Czym jest toczeń?
Toczeń to choroba o podłożu autoimmunizacyjnym, to znaczy, że rozwija się w organizmie, w którym doszło do zaburzenia procesów odpornościowych. Limfocyty, które w normalnych warunkach walczą z intruzami, nagle zaczynają reagować przeciwko tkankom własnego organizmu. Tym sposobem dochodzi do uszkodzenia między innymi serca, nerek, układu nerwowego czy stawów.
Kto może zachorować?
Jeżeli do lekarza przychodzi pacjent, który skarży się na wiele objawów i do tej pory nie postawiono mu rozpoznania, warto zastanowić się, czy to nie jest toczeń.
Grupą, która choruje najczęściej na toczeń , są kobiety w wieku 16-55 lat, jednakże płeć męska nie wyklucza możliwości zachorowania.
Choroba może rozwijać się na wiele sposobów: powoli z bardzo skąpymi objawami: gorączką, potami, złym samopoczuciem; bądź nagle, z objawami charakterystycznymi dla jednego układu. W miarę trwania choroby mogą dołączać się objawy z pozostałych układów, zaś objawy obecne nie ulegają wycofaniu. Dosyć charakterystycznym jest też przebieg choroby – z przeplatającymi się okresami zaostrzeń i remisji.
Czytaj także: Jak prawidłowo zdiagnozować chorobę reumatyczną?
Jak rozpoznać toczeń?
Aby rozpoznać toczeń rumieniowaty układowy należy wykonać szereg badań - od zwykłej morfologii, poprzez badanie moczu, aż do biopsji dotkniętych narządów. Wszystko po to, aby ustalić rozległość zmian i ocenić stan zdrowia pacjenta.
Amerykańskie Towarzystwo Reumatologiczne (ACR) ustaliło kryteria, według których na całym świecie powinien być rozpoznawany toczeń. Spełnienie 4 z 11 kryteriów pozwala na postawienie diagnozy z 90% pewnością.
Kryteria ACR:
- rumień na twarzy – często w kształcie motyla,
- rumień krążkowy – zmiany rumieniowo-bliznowaciejące,
- nadwrażliwość na światło słoneczne,
- owrzodzenia w jamie ustnej,
- zapalenie stawów – dotyczące przynajmniej dwóch stawów, jednakże bez zmian w rentgenie,
- zapalenie opłucnej lub osierdzia,
- zmiany w nerkach,
- zmiany w układzie nerwowym – zaburzenia neurologiczne lub psychiatryczne,
- zaburzenia hematologiczne – niedokrwistość, mało krwinek białych, mało płytek krwi,
- zaburzenia immunologiczne – przeciwciała przeciwko dwuniciowemu kwasowi DNA (dsDNA), bądź fałszywie dodatnie odczyny kiłowe, a także obecność tak zwanych komórek LE,
- obecność przeciwciał przeciwjądrowych – przeciwciała ANA w mianie wyższym niż 160.
Poza kryteriami diagnostycznymi istnieją również tak zwane kryteria pomocnicze, które mogą przybliżyć rozpoznanie tocznia. Należą do nich między innymi:
- objaw Raynauda – czyli napadowy skurcz tętnic rąk powstający pod wpływem zimna lub emocji
- nadmierne wypadanie włosów.
Czytaj także: Choroba zwyrodnieniowa stawów - rehabilitacja
Kiedy udać się do lekarza?
Toczeń najczęściej rozpoznawany jest przez lekarzy dermatologów lub reumatologów, jednakże ze względu na występowanie zmian w każdym narządzie może zostać przypadkowo odkryty przez lekarza każdej specjalizacji.
Dlatego, jeżeli coś nas niepokoi i przypuszczamy, że może to być toczeń – nie zwlekajmy, tylko natychmiast zwróćmy się do lekarza, którego darzymy zaufaniem.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
