Zaleca się przeprowadzenie pierwszego badania cytologicznego nie później niż 3 lata po rozpoczęciu współżycia a następnie powtarzanie go co roku. Tylko wówczas można w dużym stopniu wykluczyć proces chorobowy. Szacuje się, że gdyby każdej kobiecie choć raz w życiu zrobiono cytologię to ryzyko śmierci z powodu raka szyjki macicy obniżyłoby się o blisko 40%!
Dowiedz się więcej: Rak szyjki a cytologia
Jak przygotować się do badania cytologicznego?
Wybierając się na badanie cytologiczne, należy pamiętać o kilku zasadach:
• na badanie zgłoś się co najmniej 2 dni po ostatnim dniu krwawienia miesiączkowego lub co najmniej 2 dni przed wystąpieniem krwawienia,
• na badanie najlepiej zgłosić się pomiędzy 10 a 20 dniem cyklu,
• 48 godzin przed pobraniem wymazu cytologicznego nie używaj żadnych leków dopochwowych, nie wykonuj irygacji (znaczenie medyczne: przepłukiwanie pochwy),
• 24 godziny przed pobraniem wymazu cytologicznego zrezygnuj ze współżycia płciowego.
Interpretacja wyników badań
Wyniki badania ocenia się najczęściej według dwóch systemów:
• systemu klasyfikacji Bethesda
• pięciostopniowej skali wg Papanicolau
System PAP (Papanicolau) jest mniej skomplikowany i prostszy do zrozumienia. Występuje w nim podział na 5 grup cytologicznych.
Interpretacja systemu Papanicolau
Stopień I - w rozmazie stwierdza się liczne pałeczki kwasotwórcze. Jest to obraz prawidłowy.
Stopień II - obok prawidłowych komórek nabłonka szyjki obecne są komórki zapalne.
Stopień III - widoczne nieprawidłowe komórki z cechami dysplazji komórkowej.
Stopień IV i V - obecne komórki nowotworowe.
Stopień III, IV i V oznaczają wynik nieprawidłowy oraz konieczność dalszej diagnostyki.
Za pomocą systemu Bethesda określamy:
• czy wymaz zawiera materiał odpowiedni do oceny,
• ogólne stwierdzenie, czy obraz cytologiczny jest prawidłowy czy nie,
• dokładny opis zmian zgodny z obowiązującą terminologią.
Nieprawidłowy wynik badania cytologicznego klasyfikuje kobietę do przeprowadzenia bardziej dokładnego badania kolposkopowego. Kolposkop umożliwia bowiem oglądanie szyjki macicy w 30-40 krotnym powiększeniu. Dzięki temu możliwa jest dokładniejsza ocena stanu oraz struktury nabłonka. Dzięki kolposkopii możliwe jest precyzyjne pobranie wycinków z miejsc najbardziej podejrzanych do badania histopatologicznego.
Czy badanie cytologiczne daje 100% odpowiedź na pytanie, czy jestem zakażona wirusem HPV?
Czułość cytologii jest określana w zależności od autorów od 60 do 90%. Celem wykonywania cytologii jest wykrycie stanów, które nieleczone doprowadziłyby do rozwoju raka szyjki macicy (stanów przedrakowych).
Wykonując cytologię, nie wykrywamy wirusa HPV, lecz zmiany komórkowe wywołane przez niego. Dlatego też doskonałą metodą alternatywną lub w niektórych przypadkach uzupełniającą do badania cytologicznego jest test molekularny na obecność wirusa HPV.
Przeczytaj: Rak szyjki macicy - jak rozpoznać?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!