Jaki jest mechanizm działania pończoch?
Ucisk wywierany z zewnątrz na kończynę powoduje, że żyły leżące powierzchownie zapadają się i krew przemieszcza się do naczyń głębiej położonych – tzw. żył głębokich. Ma to na celu wycofanie krwi z żylakowato zmienionych żył pod skórą do głębszych warstw, a także sprawniejszy jej powrót do serca.
Niewydolność żylna bowiem polega na zastoju krwi w kończynach i utrudnionym jej odpływie ku górze. Terapia uciskowa (kompresyjna) zatem pomaga znieść ten zastój i wspomóc naturalny powrót krwi z kończyn do tułowia. Ponadto przeciwdziała tworzeniu się obrzęków, gdyż nie dopuszcza do przechodzenia płynu z krwi poza naczynia.
Dobór odpowiedniej siły ucisku
W leczeniu metodą kompresyjną ważne jest dobranie odpowiedniej siły ucisku. Na rynku dostępnych jest kilka rodzajów materiałów o różnym stopniu napięcia jaki wywierają na kończynę. Ważne jest, aby materiały te były wytrzymałe i przez długi czas wykazywały ten sam stopień ucisku. Ponadto odporność na wilgoć oraz pot stanowi kolejną ich cechę, gdyż pończochy nosi się przez cały dzień lub dobę.
Najczęściej stosuje się opaski, bandaże czy pończochy o małej sile nacisku (10-15 mmHg). Wyższych wartości wymagają zaawansowane zmiany troficzne na kończynach takie jak owrzodzenia.
| Stopnie zaawansowania choroby | Objawy niewydolności żylnej | Siła ucisku |
| Stopień I | zmiany początkowe, obrzęki | < 25 mmHg |
| Stopień II | żylaki, po leczeniu chirurgicznym | 25 - 35 mmHg |
| Stopień III | zakrzepica żylna, owrzodzenia | 35 - 45 mmHg |
| Stopień IV | ciężkie obrzęki limfatyczne | > 45 mmHg |
Cukrzyca cukrzycy nierówna, czyli definicja i rodzaje cukrzycy
Kiedy można stosować terapię uciskową?
- Pajączki i żylaki kończyn dolnych
- Uczucie ciężkich i zmęczonych nóg
- Obrzęki nóg
- Obrzęki w ciąży
- Hipotonia ortostatyczna – zawroty głowy lub omdlenia podczas szybkiego wstawania z pozycji leżącej
- Długotrwała podróż
- Owrzodzenia nóg w przebiegu niewydolności żylnej
Leczenie uciskiem innych schorzeń
Terapia uciskowa znajduje inne, niż żylne, zastosowania terapeutyczne. Doskonale sprawdza się podczas gojenia się oparzeń i zmniejszania obszaru blizn. Uciskowe rajstopy czy podkolanówki śmiało mogą nosić chorzy na cukrzycę, a także chorzy ze skórnymi problemami dermatologicznymi. Podobnie jak pończochy na żylaki.
Kiedy nie wolno stosować ucisku?
Jednym z poważnych przeciwwskazań do terapii uciskowej jest zarostowa niewydolność tętnicza kończyn dolnych. Ucisk na zwężone tętnice wywiera zupełnie odwrotny skutek niż na żyły i doprowadza do szybszego niedokrwienia nóg.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
