Dzieli się on na dwa działające przeciwstawnie systemy współczulny (sympatyczny) oraz przywspółczulny (parasympatyczny). Pierwszy z nich odpowiada za wzbudzanie reakcji stresowej (przygotowanie organizmu do walki bądź ucieczki), drugi zaś, najogólniej rzecz ujmując, za wygaszanie tej reakcji – relaks, odpoczynek, poprawę funkcji układu trawienia, itp.
Układ autonomiczny ma także swoje zakończenia w trzech bardzo ważnych dla działania układu obronnego organizmu miejscach: szpiku kostnym – gdzie komórki odpornościowe są produkowane, w grasicy – gdzie część z nich dojrzewa, w układzie limfatycznym – gdzie działają. Trudno więc dziwić się, że stres nie ogranicza się do stanów psychicznych (mózgu), ale wpływa na cały nasz organizm.
Zobacz też: Jakie są metody panowania nad stresem?
Dowiedziono, że pod wpływem długotrwałego działania stresorów powiększa się kora nadnerczy (gdzie wytwarzany jest jeden z hormonów stresu), ulega zaś zanikowi grasica (gdzie komórki odpornościowe dojrzewają).
Wiadomo także, że pod wpływem stresu zmniejsza się w krwi ogólna liczba komórek odpornościowych. Wynika z tego, że stres na drodze hormonalnej nie tylko powoduje liczne choroby, ale również czyni nas mniej odpornymi na wszystko, co może zagrażać naszemu zdrowiu – również na zwykłe przeziębienia i innego rodzaju infekcje.
Kolejnym dowodem na związek hormonów stresu z układem odpornościowym jest skuteczność ich podawania osobom cierpiącym na choroby autoimmunologiczne, w których układ odpornościowy, błędnie rozpoznając komórki własnego organizmu jako obce, zaczyna je atakować. Podawanie hormonów stresu osłabia układ odpornościowy, co prowadzi do zmniejszenia objawów.
Zobacz też: Relaksacja - prosty sposób na pozbycie się stresu
Problemy związane ze związkiem stresu z działalnością układu odpornościowego (immunologicznego) są szczególnie istotne w przypadku dzieci. To właśnie we wczesnych latach życia wykształca się odporność na niektóre choroby oraz dojrzewają narządy związane z ich zwalczaniem. Przewlekły stres w tym okresie może przyczynić się do zmniejszonej odporności przez resztę życia.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!