Spis treści:
Rola cynku w walce z wirusami
Cynk (Zn) jest pierwiastkiem śladowym w organizmie człowieka (występuje w minimalnych ilościach). Bierze udział w wielu procesach ważnych dla funkcjonowania organizmu, wspomaga działanie enzymów i wchodzi w skład kości, pomaga zachować zdrową skórę, paznokcie i włosy.
Jednak jedną z najważniejszych funkcji cynku w organizmie jest jego wpływ na nasz układ odpornościowy. Cynk mobilizuje organizm do bezpośredniego działania przeciwko niektórym wirusom. Dlatego jest składnikiem wielu środków na przeziębienie i poprawę odporności.
Cynk przeciwko wirusom działa poprzez kilka mechanizmów. Wpływa na przyłączanie się wirusa i infekowanie przez niego komórek organizmu, hamuje procesy proteazy wirusowej i polimerazy (czyli enzymów odpowiedzialnych za namnażanie wirusa). Jego skuteczność udowadniano w przypadku wirusa grypy, ale również znanych wcześniej koronawirusów.
Problemem jest niedobór cynku, który prowadzi do osłabienia odpowiedzi immunologicznej. Dotyczy on szczególnie osób starszych oraz pacjentów z chorobami podstawowym, czyli grup narażonych na ciężki przebieg zakażenia koronawirusem.
Niedobory cynku zagrażają również wegetarianom i weganom, alkoholikom, osobom z zaburzonym wchłanianiem, w ostrych i przewlekłych stanach zapalnych.
Niedobór cynku wiąże się ze zwiększoną podatnością na choroby zakaźne wywoływane przez patogeny bakteryjne, wirusowe i grzybicze i może być spowodowany niektórymi chorobami (np. marskością wątroby lub chorobą zapalną jelit), starzeniem się i czynnikami związanymi ze stylem życia (np. dietą wegetariańska). W takich przypadkach odpowiednie podawanie suplementu cynku w wystarczających dawkach terapeutycznych może przywrócić osłabioną funkcję komórek odpornościowych lub poprawić normalne funkcjonowanie komórek odpornościowych
– pisze prof. Hidetoshi Kasuya i wsp. w medycznym piśmie „Medical Hypotheses”.
We wcześniejszych badaniach Światowa Organizacja Zdrowia podała, że niedobór cynku może być odpowiedzialny za 13% wszystkich infekcji dolnych dróg oddechowych, najczęściej zapalenia płuc i grypy, u dzieci w wieku poniżej 5 lat.
Głównymi źródłami cynku w diecie są owoce morza, jajka, otręby. Dziennie zapotrzebowanie na ten pierwiastek u osoby dorosłej wynosi 15 mg.
Czy cynk zapobiega COVID-19?
Dotychczasowe badania wskazują, że przyjmowanie cynku może zapobiegać zakażeniu koronawirusem oraz łagodzić objawy COVID-19. Dotyczy to szczególnie grup narażonych na niedobór tego pierwiastka.
Obecnie pośrednie dowody sugerują, że cynk może potencjalnie zmniejszać ryzyko, czas trwania i nasilenie zakażeń SARS-CoV-2, szczególnie w populacjach zagrożonych niedoborem cynku, w tym u osób ze współistniejącymi chorobami przewlekłymi i osób starszych. Brakuje bezpośrednich dowodów na to, czy cynk jest skuteczny w zapobieganiu lub leczeniu SARS-CoV-2
– uważa prof. Stephen Leeder i wsp. w pracy o cynku i koronawirusie na łamach „Advances in Integrative Medicine”.
Warto dodać, że cynk wspomaga zarówno odporność wrodzoną, która reaguje wcześnie na patogen, jak i odporność nabytą, która jest nakierowana na konkretny wrogi patogen i działa nieco później od tej wrodzonej.
Czy cynk leczy zakażenie koronawirusem?
Dotychczasowe badania wskazują, że przyjmowanie cynku może skracać czas infekcji wywołanej przez koronawirusa oraz zmniejszać nasilenie objawów choroby. Dotyczy to szczególnie grup narażonych na niedobór cynku, czyli głównie osób starszych i ze współistniejącymi chorobami przewlekłymi.
Zespół naukowców z Hiszpanii opublikował artykuł, w którym autorzy stawiają hipotezę, że niski poziom cynku w surowicy chorych z powodu koronawirusa ma znaczący wpływ na postęp COVID-19. W związku z tym oznaczanie cynku może też służyć jako wskaźnik w przewidywaniu ciężkiej postaci COVID-19 na wczesnym etapie.
Jedno z retrospektywnych badań z udziałem 249 pacjentów z COVID-19 dowiodło, że istnieje związek między niskim poziomem cynku w surowicy a COVID-19. Pacjenci z bardzo niskim stężeniem cynku w surowicy (poniżej 50 μg/dl) w momencie przyjęcia do szpitala wykazywali gorszy stan kliniczny, dłużej trwało osiągnięcie u nich stabilności. Ta grupa cechowała się także większą śmiertelnością z powodu koronawirusa.
Czy warto suplementować cynk w czasie pandemii koronawirusa?
Każda suplementacja powinna być poprzedzona oznaczeniem związku we krwi. Niedobór cynku oznacza stężenie pierwiastka w surowicy poniżej 12,2 μmol/l (80 μg/dl).
Podczas opieki nad osobą starszą lub chorą, warto rozważyć suplementację cynkiem. Wcześniej jednak należy skonsultować się z lekarzem i dopytać o to, jakie preparaty można zastosować.
Osoby z grup narażonych na niedobór cynku powinny również rozważyć suplementację cynkiem, poprzedzając decyzję konsultacją z lekarzem.
Źródło:
S. Leeder i inni, Zinc for the prevention and treatment of SARS-CoV-2 and other acute viral respiratory infections: a rapid review, Advances in Integrative Medicine [online], doi:10.1016/j.aimed.2020.07.009, [dostęp:] 23.11.2020,
H. Kasuya i inni, Potential role of zinc supplementation in prophylaxis and treatment of COVID-19, Medical Hypotheses [online], doi:10.1016/j.mehy.2020.109848, [dostęp:] 23.11.2020,
F. Kokot, Badania laboratoryjne. Zakres norm i interpretacja, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2015.
Więcej na temat koronawirusa:
Jak leczyć łagodne zakażenie koronawirusem w domu? Leki i naturalne sposoby na COVID-19
Witamina C przy zakażeniu koronawirusem. Czy kwas askorbinowy chroni przed COVID-19?
Witamina D a koronawirus. Czy „słoneczna witamina” chroni przed COVID-19?
Koronawirus. Co robić, gdy doszło do zakażenia lub wystąpią objawy COVID-19
Koronawirus leczenie – jak przebiega terapia COVID-19?
Objawy koronawirusa u młodych. Jak rozpoznać COVID-19 u osób poniżej 40. roku życia?
Powikłania zakażenia koronawirusem – jakie są skutki COVID-19?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
