O epidemiologii słów kilka...
Wirus HAV występuje na całym świecie, endemicznie w rejonie basenu Morza Śródziemnego, krajach Europy Wschodniej i Rosji oraz krajach rozwijających się. W Polsce zachorowania mają głównie charakter sporadyczny i grupowy i spowodowane są skażoną żywnością. Wirus HEV występuje endemicznie w krajach Azji Środkowej i Południowo-Wschodniej. Zakażenie przez oba typy wirusów najczęściej następuje drogą pokarmową, możliwe jest również podczas kontaktu seksualnego i przez skażone igły. Źródłem zakażenia jest chory na WZW, a chorobotwórcze wirusy znajdują się w jego kale. Poprzez skażoną żywność lub wodę zakażenie przenosi się na innego człowieka. Kał zawiera wirusy w dużej ilości już na dwa tygodnie przed wystąpieniem pierwszych objawów chorobowych.
Przeczytaj: Co jeść, aby nie szkodzić wątrobie?
Przebieg i objawy żółtaczek pokarmowych
Przebieg zwykle jest łagodny, skąpoobjawowy. Jak sama nazwa wskazuje, jednym z objawów jest żółtaczka, czyli zażółcenie powłok skóry i twardówek oka. U niektórych chorych może być jednak przebieg bezżółtaczkowy. Gdy żółtaczka ustępuje giną też wirusy w kale chorego i przestaje być ona zakaźny dla otoczenia. Ponadto chory może skarżyć się na nudności, wymioty, osłabienie, bóle mięśniowe, brak apetytu. Mocz ma ciemniejszą barwę a stolec staje się jaśniejszy. Pojawia się swędzenie skóry. Może także wystąpić wysypka na skórze. Po 3 -4 tygodniach zwykle wraca apetyt, ustępuje osłabienie i żółtaczka. Powrót do pełnego zdrowia następuje zwykle w czasie kilku miesięcy. Po wyzdrowieniu jest się odpornym na dany typ wirusa do końca życia.
Jak rozpoznać?
Rozpoznanie stawia się w oparciu o wyniki badań laboratoryjnych i serologicznych. W surowicy dochodzi do podwyższenia markerów uszkodzenia hepatocytów, a więc wzrasta aktywność aminotransferaz: alaninowej i asparaginianowej. Serologia stanowi podstawę rozpoznania. Wykrycie w surowicy przeciwciał anty-HAV czy anty-HEV w klasie IgM świadczy o świeżym zakażeniu.
Zobacz też: Co zagraża naszej wątrobie?
Leczenie
Leczenie jest wyłącznie objawowe. Polega na odpoczynku, lekkostrawnej, bogatobiałkowej, ubogotłuszczowej diecie. Zakazane jest spożywanie alkoholu.
Zapobiegamy zakażeniu żółtaczką pokarmową
Co robić, aby się ustrzec przed zakażeniem wirusem zapalenia wątroby typu A? Dzieci i młodzież można zaszczepić. Szczepionka jest ogólnie dostępna. Dorośli najprawdopodobniej przebyli zakażenie w dzieciństwie, mogą nawet o tym nie wiedzieć, nabyli, więc odporność. Nie mniej jednak proponuje się szczepienie przed wyjazdem w rejony endemiczne. Zaleca się ponadto przestrzeganie podstawowych zasad higieny, jak mycie rąk przed posiłkami, mycie warzyw i owoców, unikanie żywności, która mogła być niewłaściwie przechowywana, picie wody ze znanych i zbadanych źródeł.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!