Zdrowie nowonarodzonego dziecka jest czymś, co spędza sen z powiek świeżo upieczonych rodziców. Na nieszczęście wokół pojawia się mnóstwo porad i opinii, które często mocno rozmijają się z prawdą, a co gorsze, mogą być szkodliwe dla dziecka. Wiele z nich to mity, które lepiej zweryfikować w trosce o zdrowie nowego członka rodziny.
MIT 1. Zimne dłonie u noworodka to znak, że jest zmarznięty
Zimne dłonie i stópki są powszechne u noworodków. Nie jest prawdą, że zawsze oznaczają, że dziecko jest zmarznięte. Najlepiej sprawdzić, czy jest mu wystarczająco ciepło, dotykając jego brzuszka albo karku. Jeżeli te miejsca nie są chłodne, to najprawdopodobniej maluch czuje się komfortowo. Ciepłe rączki i stópki mogą za to świadczyć o gorączce u dziecka. Warto wtedy skontrolować temperaturę.
MIT 2. Gdy dziecko ma czkawkę, trzeba je cieplej ubrać
Czkawka u noworodków występuje bardzo często, może pojawiać się nawet kilkanaście razy w ciągu dnia. I chociaż będziemy z pełną dbałością podchodzić do komfortu termicznego naszej pociechy, to jednak dla wielu życzliwych doradców czkawka będzie oznaczać tylko jedno – dziecku jest zimno. Faktycznie czkawka może się zbiec z obniżeniem temperatury. Jednak jej przyczyną może być też przepełnienie żołądka, łapczywe jedzenie czy połykanie powietrza (jak i zresztą u dorosłej osoby). Ale warto szczególnie tutaj przytoczyć ciekawe odkrycie naukowców z UCL Neuroscience, Physiology & Pharmacology. Dowiedli oni, że czkawka u noworodków jest elementem rozwoju mózgu dziecka, poprzez który uczy się ono monitorować własny oddech, kontrolować mięśnie oddechowe i przeponę. Mówiąc inaczej, czkawka, która tak często występuje u noworodków (ale też u płodu), jest rodzajem treningu układu nerwowego.
MIT 3. Zez u noworodka to objaw choroby
Nierównoległe ułożenie oczu, zwane zezem, jest naturalnym stanem pojawiającym się u noworodków. Zez powinien ustąpić w wieku 4-6 miesięcy, w tym czasie oczy powinny już ustawić się poprawnie. Jeśli po tym okresie oczy dziecka nadal nie ustawiają się prawidłowo, powinniśmy zgłosić się do specjalisty. Nieprawidłowości, które mogą powodować zeza u dziecka, to m.in. urazy lub choroby układu neurologicznego czy zmiany pozapalne.
MIT 4. Drżenie brody u noworodka świadczy o chorobie
Drżenie brody u noworodka, szczególnie kiedy płacze, jest całkowicie normalnym objawem. Wynika ono z niedojrzałości układu nerwowego. O ile nie pojawiają się żadne inne niepokojące objawy neurologiczne, drżenie brody dziecka nie powinno wzbudzać paniki. Podobnie jest z występującym nieco później odruchem Moro.
MIT 5. Noworodek powinien być kąpany codziennie
Higiena dziecka stanowi ważny element jego zdrowia. Zwłaszcza okolice pod pieluszką wymagają szczególnej troski. Jest wiele opinii dotyczących częstotliwości kąpieli dzieci po narodzeniu. Według zaleceń pediatrów noworodki nie muszą być kąpane codziennie, wystarczy wykonywać tę czynność 2-3 razy w tygodniu. Ale uwaga: po każdej zmianie pieluszki powinniśmy umyć starannie okolice pod nią. Jeśli jest gorąco, dziecko ma potówki lub ciemieniuchę, to oznacza, że może wymagać częstszych kąpieli.
MIT 6. Gdy noworodek śpi, to lepiej go nie budzić
Prawidłowe karmienie jest niezbędne dla prawidłowego rozwoju dziecka, dlatego zaleca się, aby noworodki były przystawiane do piersi regularnie. Czasem wymaga to budzenia. Jeśli małe dziecko nie budzi się do karmienia, należy je budzić co 3 godziny. Wyjątkiem jest pierwsze 12 godzin życia, kiedy nie jest konieczne wybudzanie co 3 godziny.
