Witamina D3 (forma witaminy D) - dlaczego jest taka ważna?
Szacuje się, że nawet 90% Polaków ma niedobór witaminy D. Wpływa ona na zdrowie kości, mięśni, na pracę układu krążenia, układu nerwowego, procesy metaboliczne.

- Agata Radosh
Liczne badania potwierdzają – witamina D wpływa na funkcjonowanie całego organizmu. Chociaż jest syntezowana pod wpływem słońca i znajduje się w wielu produktach zwierzęcych i roślinnych, w okresie jesienno-zimowym jesteśmy narażeni na jej deficyt. Warto więc zadbać o jej odpowiedni poziom.
Co to jest witamina D?
To grupa rozpuszczalnych w tłuszczach organicznych związków pełniących wiele funkcji w organizmie. Witamina D występuje w dwóch postaciach:
- witamina D2 - (ergokalcyferol) pochodzi głównie ze źródeł roślinnych
- witamina D3 - (cholekalcyferol) naturalnie występuje w organizmach zwierzęcych. Znajdziesz ją w tłustych rybach, wątróbce, żółtkach jaj, maśle.
Jednak to nie jedyne źródła tej witaminy. Witamina D3 jest produkowana w organizmie pod wpływem promieni słonecznych. Tworzy się pod wpływem promieni ultrafioletowych (dochodzi do syntezy skórnej). Jednak w naszej szerokości geograficznej nie dzieje się to cały rok – zastrzegają w swojej pracy lek. Paweł Wiśniewski i prof. dr hab. n. med. Jadwiga Nessler.
W Europie Środkowej kąt padania promieni słonecznych oraz warunki pogodowe sprawiają, że do syntezy witaminy D dochodzi między końcem kwietnia a początkiem września, natomiast synteza skórna nie zachodzi wcale od października do marca
Ile czasu trzeba przebywać na słońcu, żeby zdążyła się wyprodukować odpowiednia ilość witaminy D? Dziennie zaleca się ok. 15-minutową ekspozycję na światło słoneczne z ok. 20% powierzchni skóry odsłoniętej, bez użycia filtrów przeciwsłonecznych, w godzinach 10-15.
Rola witaminy D3 w organizmie?
Nie da się wymienić jeden najważniejszej roli witaminy D, bo wpływa na wiele procesów zachodzących w naszym organizmie. Ma ogromne znaczenie jeśli chodzi o zdrowie układu kostnego - kontroluje wchłanianie wapnia i fosforu w jelitach i ich uwalnianie w kości, stymuluje komórki kościotwórcze. Wpływa na układ nerwowy, mózg i procesy pamięciowe. Ma przełożenie na prawidłowe funkcjnowanie układu krążenia. Odpowiada też za system immunologiczny. Odgrywa rolę w funkcjonowaniu gospodarki hormonalnej organizmu.

Witamina D jest jedną z najistotniejszych witamin koniecznych do prawidłowego funkcjonowania organizmu
Jak widać dawne podejście, że witamina D jest nam niezbędna tylko ze względu na zdrowie kości, mocno się zmieniło.
Jak określić jej poziom?
Jeśli chcesz wiedzieć, czy masz witaminę D na odpowiednim poziomie, powinnaś wykonać badania krwi. Takie badania na określenie poziomu witaminy D (czyli witaminy D2 i D3) w surowicy krwi kierowane przez lekarzy rodzinnych są niestety nadal nie są powszechne, m.in. ze względu na powszechność problemu i wysoki koszt badań.
Jaki jest właściwy poziom witaminy D?
Optymalny poziom witaminy D nie jest zależny od wieku i wynosi 50-70 ng/ml. Dawka profilaktyczna 2000 IU może być właściwa, gdy chcemy utrzymać stężenie 25(OH)D3 na najniższym poziomie, czyli 30 ng/ml. Decyzję o wysokości dawek witaminy D3 warto zawsze skonsultować z lekarzem. Zbyt wysokie dawki mogą mieć działanie toksyczne.
Dlatego zawsze zanim zaczniesz suplementację, najpierw sprawdź poziom witaminy we krwi.
Czy przyjmujesz odpowiednią dawkę witaminy D3?
Chociaż problem deficytu i braku witaminy D w organizmie jest szeroko rozpowszechniony, wydaje się, że tylko nieliczni lekarze zajmują się wyrównaniem zaniżonej wartości tej witaminy u pacjentów.
Najczęściej pacjenci sami udają się do apteki i na własną rękę kupują witaminę D3 w preferowanej dawce 2000 IU. Dla ostrożności czasem stosują dawki dziecięce. Trzeba wiedzieć, że przy tak niskim dawkowaniu (bez uprzedniego uzupełnienia deficytu witaminy D) w przypadku bardzo niskiego poziomu witaminy D w organizmie upłynie wiele miesięcy, zanim osiągnie się zadowalający poziom. Wartość utrzymująca równowagę organizmu to 60 ng/ml.
Przy dawce dziennej 1000 IU wartość zapewniająca równowagę w organizmie jest bardzo niska. Pacjent nie powinien czekać tak długo na optymalny poziom witaminy D. Dzięki wyższym dawkom szybciej osiągnie wartość docelową, a tym samym szybciej dozna profilaktycznego i terapeutycznego jej działania.
Witamina D3 a dieta
O poziom tej substancji warto dbać cały rok. Duży wpływ ma to, co jesz. Do najbogatszych źródeł witaminy D należą:
Objawy niedoboru witaminy D3
Jeśli nie przebywasz wystarczająco długo na słońcu, a dodatkowo w twojej diecie jest mało produktów, które są źródłem witaminy D3, jesteś narażona na niedobory. Po czym poznać, że brakuje ci tej witaminy?
- odczuwasz bóle kostno-mięśniowe,
- masz problemy z zębami,
- cierpisz na skurcze i drża ci mięśnie,
- masz problemy ze snem,
- odczuwasz duszności,
- masz zaburzenia w polu widzenia,
- brakuje ci sił.
Objawów niedoboru witaminy D może być więcej. Jeśli zauważylaś któreś z powyższych, lepiej zgłoś się do lekarza.
Skutki deficytów mogą być poważne: nieprawidłowy rozwój kości, osteoporoza, choroby układu krążenia (nadciśnienie tętnicze, miażdżyca), ryzyko rozwoju cukrzycy i otyłości, choroby autoimmunologiczne oraz nowotwory - piersi, jelita grubego.
Czy można przedawkować?
Może nie występuje to często, ale teoretycznie jest możliwy nadmiar witaminy D w organizmie. Może spowodować zbyt duże gromadzenie wapnia w sercu czy nerkach, zaburzając ich pracę. Przedawkowanie może być też niebezpieczne dla płodu.
Zobacz też:
Czy suplementy można przedawkować?
Czy kremy z filtrem ograniczają syntezę witaminy D?