Doustne leki przeciwkrzepliwe zajmują bardzo ważną pozycję we współczesnej medycynie. Pomagają w leczeniu zakrzepicy żylnej oraz zatorowości płucnej, zapobiegają żylnej chorobie zatorowo-zakrzepowej, zmniejszają ryzyko wystąpienia zatorów u pacjentów po zawale serca, z migotaniem przedsionków czy wszczepionymi sztucznymi zastawkami serca. Ich rola wydaje się niemal niezastąpiona. Istotne jest jednak ich właściwe stosowanie, ponieważ używane w złej dawce mogą powodować poważne działania niepożądane.
Określenie doustne leki przeciwzakrzepowe odnoszą się do leków, które hamują prawidłowy cykl witaminy K (inna nazwa: antagoniści witaminy K) w komórkach wątroby, przez co wpływają na szlak krzepnięcia krwi. W klinice znalazły zastosowanie przede wszystkim pochodne kumaryny, czyli znany acenokumarol oraz warfaryna. Ich efekt przeciwkrzepliwy pojawia się po 3-5 dniach stosowania, stąd konieczność tak zwanego podawania „na zakładkę” wraz z heparynami, których działanie jest niemal natychmiastowe. Dopiero, gdy wskaźnik INR osiągnie wartość powyżej 2, można odstawić heparyny i pozostawić pacjenta wyłącznie na lekach doustnych.
Monitorowanie protrombinowego czasu krzepnięcia, wyrażonego zwykle jako międzynarodowy współczynnik znormalizowany (INR), podczas stosowania doustnych antykoagulantów, jest konieczne. W zależności od stanu pacjenta, w trakcie leczenia powinien on znajdować się w przedziale 2,0-3,5. Jeżeli wartości są zbyt duże, istnieje zagrożenie krwawieniem, dlatego należy zmniejszyć dawkę leków bądź podać witaminę K, która działa jako antidotum przeciw doustnym antykoagulantom.
Przeciwskazania do stosowania doustnych antykoagulantów to przede wszystkim aktywne krwawienie oraz nadwrażliwość na lek. Ponadto, w odróżnieniu od heparyn, ciąża. Zastosowanie acenokumarolu czy warfaryny w ciąży jest zakazane, ponieważ leki te wywierają szkodliwe działanie na płód. Przede wszystkim powodują niedorozwój tkanki chrzęstnej oraz nerwowej, dlatego dzieci, których matki w ciąży przyjmowały antagonistów witaminy K cierpią z powodu nieprawidłowej budowy stawów oraz nosa. Zdarzają się też wady układu nerwowego.
Kobiety w ciąży, które leczą się z powodu choroby zakrzepowo-zatorowej, powinny zostać skierowane do ośrodków specjalistycznych.
Polecamy: Zatorowość płucna w ciąży
Istnieje jeszcze jeden problem związany ze stosowaniem doustnych antykoagulantów, a mianowicie, wykazują one bardzo wiele interakcji z innymi lekami. Dlatego zanim lekarz przepisze receptę na acenokumarol, powinien zebrać dokładny wywiad dotyczący przyjmowanych przez pacjenta leków. Należy uważać na leki przeciwgrzybicze, antybiotyki, leki przeciwbólowe oraz nasercowe. Co ważne, także alkohol oraz sok grejpfrutowy mogą wzmagać działanie doustnych leków przeciwkrzepliwych. Wiedza o tym jest bardzo ważna, ponieważ nawet najmniejsze wahania wskaźnika INR mogą doprowadzić do poważnych powikłań krwotocznych.
Zobacz też: Jak skutecznie leczyć zatorowość płucną?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
