Numer 1
Giardia lamblia to pierwotniak pasożytujący w jelicie cienkim. Spotykany jest na całym świecie. Jego rezerwuarem są przede wszystkim ludzie, w mniejszym stopniu inne zwierzęta. Zarażamy się zatem poprzez kontakty z osobą chorą, bądź bezobjawowym nosicielem, a także spożywając zanieczyszczoną wodę i pokarmy. Już kilkadziesiąt cyst Giardia może wywołać zachorowanie (giardiozę). Wśród czynników ryzyka wymienia się między innymi wyjazdy do krajów rozwijających się (oraz nieprzestrzeganie zasad higieny), niedobory odporności, zaburzenia kwaśności soku żołądkowego (także nadużywanie leków podwyższających pH), przebywanie w przedszkolach, żłobkach, domach dziecka.
Zobacz też: Jak prawidłowo leczyć biegunkę infekcyjną?
Numer 2
Entamoeba histolytica bytuje w jelicie grubym. Jest powszechnie spotykana w krajach strefy tropikalnej i subtropikalnej. Przypadki wywoływanej przez nią choroby – pełzakowicy są więc „zawleczone” do naszego kraju. Zakażamy się poprzez kontakty z zarażonymi ludźmi – możliwe jest to nawet po kontakcie z przedmiotami, które trzymał chory, np. pieniądze. Ponadto skażone mogą być woda i pokarmy. W przypadku obu pierwotniaków dolegliwości mogą się rozwinąć w czasie od kilku dni do kilku tygodni od zakażenia.
Dolegliwości
W przypadku giardiozy, o ile rozwinie się postać objawowa (ok. 50% przypadków), główna dolegliwość to uciążliwa, wodnista biegunka, nieraz połączona z ogólnym osłabieniem i poczuciem dyskomfortu w brzuchu. U pacjentów chorujących długotrwale może się rozwinąć zaburzenie trawienia i wchłaniania tłuszczów, czego efektem będzie biegunka tłuszczowa. Możliwe się również wtórna nietolerancja laktozy, zapalenie dróg żółciowych, rzadko pokrzywka lub zapalenie stawów.
Pełzakowica przebiega ciężej. W stolcach pojawia się domieszka ropy lub krwi. Ból brzucha może być silny, zwłaszcza poniżej pępka. Nieraz w tej okolicy da się wyczuć „guz”. Owrzodzeniu jelita mogą towarzyszyć ropnie innych narządów – wątroby, mózgu, nerki. Częściej niż w giardiozie zgłaszane są dolegliwości ogólne – ból głowy, nudności, gorączka, osłabienie.
Zobacz też: Domowe sposoby na biegunkę
Diagnostyka i leczenie
W obu przypadkach należy uwidocznić pierwotniaki w kale pobranym od pacjenta. Przydatne może się też okazać badanie endoskopowe wraz z pobraniem wycinków i oceną mikroskopową (zwłaszcza w pełzakowicy). Obecność we krwi przeciwciał przeciw danemu pierwotniakowi nie jest wystarczającym narzędziem diagnostycznym.
Potwierdzeniem rozpoznania jest także dobra odpowiedź chorego na leczenie. Stosujemy doustnie metronidazol lub tynidazol. W przypadku pełzakowicy podane mogą być również: diloksanid, jodochinol lub paromomycyna.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!