Celiakia – co to takiego?
Celiakia, znana również pod nazwą choroba trzewna lub nietolerancja glutenu, staje się coraz bardziej popularna. Celiakia jest chorobą zapalną jelita cienkiego. W jej przebiegu, w wyniku kontaktu z glutenem, dochodzi uszkodzenia błony śluzowej jelita i zaniku kosmków jelitowych. Prowadzi to do znacznego zmniejszenia powierzchni jelitowej, zaburzeń wchłaniania składników odżywczych i niedożywienia.
Tajemniczy gluten
Gluten odpowiedzialny jest za występowanie choroby trzewnej, czyli celiakii. Istnieje pewna grupa białek – prolaminy, które są szczególnie bogate w dwa aminokwasy, prolinę i glutaminę. Występują w nasionach traw, do których zaliczają się również zboża uprawne. Gluten to zbiorcza nazwa dla grupy takich białek. To właśnie tych dwóch aminokwasów nie toleruje osoba chora na celiakię. W jakich produktach obecny jest gluten?
Podłoże genetyczne celiakii
Celiakia ma podłoże genetyczne. Nie jest to pojedyncza mutacja i nie dziedziczy się w prosty sposób, dlatego nie każda osoba spokrewniona z chorym musi mieć celiakię. Mówi się raczej o przekazywaniu skłonności do choroby, która w połączeniu z różnymi czynnikami środowiskowymi powoduje, że u danej osoby może wystąpić choroba trzewna. Kto znajduje się w grupie ryzyka zachorowania na celiakię?
Mam celiakię, czy moje dzieci też będą ją miały?
Jak wykluczyć celiakię?
Biegunka, bóle brzucha, mała masa ciała, niski wzrost, opóźnienie dojrzewania to tylko niektóre z objawów celiakii. Chorobę trzewną rozpoznaje się bardzo trudno. Objawy choroby nie są charakterystyczne, mogą występować w innych schorzeniach układu pokarmowego oraz chorobach endokrynologicznych. Podstawą rozpoznania są badania dodatkowe takie jak: poziom przeciwciał, biopsja jelita cienkiego oraz reakcja na dietę bezglutenową.
Czy to na pewno celiakia?
Wiele chorób może dawać objawy takie same lub podobne jak celiakia. Chorobę trzewną można pomylić z nieswoistymi zapaleniami jelit: chorobą Leśniowskiego-Crohna oraz wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego, z alergią pokarmową, nietolerancją laktozy, zakażeniami pasożytniczymi (giardiaza) i wieloma innymi
Z którymi chorobami można pomylić celiakię?
Kiedy wprowadzić gluten?
Moment wprowadzenia glutenu zależy przede wszystkim od wieku chorego. Obecne zalecenia ESPHAGAN (Europejskie Towarzystwo Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci) mówią, aby glutenu nie wprowadzać zbyt wcześnie czyli przed 4 miesiącem życia ani zbyt późno – po 7 miesiącu życia. W jaki sposób i w jakich ilościach wprowadzać gluten do diety osoby chorej na celiakię?
Jak znaleźć produkty bezglutenowe?
Dieta bezglutenowa ciągle pozostaje podstawową metodą leczenia celiakii. Wyeliminowanie glutenu z diety znosi objawy choroby i pozwala odbudować uszkodzony przewód pokarmowy. Osoby chore na celiakię muszą spożywać tylko produkty absolutnie bezglutenowe. Nawet śladowe ilości glutenu to dla nich już za dużo. Za produkt bezglutenowy uznaje się taki, w którym zawartość glutenu jest mniejsza niż 20 mg/kg (czyli zawiera mniej niż 10 mg/kg gliadyny). Które produkty są bezglutenowe?
Produkty bezglutenowe – przewodnik
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
