Cholesterol
Jeszcze niecałe dwadzieścia lat temu cholesterol uważany był za główną przyczynę chorób serca. Rzeczywiście przyczynia się do ich powstawania, ale z drugiej strony nasz organizm potrzebuje i każdego dnia wytwarza cholesterol, potrzebny do wykonywania podstawowych czynności. Wyróżniamy dwa rodzaje cholesterolu: lipoproteiny o wysokiej (HDL) i o niskiej jej gęstości (LDL). Lipoproteiny są związkami przenoszącymi cholesterol we krwi. LDL dostarcza komórkom cholesterol, który jest niezbędny do ich prawidłowego funkcjonowania, zaś HDL przenosi nadmiar cholesterolu z komórek do wątroby, skąd zostają później usunięte. Stąd LDL nazywamy „złym” cholesterolem, a HDL – „dobrym”.
Całkowity cholesterol nie powinien przekroczyć 5,2 milimola na litr (200 mg%), poziom HDL powinien wynosić przynajmniej 1,0 milimola na litr (40 mg%), zaś poziom LDL powinien być poniżej 3,2 milimola ma litr (130 mg%).
Na podstawie wielu badań i doświadczeń, obejmujących dużą grupę ludności, udowodniono, iż obniżenie cholesterolu powodowało wyraźne zmniejszenie liczby zawałów mięśnia sercowego. Przyjmuje się, że obniżenie poziomu cholesterolu o 10% daje zmniejszenie ryzyka choroby niedokrwiennej serca o 20%.
Przeczytaj: Rodzaje cholesterolu
Nadciśnienie tętnicze
Drugim czynnikiem potencjalnie dającym się zmienić jest nadciśnienie tętnicze. Nadciśnienie tętnicze jest to stan chorobowy, w którym stale utrzymuje się podwyższone, przekraczające 150/90 mm Hg ciśnienie tętnicze krwi. Należy do najczęstszych przyczyn chorób układu sercowego – zawałów mięśnia sercowego, udarów mózgu i uszkodzenia nerek oraz miażdżycy. Główną przyczyną nadciśnienia jest wzrost obwodowego oporu naczyniowego na skutek zwężenia arterioli i zwieraczy przedwłosowatych. Czynnik odpowiedzialny za obkurczanie tych naczyń nie zawsze jest znany (tzw. nadciśnienie samoistne) – może to być wzmożona produkcja amin katecholowych lub wzmożona aktywność układu renina-angiotensyna (nadciśnienie nerkowe). Wspólnym czynnikiem, który warunkuje nadciśnienie jest zatrzymanie sodu i wody w ustroju.
Ilu z nas cierpi z powodu nadciśnienia?
Nadciśnienie jest niezwykle powszechną chorobą układu krążenia – dane pokazują, że wśród dorosłej populacji choruje na nią 10–20% ludzi. Badanie Pol-MONICA z 2001 roku pokazuje, iż odsetek osób z nadciśnieniem tętniczym w średnim wieku wynosił 48% u mężczyzn oraz 36,2% u kobiet. Przyjęto, że w naszym kraju na nadciśnienie choruje ponad 8 mln osób powyżej 15. roku życia. Udowodniono, że w populacji chorych z nadciśnieniem tętniczym pozostaje ono niewykryte u 36,3% mężczyzn i 21,5% kobiet. Jak pokazują dane, warto zadbać oto, aby obniżyć podwyższone ciśnienie, gdyż jego obniżenie o 6 mm Hg znacząco zmniejsza ryzyko udaru mózgowego. Ustalono, że odpowiednia kontrola i leczenie nadciśnienia zmniejszało ogólną śmiertelność o 20%, umieralność z powodu udaru mózgu o 45%, zawałów mięśnia sercowego o 46% oraz ogólnie wszystkich chorób układu krążenia o 26%.
Dowiedz się: Nadciśnienie - choroba, której nie można ignorować
Fragment pochodzi z książki „Zagrożenia zdrowia chorobami cywilizacyjnymi" Joanna Bulska (red. nauk.)(Impuls, 2008). Publikacja za zgodą wydawcy. Bibliografia dostępna w redakcji.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
