Droga zakażenia, a okres wylęgania choroby
Zakażenie wirusem WZW typu A następuje najczęściej drogą pokarmową, możliwe jest także zakażenie podczas kontaktu seksualnego oraz przez skażone igły u narkomanów. Wirus występuje na całym świecie, endemicznie w rejonie basenu Morza Śródziemnego, krajach Europy Wschodniej i Rosji oraz w krajach rozwijających się. Obszar geograficznego występowania ma związek z niskim standardem higieny.
Główne czynniki ryzyka zakażenia wirusem HAV to:
- pobyt na obszarze endemicznym,
- bliski kontakt z chorym,
- dzieci uczęszczające do żłobka i przedszkola,
- homoseksualizm u mężczyzn.
Przeczytaj: Kiedy mamy do czynienia z wirusowymi infekcjami przewodu pokarmowego?
Okres wylęgania wynosi średnio 30 dni, wirus jest wydalany z kałem przez 1-2 tygodnie przed wystąpieniem objawów klinicznych i około 1 tydzień po ich wystąpieniu - jest to tak zwany okres zakaźności.
Objawy zakażenia
Zakażenie często ma przebieg bezobjawowy lub subkliniczny. Pacjenci najczęściej zgłaszają męczliwość, nudności, wymioty, bóle brzucha, mięśni i stawów. Może także pojawić się postać żółtaczkowa z zażółceniem skóry, ciemnym zabarwieniem moczu i odbarwieniem stolca. Cięższy przebieg obserwuje się u osób po 50 roku życia i niedożywionych.
HAV nie wywołuje przewlekłego zapalenia wątroby. W niepowikłanym WZW typu A pełny powrót do normalnej aktywności życiowej i pracy następuje w czasie do 6 miesięcy. Rokowanie jest dobre, choć przebieg może być przedłużony do kilku miesięcy, z nawrotami.
Rozpoznanie
Rozpoznanie zakażenia HAV stawia się w oparciu o zwiększenie w osoczu aktywności enzymów wskaźnikowych wątroby - aminotransferazy asparaginianowej i alaninowej i wzrostu stężenia bilirubiny. Podstawę rozpoznania stanowią jednak badania serologiczne - wykrycie przeciwciał anty-HAV.
Zobacz też: Co powinieneś wiedzieć o żółtaczkach pokarmowych?
Leczenie
Nie ma leczenia przyczynowego zakażenia HAV. Zaleca się ograniczenie aktywności fizycznej, zakaz spożywania alkoholu przez pół roku a ograniczenie ilościowe do roku. W przypadku nasilonego świądu, podaje się cholestyraminę lub kwas ursodeoksycholowy. W przypadkach o cięższym przebiegu konieczna jest hospitalizacja.
Zapobieganie
Profilaktyka zakażenia polega na przestrzeganiu podstawowych zasad higieny oraz szczepieniach ochronnych, które zaleca się osobom wyjeżdżającym do krajów o wysokiej i pośredniej endemiczności, zatrudnionym przy produkcji żywności, usuwaniu odpadów komunalnych, dzieciom w wieku przedszkolnym i szkolnym. W ramach profilaktyki w ciągu tygodnia po wystąpieniu objawów klinicznych chory nie powinien przygotowywać posiłków dla innych i powinien powstrzymać się od kontaktów seksualnych.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!