Co może spowodować zawał serca?
Zawał serca jest jednym z najbardziej rozpoznanych i najczęstszych powikłań w chorobie wieńcowej serca. Jakie czynniki mogą powodować wzrost ryzyka wystąpienia zawału serca?
Cholesterol
Jeszcze niecałe dwadzieścia lat temu cholesterol uważany był za główną przyczynę chorób serca. Rzeczywiście przyczynia się do ich powstawania, ale z drugiej strony nasz organizm potrzebuje i każdego dnia wytwarza cholesterol, potrzebny do wykonywania podstawowych czynności. Wyróżniamy dwa rodzaje cholesterolu: lipoproteiny o wysokiej (HDL) i o niskiej jej gęstości (LDL). Lipoproteiny są związkami przenoszącymi cholesterol we krwi. LDL dostarcza komórkom cholesterol, który jest niezbędny do ich prawidłowego funkcjonowania, zaś HDL przenosi nadmiar cholesterolu z komórek do wątroby, skąd zostają później usunięte. Stąd LDL nazywamy „złym” cholesterolem, a HDL – „dobrym”.
Całkowity cholesterol nie powinien przekroczyć 5,2 milimola na litr (200 mg%), poziom HDL powinien wynosić przynajmniej 1,0 milimola na litr (40 mg%), zaś poziom LDL powinien być poniżej 3,2 milimola ma litr (130 mg%).
Na podstawie wielu badań i doświadczeń, obejmujących dużą grupę ludności, udowodniono, iż obniżenie cholesterolu powodowało wyraźne zmniejszenie liczby zawałów mięśnia sercowego. Przyjmuje się, że obniżenie poziomu cholesterolu o 10% daje zmniejszenie ryzyka choroby niedokrwiennej serca o 20%.
Przeczytaj: Rodzaje cholesterolu
Nadciśnienie tętnicze
Drugim czynnikiem potencjalnie dającym się zmienić jest nadciśnienie tętnicze. Nadciśnienie tętnicze jest to stan chorobowy, w którym stale utrzymuje się podwyższone, przekraczające 150/90 mm Hg ciśnienie tętnicze krwi. Należy do najczęstszych przyczyn chorób układu sercowego – zawałów mięśnia sercowego, udarów mózgu i uszkodzenia nerek oraz miażdżycy. Główną przyczyną nadciśnienia jest wzrost obwodowego oporu naczyniowego na skutek zwężenia arterioli i zwieraczy przedwłosowatych. Czynnik odpowiedzialny za obkurczanie tych naczyń nie zawsze jest znany (tzw. nadciśnienie samoistne) – może to być wzmożona produkcja amin katecholowych lub wzmożona aktywność układu renina-angiotensyna (nadciśnienie nerkowe). Wspólnym czynnikiem, który warunkuje nadciśnienie jest zatrzymanie sodu i wody w ustroju.
Ilu z nas cierpi z powodu nadciśnienia?
Nadciśnienie jest niezwykle powszechną chorobą układu krążenia – dane pokazują, że wśród dorosłej populacji choruje na nią 10–20% ludzi. Badanie Pol-MONICA z 2001 roku pokazuje, iż odsetek osób z nadciśnieniem tętniczym w średnim wieku wynosił 48% u mężczyzn oraz 36,2% u kobiet. Przyjęto, że w naszym kraju na nadciśnienie choruje ponad 8 mln osób powyżej 15. roku życia. Udowodniono, że w populacji chorych z nadciśnieniem tętniczym pozostaje ono niewykryte u 36,3% mężczyzn i 21,5% kobiet. Jak pokazują dane, warto zadbać oto, aby obniżyć podwyższone ciśnienie, gdyż jego obniżenie o 6 mm Hg znacząco zmniejsza ryzyko udaru mózgowego. Ustalono, że odpowiednia kontrola i leczenie nadciśnienia zmniejszało ogólną śmiertelność o 20%, umieralność z powodu udaru mózgu o 45%, zawałów mięśnia sercowego o 46% oraz ogólnie wszystkich chorób układu krążenia o 26%.
Dowiedz się: Nadciśnienie - choroba, której nie można ignorować
Fragment pochodzi z książki „Zagrożenia zdrowia chorobami cywilizacyjnymi" Joanna Bulska (red. nauk.)(Impuls, 2008). Publikacja za zgodą wydawcy. Bibliografia dostępna w redakcji.