Definicja, podział, rozpoznanie
Istnieje różnorodna grupa chorób, których cechą charakterystyczną jest rozplem kolagenu w miąższu płuc. Przyczyny części tych chorób są znane – należą do nich przede wszystkim czynniki szkodliwe w miejscu pracy, jak pyły nieorganiczne i organiczne, także leki, np. bleomycyna, środki owadobójcze, poza tym choroby tkanki łącznej i układowe zapalenia naczyń. Pozostałe, których przyczyna nie jest znana, nazywa się idiopatycznymi, samoistnymi. Wszystkie choroby różnią się przebiegiem klinicznym, obrazem radiologicznym płuc i obrazem histopatologicznym. Pewne rozpoznanie można ustalić jedynie łącząc ze sobą objawy, wynik badania TK i RTG klatki piersiowej, a ostateczne rozpoznanie stawia się w oparciu o wynik badania histopatologicznego, czyli wycinka pobranego z płuc.
Zobacz też: Na czym polega niedodma płuc?
Przykłady
W tej grupie schorzeń wyróżnia się, między innymi:
- idiopatyczne włóknienie płuc,
- choroby śródmiąższowe polekowe,
- włóknienia w przebiegu chorób tkanki łącznej jak na przykład twardzina układowa, toczeń trzewny,
- pylice płuc.
Objawy
W płucach dochodzi do rozplemu tkanki łącznej. Te części miąższu płucnego, w których odkładają się włókna kolagenowe, zostają wyłączone z wentylacji, zmniejsza się powierzchnia wymiany gazowej. Dochodzi do rozwoju zaburzeń wentylacji o typie restrykcyjnym. Dlatego u większości chorych pojawia się duszność. Występuje także suchy kaszel, stopniowo nasilający się przez wiele miesięcy. W badaniu przedmiotowym zwraca uwagę przyspieszony i płytki oddech a osłuchując płuca stwierdza się trzeszczenia.
Badania dodatkowe
W obrazie radiologicznym klatki piersiowej obecne są linijne lub siateczkowate zacienienia. Bardziej charakterystycznego obrazu dostarcza tomografia komputerowa wysokiej rozdzielczości. Do oceny zaawansowania zmian służy badanie spirometryczne, które ukaże cechy restrykcji, czyli zmniejszenia objętości płuc. W badaniu gazometrycznym występuje hipoksemia czyli zmniejszona prężność tlenu.
Zobacz też:Jak powstaje odma opłucnowa?
Leczenie
Leczenie jest niestety głównie objawowe. Polega na eliminacji szkodliwych substancji z otoczenia, odstawieniu leków, które doprowadziły do włóknienia. Stosuje się wspomagającą tlenoterapię, rehabilitację oddechową, niekiedy w zaostrzeniach kortykosteroidy. A w przypadku chorób układowych, jako przyczyny włóknienia płuc istotne jest leczenie choroby podstawowej. Zwykle oznacza to steroidoterapię lub inne leki immunosupresyjne.
Rokowanie
Niestety zwykle leczenie nie zmienia przebiegu choroby i wydolność oddechowa stopniowo u większości chorych się pogarsza.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!