Jak rozpoznać współuzależnienie?

Współuzależnienie nie jest chorobą

Długoletnie życie z alkoholikiem jest źródłem zaburzeń emocjonalnych. U takiej osoby pojawiają się: cierpienie, lęk, niepokój czy bezradność.
Współuzależnienie nie jest chorobą – nie zostało wpisane do Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób, pomimo tego że wielu specjalistów od dawna pracuje nad tym problemem. Mówimy zatem o pewnych „objawach”, czyli zachowaniach cechujących współuzależnienie.
Jest ono szkodliwą formą adaptacji do stresora, czyli alkoholika i jego zachowań. W związku z długotrwałym byciem w bliskiej relacji z osobą uzależnioną u osoby współuzależnionej występują pewne cechy przystosowania do trwania w związku, które z kolei utrudniają zmiany.

Jak rozpoznać współuzależnienie?

O współuzależnieniu możemy mówić, kiedy występują następujące zachowania:

1. Nieudane próby zmiany sytuacji:

• zachowania kontrolujące picie alkoholu przez partnera,
• zachowania nadopiekuńcze wobec partnera,
• wciąganie innych członków rodziny w kontrolowanie osoby pijącej.

2. Nieudane próby wycofania się z sytuacji:

• zachowania demonstracyjne, np. straszenie odejściem, szantaże,
• zachowania wzmacniające poczucie bezradności: użalanie się, narzekania,
• brak zachowań zmierzających do usamodzielnienia się.

3. Szkodliwe formy przystosowania się do sytuacji:

• izolowanie się od osób spoza najbliższej rodziny,
• branie na siebie całej odpowiedzialności za rodzinę,
• dbanie o zachowanie pozorów idealnej rodziny za wszelką cenę,
• branie na siebie konsekwencji picia partnera,
• brak skutecznej samoobrony w przypadkach przemocy,
• zaniedbywanie własnych potrzeb na rzecz potrzeb partnera.

Zobacz też: Rozwój uzależnienia od alkoholu – fazy choroby

Co powinna zrobić osoba współuzależniona?

Pozostawanie w sytuacji chronicznego stresu powoduje zaburzenia, które z kolei nie pozwalają na zmianę sytuacji i powodują coraz większą frustrację i zniechęcenie. Czym więcej energii osoba współuzależniona wkłada w zmianę zachowań alkoholika, tym odczuwa większe cierpienie i lęk, ponieważ tylko osoba uzależniona ma wpływ na swoje picie. Oczekiwania wobec pijącego partnera stają się rozczarowaniami i zaburzają życie emocjonalne osoby współuzależnionej.
Dlatego ważne jest, aby osoba pozostająca w związku z alkoholikiem poszukała pomocy dla siebie. Taka osoba musi skoncentrowała się na swoich planach i marzeniach, a nie na zaspokajaniu potrzeb alkoholika czy całej rodziny. Koncentracja na sobie pozwoli na zmianę sytuacji oraz poprawę jakości życia.
Jeśli zauważasz u siebie symptomy współuzależnienia, możesz zwrócić się o profesjonalne wsparcie do specjalisty psychoterapii uzależnień i współuzależnienia.
Zobacz też: Jakie cechy charakteryzują rodzinę alkoholową?