Wątroba jest wyjątkowo cierpliwa. Szybko się regeneruje, nie boli (ból sprawiają inne organy – uciskane, gdy wątroba jest powiększona). Może dlatego rzadko o niej myślimy i popełniamy występki przeciw jej zdrowiu. Sprawdź, na jakie objawy warto zwrócić uwagę, na czym polega leczenie wątroby i jaka dieta jej sprzyja.
Lokalizacja wątroby
Wątroba zlokalizowana jest pod prawym łukiem żebrowym. Jej dolna część graniczy z jelitami i żołądkiem z góry i z przodu dotyka przepony. Męska waży 1500-1700 g, u kobiet jest nieco mniejsza - waży 1200-1500 g.
Powiększona wątroba
Powiększona wątroba to najczęściej znak, że nieco sobie pofolgowaliśmy przy stole lub przesadziliśmy z alkoholem. Wątroba nie może boleć, bo nie jest unerwiona, ale gdy jest obciążona powiększa się i uciska otaczającą ją torebkę. Stąd uczucie rozpierania i kłucie pod żebrami.
Wątroba objawy
Objawy ze strony wątroby mogą mieć różne nasilenie i charakter. Jeśli to tylko nadwerężenie wątroby, pojawiają się:
- ból po prawej stronie, pod żebrami
- uczucie rozpierania w brzuchu
- powiększenie obwodu brzucha
- mdłości
- biegunka
Gdy problemy z wątrobą są poważniejsze (np. w przypadku zapalenia wątroby, niewydolności wątroby czy marskości wątroby) pojawiają się:
- osłabienie,
- chroniczne zmęczenie
- świąd skóry
- zaburzenia miesiączkowania,
- obniżenie libido,
- zaburzenia krzepnięcia,
- obrzęki, np. obrzęki podudzi
- zażółcenie powłok i gałek ocznych (żółtaczka)
Uwaga! Jeśli podejrzewasz, że z wątrobą dzieje się coś złego, poinformuj o tym lekarza. Konieczne mogą się okazać badania w kierunku chorób wątroby, m.in. próby wątrobowe, morfologia, lipidogram i USG jamy brzusznej.
Wątroba leczenie
Leczenie przeciążonej złą dietą wątroby można oprzeć na preparatach dostępnych w aptece bez recepty (także ziołach na wątrobę). Przydatne mogą się okazać:
- Leki zawierające wyciąg z ostropestu plamistego, który sprzyja odbudowie komórek wątroby, chroni ją przed uszkodzeniem toksynami, ma działanie przeciwzapalne, regenerujące, zapobiega tworzeniu się kamieni żółciowych.
- Ekstrakt z karczocha - ułatwia trawienie tłuszczów, bo pobudza wydzielanie żółci i przyspiesza opróżnianie pęcherzyka żółciowego. Obniża poziom cholesterolu.
- Preparaty zawierające fosfolipidy (w tym cholinę), które wbudowują się w błony komórek wątrobowych i działają żółciotwórczo.
W przypadku przewlekłych i ciężkich chorób wątroby leczenie jest długotrwałe i znacznie bardziej zaawansowane. Jego celem jest przede wszystkim niedopuszczenie do niewydolności wątroby. Najczęściej stosuje się farmakoterapię, a w skrajnych przypadkach konieczny jest przeszczep wątroby.
Dieta dla wątroby
Dieta odpowiednia dla wątroby jest przede wszystkim uboga w tłuszcze nasycone. Jakimi zasadami warto jeszcze się kierować?
- Wątroba nie znosi, gdy jesz tylko raz dziennie (np. tylko obiad albo kolację), ale za to dużo. Musi wtedy pracować ze zdwojoną siłą. Długie przerwy między posiłkami sprzyjają powstawaniu kamieni żółciowych. Jedz więc 5 niewielkich posiłków dziennie co 3–4 godziny.
- Dla wątroby groźne są nawet małe ilości alkoholu, np. codziennie piwo albo 2 kieliszki wina, ale pite regularnie. Alkohol prowadzi do stłuszczenia, a to z kolei do stanów zapalnych i marskości wątroby. Dlatego po trunki, nawet te niskoprocentowe (np. piwo), sięgaj w naprawdę wyjątkowych sytuacjach.
- Jeśli dostarczasz organizmowi za wiele tłuszczów zwierzęcych bogatych w cholesterol, wątroba musi intensywnie pracować, wydzielając żółć, by strawić tłuszcz. A to na dłuższą metę ją osłabia. Staraj się więc wybierać tylko chude wędliny i drób oraz odtłuszczony nabiał. Nie przesadzaj ze słodyczami (szczególnie tymi, które zawierają duże ilości kremów).
- Bardzo niebezpieczna dla wątroby jest otyłość brzuszna. Gdy obwód w talii przekracza 88 cm u kobiet i 94 cm u mężczyzn, gwałtownie wzrasta ryzyko stłuszczenia wątroby, stanu zapalnego i włóknienia tego narządu. Wątroba nie może wtedy dobrze pracować. Jeśli taki stan się przedłuża, może dojść nawet do niewydolności tego organu. Dlatego najlepszym rozwiązaniem jest zrzucenie nadwagi. Przejdź więc na niskokaloryczną dietę i staraj się więcej ruszać (najlepiej każdego dnia, przez ok. 30 min). Ale uwaga! W żadnym wypadku nie głódź się, bo zwiększa to ryzyko powstania kamieni żółciowych
- Stosuj przyprawy wspomagające trawienie (koperek, natka, melisa, majeranek). Ogranicz: ocet, pieprz, paprykę ostrą, chili, curry, musztardę.
Śni Ci się wątroba? Sprawdź, co to znaczy!
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
