W jaki sposób można się zakazić?
Wirus może opanować nasz organizm wnikając trzema głównymi drogami:
- przez wilgotną powierzchnię narządów rozrodczych, jamy ustnej lub jelita grubego podczas kontaktów seksualnych,
- przez zranioną skórę (wystarczy mała, niewidoczna ranka) lub bezpośrednio do krwiobiegu w czasie zastrzyku, operacji,
- z organizmu kobiety ciężarnej do płodu przez łożysko, w czasie porodu lub karmienia piersią.
Wirus HIV znajduje się we krwi, nasieniu, wydzielinie pokrywającej narządy płciowe i mleku kobiecym, więc kontakt z nimi jest niebezpieczny. Ślina, łzy, pot, mocz, powierzchnia skóry są praktycznie wolne od wirusa.
Zachowania ryzykowne
Do zakażenia zdecydowanie najczęściej dochodzi w czasie stosunków heteroseksualnych. To, co wybitnie zwiększa możliwość przeniesienia wirusa nazwano zachowaniami ryzykownymi. Należy do nich częsta zmiana partnerów, seks z przypadkową lub mało znaną osobą, skorzystanie z usług prostytutki. W takich sytuacjach nie wiemy nic o ewentualnej obecności HIV u partnera.
Profilaktyka zakażenia przez kontakt seksualny
Niestety, mimo intensywnej pracy nad szczepionką, nie możemy jeszcze na nią liczyć. Najlepszą metodą jest nadal unikanie zachowań ryzykownych: posiadanie stałego partnera i wzajemna wierność. No dobrze, ale co jeśli jednak doszło do przypadkowego stosunku? Istnieje możliwość tzw. profilaktyki poekspozycyjnej. Trzeba jak najszybciej udać się do lekarza (do 72 godzin po współżyciu) i powiedzieć, co nam się przytrafiło. Dostaniemy wtedy receptę na leki, które zmniejszą możliwość zakażenia 80-krotnie. Kosztują ok.1500-2000 zł i nie są refundowane. W czasie 28-dniowego leczenia musimy powstrzymać się od aktywności seksualnych, aby nie narażać partnera! Prezerwatywa zmniejsza ryzyko przeniesienia HIV, lecz nie eliminuje go. Paradoksalnie może nawet sprzyjać zakażeniu, co obserwowano w niektórych rejonach Afryki. Prezerwatywy rozdawane podczas akcji humanitarnych doprowadziły do złudnego poczucia bezpieczeństwa, wzrostu zachowań ryzykownych i w konsekwencji zakażeń HIV.
Profilaktyka zakażenia przez krew
Jest realizowana w służbie zdrowia przez używanie jednorazowego sprzętu, rękawiczek, dokładnym badaniu dawców krwi. Co jeszcze można zrobić? Zwracać uwagę czy personel medyczny przed pobraniem krwi lub wykonaniem zastrzyku używa nowej igły i rękawiczek. Na szczęście zaniedbania w tej kwestii należą do rzadkości. Pod żadnym pozorem nie można samemu wielokrotnie używać jednej igły lub strzykawki.
Warto wiedzieć: Czym jest AIDS
W razie kontaktu z zakażoną krwią należy dokładnie ją spłukać, nie tamować krwawienia w przypadku ukłucia się zakażoną igłą. Można także zastosować profilaktykę poekspozycyjną.
Profilaktyka zakażenia dziecka
Test na HIV powinna wykonać każda przyszła mama. Jeśli okaże się dodatni, leki przyjmowane w ciąży, poród drogą cesarskiego cięcia oraz rezygnacja z karmienia piersią zmniejszą ryzyko zakażenia z 25 do 2 - 3%.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