Warto pamiętać, że według zaleceń pediatrów we wczesnym okresie karmienia należy podejmować próby przystawienia noworodka do piersi nawet kilkanaście razy na dobę na przynajmniej 15 minut do każdej piersi. Przeczytaj też: Mity o karmieniu piersią
MIT 7. Dziecku musi się odbić po jedzeniu
Na forach internetowych pojawia się wiele głosów rodziców zaniepokojonych tym, że dziecku nie odbija się po karmieniu. Fakt jest taki, że noworodkom i niemowlętom nie musi odbijać się po posiłku. Randomizowane badanie z 2014 r. dowiodło, że dzieci, którym odbijało się po karmieniu, wcale nie płakały mniej i nie ulewały rzadziej, niż dzieci, u których pomijano rutynę odbijania. Zdaniem specjalistów Amerykańskiej Akademii Pediatrycznej (AAP) odbijanie jest korzystne, gdy dzieci są rozdrażnione i łykają zbyt dużo powietrza.
MIT 8. Smoczek nie powinien być podawany małym dzieciom
Temat podawania smoczka małym dzieciom często budzi kontrowersje. Pediatrzy odradzają jego stosowanie przynajmniej do ukończenia 1. miesiąca, aż karmienie piersią się ustabilizuje. Jednocześnie według aktualnych badań naukowych, jeśli małe dziecko nie ma problemów z ssaniem i przyjmowaniem pokarmu, to może ssać smoczek dla uspokojenia nawet wcześniej, a jego używanie może nawet przynosić pewne korzyści.
Amerykańska Akademia Pediatryczna informuje na przykład, że podawanie smoczka na początku snu zmniejsza ryzyko wystąpienia zespołu nagłej śmierci łóżeczkowej.
Eksperci AAP uważają, że nie należy zniechęcać rodziców do używania smoczka w ciągu pierwszego półrocza życia dziecka. Jednak po 6 miesiącu życia lepiej go odstawić, aby zapobiec zapaleniu ucha środkowego. Problemy stomatologiczne związane z ssaniem smoczka – których obawia się wielu rodziców – mogą pojawić się dopiero po ok. 2 latach stosowania smoczka.
MIT 9. Dziwny kształt głowy noworodka to powód do niepokoju
Główka noworodka często nie wygląda idealnie. Dzieci po porodzie mogą mieć głowę w kształcie stożka lub spłaszczoną, mogą się na niej pojawiać wklęśnięcia lub uwypuklenia. Dzieje się tak z powodu przeciskania się dziecka przez kanał rodny kiedy jego czaszka jest jeszcze miękka i elastyczna – to niezbędna cecha zapobiegająca urazom w trakcie porodu. Spokojnie, w czasie najbliższych tygodni kształt główki dziecka powinien wracać do normy. Jeśli w ciągu 3 miesięcy tak się nie zadzieje, należy skonsultować się ze specjalistą.
Nie oszukujmy się, dziecko tuż po urodzeniu bardzo często nie wygląda idealnie. Przejściowe zniekształcenia mogą wystąpić nie tylko na głowie. Często dochodzi do spłaszczenia nozdrzy, co także ustępuje z czasem. Pod oczami mogą pojawić się opuchnięcia, a na skórze małe krostki, których przyczyną jest niedojrzałość gruczołów łojowych i potowych. U niektórych dzieci na skórze można również dostrzec naczyniaki, które z czasem znikają.
MIT 10. Jeśli noworodek płacze bez łez, to oznacza, że jest odwodniony
Przez pierwsze tygodnie życia wszystkie dzieci płaczą bez łez. Wynika to z tego, że kiedy dziecko pojawia się na świecie nie ma do końca wykształconych kanalików łzowych. Chociaż oczy noworodka wytwarzają łzy, to jednak nie jest ich na tyle dużo, aby spływały po policzkach w trakcie płaczu. Nie oznacza to na pewno, że płakanie noworodka jest nieuzasadnione. Płacz maluszka sygnalizuje nie tylko głód, ale też dyskomfort czy potrzebę bliskości.
Czytaj także:
Obalamy mity: Czy cukier powoduje nadaktywność u dzieci?
Obalamy mity: Czy witamina C jest dobra na odporność i przeziębienie?
Obalamy mity: 7 mitów na temat seksu po porodzie
Opalanie w ciąży. 5 mitów, które mogą zaszkodzić tobie i dziecku
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!