Filofobia, czyli paniczny lęk przed miłością. Jakie są objawy tego zaburzenia i skąd się ono bierze?

filofobia fot. iStock, VioletaStoimenova
Filofobia to zaburzenie lękowe polegające na występowaniu nadmiernego strachu przed zakochaniem się. Przyczyną filofobii najczęściej są nieprawidłowe relacje z opiekunami w dzieciństwie. Trudne doświadczenia we wcześniejszych związkach, takie jak przemoc lub zdrada, również mogą stać się źródłem filofobii. Zaburzenie objawia się trudnościami w tworzeniu relacji intymnych, a typowymi dla fobii dolegliwościami, jak silne napięcie i panika.
/ 29.02.2024 05:58
filofobia fot. iStock, VioletaStoimenova

Spis treści:

  1. Czym jest filofobia?
  2. Objawy filofobii
  3. Filofobia – przyczyny lęku przed miłością. Kto jest narażony?
  4. Jak rozpoznaje się filofobię?
  5. Jak poradzić sobie z filofobią? Leczenie

Czym jest filofobia?

Filofobia to lęk przed miłością. Jest to rodzaj fobii, w którym pojawia się nieadekwatny, nadmierny strach przed zakochaniem się i byciem w bliskiej relacji z drugą osobą. Termin pochodzi z greckiego filos, czyli ukochany, przyjaciel, oraz fobos, czyli strach. Skutkiem są trudności z utrzymaniem stabilnych i długotrwałych związków. Wiele osób nie zdaje sobie sprawy z tego, że doświadcza tego rodzaju fobii. Filofobia podobnie jak inne fobie należą do zaburzeń lękowych. Towarzyszą im reakcje unikania trwające co najmniej 6 miesięcy. 

Objawy filofobii

Głównym objawem filofobii związanym z zachowaniem jest niemożność nawiązania intymnej relacji. Objawem filofobii może być też skłonność do zawierania powierzchownych, krótkotrwałych związków albo wybieranie partnerów, których dana osoba z jakiegoś powodu nie może docenić i pokochać. 

Tak jak w przypadku każdej fobii pojawienie się „zagrożenia” powoduje dolegliwości psychiczne i fizyczne. Już samo myślenie o zakochaniu i związaniu z drugą osobą może wywołać objawy, takie jak:

  • silne napięcie,
  • niepokój,
  • drażliwość,
  • panika, 
  • zamartwianie się,
  • oczekiwanie, że coś złego się stanie,
  • pocenie się,
  • przyspieszenie pracy serca,
  • kołatanie serca,
  • drżenie rąk,
  • nudności lub wymioty,
  • duszność,
  • uczucie gorąca,
  • zawroty głowy,
  • bóle głowy,
  • napięcie mięśni. 

Filofobia – przyczyny lęku przed miłością. Kto jest narażony?

Wielu specjalistów uważa, że filofobia ma swoje źródło we wczesnym dzieciństwie, w relacjach z rodzicami oraz nadmiernym długotrwałym przywiązaniu do rodzica, a także nieprzepracowanym kompleksie Edypa. Osoby, które czują silny lęk przed zakochaniem się, w rzeczywistości mogą nie być w stanie związać się z osobą, wobec której czują pożądanie seksualne. Dochodzi u nich do rozdzielenia seksualności i miłości.

Za rozwój filofobii może odpowiadać brak miłości i zainteresowania w okresie wczesnego dzieciństwa, a także doświadczenie przemocy, molestowania czy porzucenia. Osobom, które nie były kochane, trudno pokochać kogoś w dorosłym życiu. 

Inna koncepcja mówi, że męska filofobia rozwija się na podłożu współwystępowania dwóch czynników: obecności pełnej obaw matki oraz emocjonalnym i fizycznym braku ojcaDla niektórych filofobia może być rodzajem mechanizmu zaprzeczania, zwłaszcza gdy obsesyjnie pożądają miłości. 

Do rozwoju filofobii mogą przyczynić się też bolesne doświadczenia w związkach w dorosłym życiu, np. przeżycie zdrady, rozwodu lub przemocy.

Warto wspomnieć, że dzisiejsze sposoby wychowania sprzyjają pojawieniu się lęku przed zawieraniem głębokich relacji. Dzieci są stawiane w centrum życia rodziny, a rodzice często spełniają ich życzenia do tego stopnia, że niemal nie pozwalają im doświadczać frustracji związanej z niezaspokojeniem pragnień. Wśród młodych ludzi często występuje obawa przed stawieniem czoła wyzwaniom, jakie wiążą się z życiem w parze. Nie jest trudno zauważyć, że coraz dłużej pozostają w domach rodzinnych. Bywają niedojrzali i niechętni do brania na siebie odpowiedzialności. To utrudnia otwarcie się na miłość.

Jak rozpoznaje się filofobię?

Filofobię rozpoznaje psycholog, psychoterapeuta lub lekarz psychiatra na podstawie rozmowy. Specjalista ocenia obecność objawów charakterystycznych dla fobii oraz jej wpływ na jakość życia. Na tej podstawie może postawić diagnozę. 

Jak poradzić sobie z filofobią?

Leczenie filofobii jest złożone i wymaga pomocy psychoterapeuty. Celem leczenia jest zmiana postrzegania siebie i otaczającego świata tak, aby zminimalizować objawy lękowe przy ekspozycji na bodziec i aby umożliwić zbudowanie wartościowej relacji partnerskiej.  

Źródła:

R. Tavormina, Why we are afraid of love?, Psychiatria Danubina, 2014; Vol. 26, Suppl. 1, pp 178–183,

Philophobia (Fear of Falling in Love), Cleveland Clinic, https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/22521-philophobia-fear-of-falling-in-love.

Czytaj także:
Strach przed liczbą 13, dziurami, kwiatami lub mgłą. Oto najdziwniejsze fobie
Fobia społeczna – przyczyny, objawy, test, leczenie
Czym jest agorafobia? Objawy i leczenie lęku przed otwartą przestrzenią

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Redakcja poleca

REKLAMA