Zespołem cieśni nadgarstka określa się grupę objawów wynikających z ucisku nerwu pośrodkowego w okolicy podstawy dłoni, gdzie nerw przebiega wraz ze ścięgnami mięśni zginaczy palców przez kanał utworzony z jednej strony przez łuk kostny, a z drugiej przez mocne pasmo tkankowe zwane więzadłem nadgarstka lub troczkiem zginaczy. Największą grupę chorych stanowią kobiety w wieku 50-60 lat, co jest związane najprawdopodobniej również z zaburzeniami hormonalnymi wieku przekwitania.
Spis treści:
- Cieśń nadgarstka - objawy
- Cieśń nadgarstka - jakie badania?
- Leczenie zespołu cieśni nadgarstka
- Cieśń nadgarstka - czy można uniknąć operacji?
Cieśń nadgarstka - objawy
Wzrost ciśnienia w kanale nadgarstka tworzy ucisk na najdelikatniejszą strukturę, jaką jest nerw, co powoduje nieprzyjemne objawy:
- drętwienie palców – kciuka, wskaziciela, palca długiego i części serdecznego,
- zaburzenia czucia powodujące wrażenie dotykania przedmiotów przez cienki materiał,
- zmniejszenie potliwości palców,
- w ponad połowie przypadków ból nadgarstka, które mogą promieniować do innych części ręki, a nawet do barku.
W zaawansowanym, długo trwającym zespole cieśni nadgarstka pojawiają się zmiany w funkcjonowaniu kciuka z osłabieniem chwytu i możliwości jego ustawienia opozycyjnego wobec pozostałych palców. W krańcowych przypadkach pojawia się postępujący zanik mięśni kłębu kciuka.
Objawy cieśni nadgarstka mogą występować w pełnej gamie, ale zwykle pojawiają się powoli, narastając w dłuższym czasie (często latami). Wyjątkiem są szybko narastające zmiany, zwykle poprzedzone urazem lub zmianami chorobowymi innych tkanek, np. zapaleniem pochewek ścięgnistych ręki.
Ustalenie przyczyn wzrastania ciśnienia w kanale nadgarstka, jakkolwiek istotne dla ogólnego procesu leczenia, ma znaczenie drugorzędne wobec potrzeby pilnego zmniejszenia ucisku na nerw i zapobieżeniu wystąpienia trwałych uszkodzeń mogących obniżyć sprawność ręki.
Jakie badania wykonać, gdy podejrzewamy zespół cieśni nadgarstka?
Rozpoznanie opisywanych dolegliwości opiera się przede wszystkim na subiektywnych doznaniach pacjenta, które mniej lub bardziej precyzyjnie opisują zjawisko. W celu weryfikacji rozpoznania lekarze posługują się metodami bardziej obiektywnymi.
Podstawowym badaniem, które pozwala ocenić sprawność przewodzenia impulsów nerwowych, jest elektromiografia (EMG). Badanie to w precyzyjny sposób pomaga ustalić stopień i lokalizację zmian uciskowych nerwu. Jest to badanie o wysokim stopniu czułości i trafności, które pomaga lekarzowi podjąć decyzję o zaproponowaniu właściwego leczenia.
Wykonuje się także inne, pomocnicze badania, w tym badanie ultrasonograficzne (USG), pomagające zobrazować przebieg nerwu oraz oceniające inne struktury w kanale nadgarstka.
Jak leczyć zespół cieśni nadgarstka?
Istotą leczenia zespołu cieśni nadgarstka jest zmniejszenie ucisku na nerw pośrodkowy poprzez redukcję ciśnienia w kanale nadgarstka. Analiza wszystkich metod obniżania ciśnienia w kanale nadgarstka wykazała, że jedyną skuteczną metodą jest mechaniczne poszerzenie kanału wykonane techniką operacyjną.
Zabieg chirurgiczny polega na przecięciu więzadła poprzecznego nadgarstka, co poszerza pierścień otaczający kanał. Więzadło w trakcie gojenia się pozostaje szersze mimo wytworzenia się blizny i dzięki temu ciśnienie w kanale nie może wzrosnąć do poziomu powodującego ucisk na nerw.
Zakres technik operacyjnych prowadzących do ustąpienia dolegliwości jest szeroki, może to być klasyczne otwarcie dłoni, zabieg małoinwazyjny lub techniki endoskopowe. Wybór metody zależy od umiejętności i doświadczenia operującego.
Leczenie cieśni nadgarstka związane z wykonaniem zabiegu operacyjnego budzi w niektórych pacjentach obawę przed jego konsekwencjami: okresową niesprawnością, możliwością bólu związanego z zabiegiem itp.
Czy można uniknąć operacji?
By uniknąć zabiegu, pacjenci nierzadko starają się wykorzystać metody zachowawcze: leki przeciwobrzękowe, zakładanie unieruchomień czy też zabiegi fizykoterapeutyczne.
Zdarzają się także przypadki, na szczęście coraz rzadsze, leczenia poprzez miejscowe wstrzykiwanie leku przeciwzapalnego sterydowego. Ta metoda, jakkolwiek doraźnie skuteczna, jest obarczona bardzo wysokim ryzykiem uszkodzenia struktur kanału nadgarstka w wyniku niepożądanego działania leku.
Żadna z metod zachowawczych nie przynosi spodziewanych rezultatów, a jedynym efektem jest opóźnianie w znacznym stopniu podjęcia właściwego leczenia i narażanie pacjenta na dłuższe cierpienie i możliwe trwałe negatywne skutki.
Wszystkie osoby, które zauważą u siebie objawy mogące sugerować zespół cieśni nadgarstka, powinny dążyć do wyjaśnienia rozpoznania, konsultując się wstępnie z lekarzem rodzinnym i wykonując za pośrednictwem poradni neurologicznej badanie EMG. Skrótem postępowania jest zgłoszenie się do specjalisty zajmującego się leczeniem chorób ręki.
Treść artykułu pierwotnie została opublikowana 27.09.2013.
Więcej na podobny temat:
Cieśń nadgarstka - ćwiczenia, rehabilitacja
Problemy z dłonią i nadgarstkiem
Chore stawy - nadgarstek i łokieć
Przyczyny drętwienia rąk - neurologiczne, naczyniowe, psychogenne
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
