Dializa nerek w domu
Dializa otrzewnowa stosowana jest w przypadku niewydolności nerek jako terapia nerkozastępcza. Główną zaletą DO jest możliwość przeprowadzania jej w domu samodzielnie bądź przy pomocy rodziny czy odpowiednich służb medycznych.
Prawidłowe wykonanie dializy nie jest skomplikowane, ale wymaga przestrzegania kilku ważnych zasad. Wiedza na temat dializy otrzewnowej powinna być dobrze przyswojona zarówno przez samego chorego, jak i jego najbliższych. Istnieje wiele przeciwwskazań i wad dializy prowadzonej w domu, ale dzięki DO chory może normalnie funkcjonować, a jakość jego życia znacznie się poprawia.
Na czym polega DO?
Znajdująca się w jamie brzusznej błona, zwana otrzewną, odgrywa główną rolę w dializie otrzewnowej, ponieważ działa jak filtr – dzięki niej krew zostaje oczyszczona ze zbędnych substancji i nadmiaru wody.
Przed rozpoczęciem dializ do jamy otrzewnej wszczepiany jest cewnik, którego jeden koniec wyprowadzany jest na zewnątrz brzucha, a drugi zostaje umieszczony w jamie otrzewnej. Służy on do wpuszczania i wypuszczania płynu dializacyjnego odpowiedzialnego za usuwanie zbędnych substancji z organizmu i uzupełnianie potrzebnych substancji.
Płyn dializujący (tzw. dializat) wprowadzony do jamy otrzewnej rozpoczyna proces oczyszczania krwi.
Istotną rolę odgrywa tutaj błona otrzewna, dzięki której produkty przemiany materii umiejscawiają się w dializacie i zostają usunięte z jamy otrzewnej. Następnie umieszczany jest nowy dializat i proces oczyszczania rozpoczyna się na nowo.
Czym są metody CADO i ADO?
CADO – Ciągła Ambulatoryjna Dializa Otrzewnowa polega na tym, że dializa przeprowadzana jest co kilka godzin – zwykle 4-5 razy dziennie. Trwa około 20-30 minut. Wówczas zawsze przed podaniem płynu dializacyjnego należy go podgrzać do temperatury ciała.
ADO – Automatyczna Dializa Otrzewnowa odbywa się za pomocą tzw. cyklera. Dializa odbywa się w nocy, płyn podawany jest przez specjalny zestaw drenów z cyklera do pacjenta i usuwany również za pomocą tego urządzenia. Nie musimy samodzielnie podgrzewać płynu dializacyjnego, ponieważ cykler zrobi to za nas.
Odpowiednią metodę leczenia zawsze dobiera lekarz wspólnie z pacjentem.
Zobacz też: Jak zmienia się życie chorego dializowanego?
Powikłania infekcyjne i nieinfekcyjne
Gdy stosujemy dializę otrzewnową, jesteśmy narażeni na różnego rodzaju powikłania infekcyjne takie jak:
- zapalenie otrzewnej – do zapalenia otrzewnej może dojść na skutek przeniknięcia (podczas wymiany płynu dializującego) do jamy otrzewnej bakterii i zarazków. Wszystkie elementy, które zostają użyte podczas wymiany, powinny być jałowe! Przed zmianą płynu dializacyjnego należy dokładnie umyć ręce. Najczęstsze objawy zapalenie otrzewnej to: ból brzucha, mętny kolor płynu odprowadzającego, mogą występować również nudności, wymioty, dreszcze, podwyższona temperatura ciała. Przy pojawieniu się takich symptomów należy szybko zastosować leczenie antybiotykami, by nie doprowadzić do kolejnych powikłań.
- zakażenia ujścia i zanieczyszczenia tunelu cewnika – głównym powodem powikłań tego typu są uszkodzenia mechaniczne cewnika, np. szarpanie, zbyt mocne pociągnięcie, nieodpowiednia pielęgnacja ujścia czy nieprawidłowe uruchomienie. Charakterystyczne symptomy to: gorączka, bóle brzucha, wyciek wydzieliny przy wejściu cewnika, mdłości, obrzęk, tkliwość uciskowa, zaczerwienienie – jeśli pacjent zauważy którekolwiek z objawów, natychmiast powinien powiadomić o tym lekarza.
Powikłania nieinfekcyjne to najczęściej:
- zaparcia,
- wzrost ciśnienia,
- wystąpienie przepukliny (najczęściej pępkowej i pachwinowej),
- obrzęk opłucnej (wysięk płynu do opłucnej),
- odma otrzewnowa,
- bóle pleców,
- ból i dyskomfort przy wymianie płynu dializacyjnego.
Korzyści i zalety DO
Zastosowanie leczenia dializą otrzewnową ma wiele korzyści i zalet, m.in.:
- zmniejszenie ilości wizyt w szpitalu czy ośrodku dializ,
- prowadzenie dializy w domu, co wpływa na komfort i jakość życia,
- poprawa stabilności układu sercowo-naczyniowego,
- mniejsze ryzyko niedokrwistości nerkopochodnej,
- mniejsze ryzyko występowania wirusowego zapalenia wątroby typu C.
Zobacz też: Na czym polega dializa otrzewnowa?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
