Od czego się zaczęło?
W 1975 roku swoją działalność publiczną rozpoczął Richard „Snowflake” Snowberg (ang. snowflake – płatek śniegu) – aktor, klaun, doktor klaun, kierownik do spraw edukacji i przewodniczący Światowego Stowarzyszenia Klaunów (ang. World Clown Association), wykładowca pedagogiki oraz technologii informacji na Uniwersytecie Wisconsin La Crosse (ang. Wisconsin University – La Crosse). W ramach zajęć uniwersyteckich uruchomił pionierski program edukacyjny „Obóz Klaunów” (ang. Clown Camp) – jedyną w swoim rodzaju letnią szkołę klaunów, którą kierował przez dwadzieścia osiem lat.
Jak nazywany jest „doktor klaun” w innych krajach?
R. Snowberg stworzył pojęcie opiekuńczego klauna (ang. caring clown), którego synonimem stał się wkrótce doktor klaun (ang. clown doctor). Współcześnie nazwy te funkcjonują zarówno w tłumaczeniach na języki narodowe, jak i w różnych kontekstach odnoszących się do klaunów, szpitali, uśmiechu, radości, medycyny itp. – np.: caring clown, clini clown, clown doctor, clown thérapeutique, docteur clown, doctor de la alegria, doctor de la risa, doctor de risaterapia, doctor del humor, doctor feliz, doctor sonrisa, doutor da alegria, doutor da graça, dream doctor, hospital clown, kuraclown, laugh doctor, mediclaun, mediclown, médico de la risa, pallapupa pallasso, payamédico, payaso de hospital, payaso medicinal, pupaclown, rire médecin, sanaclown, saniclown, terapiclown, therapeutic clown, zdravotní klaun...
Zobacz także: Na czym polega terapia biegunowa?
Gdzie i na jakiej zasadzie pracuje klaun-terapeuta?
Doktor klaun stanowi istotny element sieci powiązań międzyludzkich w placówkach medycznych i opiekuńczych. To osoba pracująca nad poprawą jakości życia podopiecznych, osób odwiedzających i personelu w placówkach medycznych i opiekuńczych, wykonująca swą pracę zarówno zawodowo (pobierająca wynagrodzenie w ramach zatrudnienia na formalnych zasadach), jak i na zasadzie wolontariatu. Można wyróżnić następujące typy formalnego statusu doktora klauna w środowisku:
- gość – okazjonalnie odwiedzający podopiecznych, zwykle w celu krótkiego występu lub okolicznościowego przedstawienia, zabawy, wręczenia podarunków; zespoły lub pary doktorów klaunów odwiedzają niekiedy kilka oddziałów podczas jednych odwiedzin; odwiedziny tego rodzaju charakteryzuje spontaniczność, żywiołowość, nieprzewidywalność, niekiedy także młody wiek klaunów;
- wolontariusz – zwykle doświadczony, dobrze przygotowany warsztatowo, systematycznie odwiedzający podopiecznych na zasadach umowy z kierownictwem placówki; poświęca wiele czasu na budowanie relacji z podopiecznymi, rozmowę, głęboko angażując się w sprawy środowiska placówki i osób w niej przebywających; koncentruje się zwykle na indywidualnej pracy z podopiecznymi, stając się dla wielu z nich przyjacielem lub krewnym z wyboru;
- profesjonalista – zawodowy artysta lub/i terapeuta, związany z placówką umową o pracę; jest pełnoprawnym członkiem personelu i w związku z tym obowiązują go wewnętrzne regulaminy placówki; jego praca odbywa się na zasadzie uczestnictwa w realizacji profesjonalnych, zespołowych programów terapeutycznych adresowanych do konkretnych podopiecznych.
Doktor klaun pojawia się także w przestrzeni publicznej, współpracując z organizatorami imprez plenerowych, artystycznych happeningów, kolonii letnich, działań na rzecz społeczności lokalnej itp.
Fragment pochodzi z książki „Doktor klaun! Terapia śmiechem, wolontariat, edukacja międzykulturowa” autorstwa P. P. Grzybowskiego (Impuls, Kraków 2012). Publikacja za zgodą wydawcy.
Zobacz również: Na czym polega leczenie zaburzeń nastroju?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!