Skąd się biorą pojedyncze guzki autonomiczne?
W warunkach prawidłowych wydzielanie hormonów tarczycy odbywa się pod kontrolą podwzgórza i przysadki mózgowej. Przysadka mózgowa w odpowiedzi na stężenie we krwi hormonów tarczycy, wydziela odpowiednie ilości hormonu (tyreotropiny), który wpływa na komórki tarczycy pobudzając je do wydzielania hormonów.
Określenie „autonomiczny” w odniesieniu do guzka tarczycy oznacza, że hormony wydziela on bez „kontroli z zewnątrz” – nie reaguje on na „polecenia” przesyłane mu z podwzgórza i przysadki mózgowej. Cechy autonomii pojawiają się zwykle stopniowo i nasilają wraz ze wzrostem guzka. U podłoża problemu leżą zmiany w materiale genetycznym komórek tarczycy.
Zobacz także: Jakie są najczęstsze objawy guzków tarczycy?
Jak rozwijają się objawy związane z obecnością guzka?
Guzek autonomiczny tarczycy bardzo długo może nie powodować żadnych dolegliwości. Wraz ze wzrostem guzka i nasilaniem się cech autonomii pojawiać się mogą typowe objawy nadczynności tarczycy – stałe uczucie gorąca, utrata masy ciała, przyspieszenie czynności i zaburzenia rytmu serca, rozdrażnienie, niepokój, bezsenność i in.
Zobacz także: Czy guzki koloidowe tarczycy są groźne?
W jaki sposób rozpoznawane są guzki anatomiczne?
Pojedynczy guzek gruczołu tarczowego może być wyczuwalny dotykiem bądź też widoczny dopiero w badaniu ultrasonograficznym. Ostateczne rozpoznanie stawiane jest na podstawie wyniku scyntygrafii tarczycy (badania z użyciem izotopu promieniotwórczego), która jest wykonywana, gdy lekarz podejrzewa, że przyczyną nadczynności tarczycy jest guzek autonomiczny – obecność tzw. guzków gorących potwierdza rozpoznanie. Guzek autonomiczny może być też wykryty przypadkowo – w scyntygrafii zleconej z całkiem innego powodu.
Jak się leczy guzki?
Guzki, których obecność manifestuje się nadczynnością tarczycy, leczone są przy pomocy radiojodu (jodu radioaktywnego), który jest podawany doustnie. Po kilku miesiącach objawy nadczynności tarczycy zwykle całkowicie ustępują.
Małe guzki, których średnica nie przekracza 3 cm i które nie powodują dolegliwości, zazwyczaj nie wymagają leczenia, a jedynie obserwacji (powtarzanego co 6-12 miesięcy USG tarczycy oraz kontroli stężenia TSH). Czasami istnieje konieczność wykonania biopsji guzka (gdy jego obraz w USG czy też dane z badania i rozmowy z pacjentem wymagają wykluczenia nowotworu).
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!