Kiłę (inaczej syfilis) wywołuje bakteria – krętek blady, który dostaje się do organizmu przez błony śluzowe lub uszkodzoną skórę. Do zakażenia może dojść w wyniku bezpośredniego kontaktu z zakażoną wydzieliną ciała (np. krwią, ropą z owrzodzenia) lub podczas kontaktów seksualnych (także oralnych), pocałunków. Pierwszym objawem kiły jest pojedyncze owrzodzenie w okolicy narządów płciowych lub jamy ustnej (w przypadku gdy do zakażenia doszło w wyniku seksu oralnego). Z czasem pojawiają się osutki kiłowe czyli wysypki skórne (charakterystyczne dla fazy wtórnej kiły). Jeśli kiła nie jest prawidłowo leczona, przechodzi w fazę późną, dla której charakterystyczne są zmiany neurologiczne, w narządzie wzroku, stawach, kościach. Warto wiedzieć, że bakterie kiły przechodzą także przez łożysko – zakażona matka może więc zarazić nienarodzone dziecko (to tzw. kiła wrodzona). Kiłę diagnozuje się wykonując proste badania krwi. W leczeniu stosuje się antybiotyki.
Objawy kiły
Objawy kiły uzależnione są od etapu rozwoju choroby:
- Po 2-9 tygodniach od zakażenia w miejscu wniknięcia zarazków do organizmu pojawia się niewielkie owrzodzenie (charakterystyczne dla kiły wczesnej). To tzw. objaw pierwotny kiły. Wrzód jest bezbolesny i znika po ok. 3 tygodniach, dlatego łatwo go zlekceważyć.
- Po około 9 tygodniach od zakażenia rozpoczyna się pełnoobjawowa choroba - na skórze pojawiają się osutki kiłowe, czyli wysypki charakterystyczne dla tej choroby. Są to: czerwone lub różowe plamki, grudki, narośla. Na tym etapie choroby występują również objawy uogólnione: gorączka, osłabienie, spadek masy ciała, ból gardła, głowy.
- Po 2 latach od zakażenia kiła wchodzi w fazę późną (kiła późna). U niemal połowy chorych pojawiają się zmiany w nerkach i wątrobie. Czasami kiła atakuje układ nerwowy, krwionośny, kostny. Nieleczona może prowadzić do ślepoty, chorób psychicznych, destrukcji skóry i błon śluzowych, a nawet śmierci.
Sprawdź, dlaczego kiła nazywana jest najbardziej podstępną chorobą weneryczną świata!
Kiła - wysypka
Wysypki występujące w kile mają różnorodny charakter:
- Zmiana pierwotna - pojawia się 2-9 tygodni od zarażenia. Towarzyszy jej powiększenie okolicznych węzłów chłonnych. Na początku jest bezbolesną grudka, która po kilku dniach zaczyna wrzodzieć. Zmiana zlokalizowana jest w w miejscu, przez które doszło do wniknięcia bakterii do organizmu. Może więc pojawić się na penisie, w okolicy odbytu, w ustach, na wargach sromowych itp. Uwaga! Współcześnie tzw. zmiana pierwotna może być naprawdę niepozorna i mało charakterystyczna. Ma to związek z powszechnym stosowaniem antybiotyków. Dlatego nawet niepozorne krostki lepiej konsultować z lekarzem.
- Po ok. 2 miesiącach od zarażenia choroba przechodzi w kolejna fazę, a wraz z nią zmienia się charakter wysypki (osutki kiłowej). Jest ona obecna u 75 proc. chorych na kiłę. Zmiany skórne na początku mają formę blado-czerwonych lub różowych plamek. Pojawiają się one na tułowiu, rękach i nogach. Po kilku tygodniach na skórze ujawniają się twarde zmiany grudkowe (na dłoniach, stopach, skórze głowy). W okolicach odbytu, sromu, pod pachami, pod piersiami pojawiają się natomiast tzw. kłykciny płaskie (lepieże płaskie) - szare, ropiejące zmiany. Ich wydzielina jest bardzo zakaźna!
Kiła wrodzona
Kiła wrodzona występuje wtedy, gdy do zakażenia dochodzi w czasie życia płodowego. To bardzo niebezpieczna sytuacja, która często prowadzi do śmierci płodu. Jeśli dziecko rodzi się żywe, zwykle ma charakterystyczne dla kiły wrodzonej objawy i wady rozwojowe, m.in. zniekształcony nos (tzw. nos siodełkowaty), zajady plamki kiłowe, marskość wątroby, zapalenie płuc. Aby zapobiec takiej sytuacji, standardowo każdej kobiecie w ciąży dwukrotnie wykonuje się badanie krwi pod kątem kiły.
Badania w kierunku kiły
Badania w kierunku kiły dzieli się na:
- serologiczne nieswoiste (reaginowe) - m.in. VDRL i USR, mają charakter przesiewowy i służą postawieniu wstępnej diagnozy. Badania wykonuje się z krwi.
- swoiste (krętkowe) - wykonuje się je, gdy po wykonaniu badań nieswoistych istnieje podejrzenie zakażenia kiłą. Do tego rodzaju badań zalicza się m.in. badania FTA (Fluoroscent Treponemal Antibody Test), TPHA (Treponema Pallidum Hemagglutination Assay).
Leczenie kiły
Leczenie kiły polega na podawaniu antybiotyków, które niszczą bakterie wywołujące tę chorobę. Najczęściej penicylinę, doksycyklinę lub tetracyklinę wstrzykuje się domięśniowo przez co najmniej 2 tygodnie. Jeśli choroba jest w fazie późnej, konieczne jest leczenie szpitalne. Uwaga! Antybiotyki poradzą sobie z bakteriami, ale nie cofają zmian, jakie choroba poczyniła w organizmie, nie wyleczą np. uszkodzeń oczu lub układu nerwowego. Dlatego najlepsze efekty leczenia osiąga się gdy kiła jest w w fazie wczesnej.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
