fot. Fotolia
Pocące się dłonie, ucisk odczuwany w żołądku, kołatanie serca, poczucie niepełnej kontroli nad sytuacją. Brzmi znajomo? Z pewnością, ponieważ wymienione objawy stresu występują u wielu z nas w codziennym życiu. Odczuwana przez nas ogromna presja czasu i wysokie wymagania ze strony otoczenia nie ułatwiają funkcjonowania w środowisku, a wręcz wymuszają na nas życie w coraz szybszym tempie. Warto więc bliżej przyjrzeć się zjawisku, jakim jest stres, aby poznać jego wpływ na nasze zdrowie oraz uświadomić sobie możliwości ograniczenia jego obecności w naszym życiu.
Zjawisko stresu w teorii
Stres jest reakcją obronną organizmu na zakłócające naszą równowagę bodźce oddziałujące na nas z zewnątrz, a także od wewnątrz.
Czynniki te nazywane są stresorami. Mogą być one związane z warunkami fizycznymi, w jakich się znajdujemy (np. hałas, chłód, głód), naszą psychiką (strach, pośpiech), a także sytuacjami społecznymi, jak konflikty, samotność czy utrata kogoś bliskiego. Nasz organizm reaguje na stresory wymuszając na nas konkretne działanie, motywując do jego podjęcia lub do ucieczki.
Reakcje na stres mogą być zróżnicowane i zależą od sposobu, w jaki postrzegamy stresory oraz od tego, jaką posiadamy osobowość. Stres występuje w dwóch odmianach:
- pozytywnej (tzw. eustres) – mówimy o niej, gdy wskutek pojawienia się stresu szybko rozwiązujemy zaistniały problem,
- negatywnej (tzw. dystres) – występuje wtedy, gdy mamy poczucie, że nie jesteśmy w stanie podołać trudnej sytuacji, a także gdy stresor jest zbyt silny lub długotrwały.
Negatywne skutki zdrowotne stresu
W wyniku działania stresu pogorszeniu może ulec nasze codzienne funkcjonowanie w pracy i w domu ze względu na drażliwość, osłabienie koncentracji, kłopoty z pamięcią i, co za tym idzie, obniżenie produktywności. U osób, które są narażone na długotrwały stres, mogą również wystąpić problemy ze snem, bóle głowy, obniżony nastrój, ale także choroby psychiczne, jak depresja czy nerwice. Niektórzy, by osłabić działanie stresu, uciekają się do zbyt częstego stosowania używek, jak alkohol i papierosy, które mają negatywny wpływ na nasze zdrowie.
Przede wszystkim jednak powinniśmy zwrócić uwagę na ryzyko wywołania przez stres chorób układu sercowo-naczyniowego, a w szczególności choroby niedokrwiennej serca (zwanej wieńcową), która najczęściej prowadzi do zawału serca. Choroba wieńcowa polega na niedotlenieniu mięśnia sercowego na skutek zwężenia tętnic wieńcowych (poprzez zmiany miażdżycowe w ich wnętrzu, takie jak odkładanie się cholesterolu i wapnia) i przez to słabszego dopływu krwi do serca. Chorobę tę możemy rozpoznać w czasie wysiłku, gdy odczujemy ból w klatce piersiowej, który ustąpi po kilku minutach podczas spoczynku. Jest to dla nas sygnał, by zrobić badanie EKG. Zawał serca może natomiast wystąpić bezobjawowo lub objawowo. Typowym objawem jest ostry ból w okolicy mostka, mogący trwać ponad pół godziny, któremu towarzyszy np. uczucie lęku, pocenie się, duszności itp. (w zależności od rodzaju zawału). W takiej sytuacji potrzebna jest natychmiastowa pomoc medyczna.
Zobacz też: Uratuj mężczyznę przed zawałem
Poniżej zamieszczamy wskazówki, które pomogą w radzeniu sobie ze stresem:
Powtarzajmy sytuacje stresowe
Poprzez zaplanowane i częste kontakty z tym samym źródłem stresu, np. publicznymi wystąpieniami, możemy wyćwiczyć umiejętność swobodnych reakcji w tych sytuacjach.
Wyrażajmy swoje emocje
Bycie otwartym poprawia samopoczucie, dlatego, jeśli tylko sytuacja na to pozwala, uwalniajmy także emocje negatywne.
Bądźmy aktywni fizycznie
Regularne uprawianie sportu spowoduje wydzielanie w naszym organizmie popularnych hormonów szczęścia (endorfin), a gdy połączymy sport i zdrowe odżywianie, będziemy bardziej zadowoleni z życia.
Trenujmy pozytywne nastawienie
Nie na darmo mówi się, że optymiści żyją dłużej. Nie ma problemów nie do rozwiązania, a pozytywne podejście i poczucie humoru sprawią, że będzie nam lżej stawić czoła problemom.
Poświęćmy się pasji
Gdy zaangażujemy się w rozwijanie naszych zainteresowań, zyskamy poczucie sensu, a nasz umysł podświadomie podsunie najlepsze rozwiązanie trapiącego nas problemu.
Podsumowując, nie ma możliwości wyeliminowania stresu z naszego życia. Niezbędne więc wydaje się oswojenie ze stresującymi sytuacjami, aby stres, zamiast ograniczać, mobilizował nas do działania i umożliwiał przystosowanie się do właściwego funkcjonowania w otaczającej nas rzeczywistości.
Zobacz też: Wysoki poziom cholesterolu – co robić?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
