Trzecie zęby trzonowe (ósemki), zwane także zębami mądrości, są cechą atawistyczną. Są to narządy szczątkowe człowieka, zanikające powoli w procesie ewolucji. Niektórzy ludzie je mają, inni nie (ze względu na brak zawiązków zębowych). U jednych zęby mądrości wyrastają bez problemów, u innych zaś tkwią zatrzymane w kości szczęki lub żuchwy bądź też nie są w pełni wyrżnięte. Często bywają przechylone i przez to są źródłem stanów zapalnych, próchnicy lub problemów zgryzowych.
Czasami (u około 10 proc. populacji) zdarzają się poważne problemy związane z wyrzynaniem ósemek. Może na przykład pojawić się ucisk na pęczek nerwowy lub mogą występować torbiele zawiązkowe. Wyrastanie ósemek poza łukiem zębowym może z kolei powodować uraz innych struktur w jamie ustnej (np. błony śluzowej policzków, przeciwstawnych wyrostków etc.).
Na podstawie jakich badań podejmuje się decyzję o usunięciu ósemek?
Decyzję o usuwaniu ósemek lub ich zatrzymaniu podejmuje stomatolog po przeprowadzeniu następujących badań:
- badania podmiotowego (wywiadu z pacjentem określającego istnienie lub brak ewentualnych dolegliwości),
- badania klinicznego (ocena stopnia wyrżnięcia, ustawienia, budowy, relacji do innych zębów),
- badania radiologicznego (dokładna ocena na zdjęciu położenia ósemek i ich relacji do pozostałych struktur anatomicznych).
Zobacz także: Co warto wiedzieć o zębach mądrości?
Kiedy nie usuwamy zębów mądrości?
Jeśli zęby mądrości są prawidłowo ustawione w stosunku do innych zębów, bez problemów z próchnicą czy z chorobą przyzębia, nie sprawiają dolegliwości i właściwie o nie dbamy, to nie ma powodów do ich usuwania. Mogą w wielu sytuacjach być nawet pomocne klinicznie – przykładowo tracąc inne trzonowce np. siódemki w wyniku powikłań próchnicy czy leczenia endodontycznego możemy przesunąć ortodontycznie ósemki w ich miejsce. Podobnie w przypadku braku lub utraty jakiegoś innego zęba (np. w wyniku urazu). Ósemki mogą wówczas być przydatne do przeszczepu – autotrasplantacji.
Kiedy usuwamy ósemki?
Oczywiście zdarzają się sytuacje, w których należy podjąć decyzję o chirurgicznym usunięciu zębów mądrości. Robimy to:
- w sytuacji istniejących i nawracających dolegliwości (próchnica i jej powikłania, stany zapalne dziąsła),
- w przypadku nieprawidłowego ustawienia ósemek w łuku (częste oparcie o siódemki prowadzące do utrudnień w oczyszczaniu, ucisku na ich korzenie),
- w sytuacji patologicznego oddziaływania na inne zęby (stłoczenia),
- gdy ósemki wywołują zaburzenia zgryzowe,
- jeśli ósemki nie biorą udziału w żuciu (co może prowadzić do licznych dysfunkcji np. bruksizmu).
Należy pamiętać, że decyzja o usunięciu ósemek powinna być poprzedzona profesjonalnie postawioną diagnozą opartą na kompleksowym wywiadzie i przeprowadzonych szczegółowych badań klinicznych, radiologicznych i laboratoryjnych.
Polecamy: Wyrzynanie się zębów mądrości – jak łagodzić ból?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
