 2004).
Zobacz też: Jakie choroby może wywołać stres?
Każdy stresuje się inaczej
Badania ostatnich lat potwierdzają wcześniejsze obserwacje, że wrażliwość na stres jest uwarunkowana indywidualnie, a różne zmienne, takie jak: wiek, w którym doświadczany jest stres, czas trwania, intensywność ekspozycji stresu, jakość stresu i kontekst sytuacyjny oraz indywidualna zdolność do radzenia sobie ze stresem, mogą się przyczyniać do podwyższenia lub ograniczenia długoterminowej obecności stanu stresu (zob. Antonovsky, 1995; Heszen-Niejodek, 2004; Hobfoll, 2006; Lucey, 2007).
Zobacz też: Jak objawiają się stresowe bóle głowy?
Fragment pochodzi z książki „Zmęczenie a zdrowie i choroba (perspektywa psychologiczna)” Gabrieli Chojnackiej-Szawłowskiej (Impuls, 2009). Publikacja za zgodą wydawcy.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
