Za ojca współczesnej psychoterapii od lat uznaję się wiedeńskiego lekarza Zygmunta Freuda. Od początku XX wieku powstały różne nurty teoretyczne. Większość współczesnych sposobów rozumienia psychoterapii można podzielić na kilka działów:
- podejście psychoanalityczne,
- neopsychoanaliza,
- podejście behawioralno-poznawcze,
- podejście humanistyczne,
- terapia Gestalt,
- podejście systemowe.
Psychoanaliza
Najstarszym z tych nurtów od którego rozpoczął się rozwój psychoterapii jest psychoanaliza. Zakłada ona, że źródłem zaburzeń są wczesnodziecięce doświadczenia.
Celem terapii jest wgląd , czyli docieranie do nieświadomych treści , które łącza się z tymi doświadczeniami. Psychoanaliza jest dość intensywną formą terapii. Pacjenci z reguły przebywają w niej kilka lat po kilka razy w tygodniu. Psychoterapia ta polega na wytworzeniu więzi między terapeuta a klientem, której celem jest przepracowanie ważnych dla pacjenta relacji z przeszłości. Skutkiem tego ma być uświadomienie sobie i zrozumienie irracjonalnych tendencji oraz wypartych konfliktów, i dzięki temu ich racjonalne opanowanie.
Na podłożu psychoanalizy powstało kilka jej odgałęzień w tym najbardziej znana - neopsychoanaliza, której znamiennymi reprezentantami są Karen Horney czy H. Sulivian. Podobnie jak w psychoanalizie doświadczenia z okresu dzieciństwa odgrywają tutaj ważną rolę w kształtowaniu się osobowości. Różnica polega na uwzględnieniu czynnika społecznego i jego roli na rozwój jednostki.
Warto wiedzieć: Na czym polega metoda autoinstrukcji?
Terapia Gestalt
Zupełnie inne podejście prezentuje terapia Gestalt opierająca się na założeniach „psychologii postaci”. Doktryna ta powstała w latach 40. XX wieku wśród niemieckich imigrantów w USA. Głównymi pojęciami, jakimi posługują się psychoterapeuci w tym nurcie jest świadomość i pole emocjonalne. Pierwszy z nich opisuję zdolność prawdziwego postrzegania samego siebie oraz swojego otoczenia. Umiejętność ta jest jednak zacierana przez stosowanie schematów pojęciowych i struktur poznawczych wyuczonych w dzieciństwie. Pole emocjonalne to z kolei określenie związku z samym sobą i otoczeniem.
Rolą terapii jest w tym momencie doprowadzenie do odzyskania pełnej świadomości siebie ze swoimi zaletami, wadami i historią życia emocjonalnego oraz zaakceptowanie własnej osoby.
W połowie lat 70 XX wieku pojawił się się nurt humanistyczny będący opozycjom do psychoanalizy i behawioryzmu. Psychoterapia ta skupia się na bieżącym życiu klienta, pomagając mu w zmianie postaw tak, aby jak najlepiej wykorzystywał swój naturalny potencjał. Terapeuta skupia się na okazaniu empatii wobec pacjenta oraz bezwarunkowej akceptacji stwarzając mu przez to warunki do przeżycia uczuć, których mu zabrakło. Z założeń tych poniekąd korzysta psychologia postaci o której mowa była wcześniej.
Polecamy: Strach ma wielkie oczy, czyli wizyta u psychoterapeuty
Terapia behawioralna
Opozycyjnie do analitycznych teorii głoszonych przez Freuda powstał w połowie lat 50 XX wieku behawioryzm, zakładający że nie istotne jest analizowanie przeżyć pacjenta a jedynie obserwowalnych zachowań i nawyków.
Terapia poznawcza
Z racji dość wąskiego zastosowanie tego nurtu (głównie do fobii) zostało ono rozszerzone o aspekt poznawczy, czyli myślenie klienta. Podstawą działania psychoterapii behawioralno-poznawczej jest określenie przez pacjenta niekorzystnych dla niego zachowań, odkrycie rządzących nimi procesów myślowych a następnie ich analiza i modyfikacja min. przez zastosowanie prac domowych.
W tym samym okresie co psychologia poznawczo-behawioralna powstała w Stanach Zjednoczonych metoda oparta na leczeniu systemu ,w którym funkcjonuję pacjent -jego rodziny , relacji, związków. Nurt ten określany mianem terapii systemowej zakłada, że zaburzenie u danej osoby jest odpowiedzią na relacje i zachowania osób tworzących system rodzinny czy też będący w innej bliskiej relacji z klientem.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
