Lekarze obserwują wzrost problemów ze snem związanych z COVID-19. Część osób cierpi na bezsenność będącą długotrwałym skutkiem zakażenia koronawirusem. Z kolei inni doświadczają trudności ze snem z powodu samej pandemii - niezależnie od tego, czy chorowali.
Bezsenność po COVID-19
Bezsenność po COVID-19 objawia się jak typowe zaburzenia snu: trudnością w zasypianiu, częstym wybudzaniem się w nocy lub obniżoną jakością snu, przez co po przebudzeniu nadal czujemy się zmęczeni i niewyspani.
Chińskie badanie pod kierunkiem prof. Fei Xu dowiodło, że bezsenność występowała u 26% pacjentów COVID-19 po wyzdrowieniu. Naukowcy uważają, że jest to znaczący problem i należy zwracać dużą uwagę na jakość snu po przejściu infekcji.
Bezsenność może mieć także pośredni związek z COVID-19. Występuje jako skutek pandemii. Zjawisko to zyskało już swoją nazwę: koronasomnia lub covidsomnia (od łac. insomnia, czyli bezsenność).
Powstało co najmniej kilka badań, które potwierdzają niekorzystny wpływ pandemii na sen.
Brytyjskie badanie z udziałem 843 osób dorosłych wykazało, że prawie 70% uczestników ankiety zgłosiło zmianę wzorców snu, a mniej niż połowa odpowiedziała, że ma regenerujący sen.
W USA w ciągu pierwszych miesięcy pandemii o 14,8% wzrosła ilość kupowanych leków nasennych na receptę.
Wzrost bezsenności zaobserwowano w Chinach w czasie lockdownu. Alarmujące dane napływają też z Włoch i Grecji, gdzie niemal 40% respondentów w badaniach wykazało bezsenność.
Również w Polsce przybyło osób mających kłopoty ze snem w porównaniu ze stanem sprzed pandemii. Odsetek zgłaszających takie zaburzenia wzrósł z 30% do 50%. A słowo „bezsenność” było wyszukiwane w Google w 2020 roku częściej niż kiedykolwiek wcześniej.
Jak długo trwają problemy ze snem po COVID-19?
Niestety nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Trudności ze snem po przebyciu COVID-19, podobnie jak inne długotrwałe skutki, mogą utrzymywać się kilka dni, tygodni lub miesięcy.
Wiele zależy od tego, dlaczego pojawia się bezsenność – czy jest skutkiem duszności, lęku czy złych nawyków związanych z odpoczynkiem. Ważna jest odpowiednia reakcja i, w razie potrzeby, udanie się do specjalisty.
Przyczyny i efekty bezsenności po COVID-19
Możliwymi przyczynami bezsenności z powodu COVID-19 są:
- strach, lęk po ciężkiej chorobie,
- trudności w oddychaniu po przejściu COVID-19,
- nieprawidłowości w mózgu po COVID-19,
- duże napięcie psychiczne wskutek niepewności, zaburzenia rutyny dnia wywołanych pandemią,
- zmniejszona aktywność fizyczna związana z praca zdalną lub pozostawaniem bez pracy,
- brak regularnych godzin spożywania posiłków.
W rezultacie więcej osób skarży się na zmęczenie w ciągu dnia, problemy z koncentracją, większe prawdopodobieństwo popełniania błędów i słabszy refleks.
Niedobór snu wpływa też niekorzystnie na układ odpornościowy. Może zwiększać podatność organizmu na wszelkie infekcje i stany zapalne.
Pojawia się również inne zagrożenie. Krótkotrwała bezsenność może przekształcić się w chroniczne problemy ze snem, które wymagają leczenia.
W wymiarze długoterminowym, przewlekła bezsenność prowadzi do wielu poważnych zaburzeń: lęków, depresji, chorób układu krążenia i cukrzycy.
Jak radzić sobie z bezsennością po COVID-19?
Zaburzenia snu związane z koronawirusem leczy się podobnie, jak leczyło się bezsenność do tej pory: niefarmakologicznie i farmakologicznie.
Jeżeli bezsenność pojawiła się po przebytym zakażeniu koronawirusem i wcześniej nie występowały problemy ze snem, powinniśmy zgłosić się do lekarza.
Niektórzy ozdrowieńcy wymagają rehabilitacji oddechowej (tutaj znajdziesz: ćwiczenia oddechowe, które możesz wykonywać w domu).
Do metod niefarmakologicznych zalicza się przede wszystkim nawyki związane z higieną snu. Jednak w przypadku pandemii należy położyć nacisk na potrzebę kojarzenia łóżka wyłącznie z odpoczynkiem i snem (sypialnia dla wielu osób zamieniła się w biuro). Inne wskazówki dotyczące snu:
- Unikaj ekranów w sypialni, zamiast przeglądania wiadomości w telefonie, sięgnij po książkę.
- Wyciszaj się pod koniec dnia, zrezygnuj z czytania wiadomości przed snem.
- Unikaj intensywnej aktywności fizycznej co najmniej 2 godziny przed spaniem.
- Unikaj drzemek w ciągu dnia.
- Pozostań aktywny fizycznie.
- Nie objadaj się na noc.
- Jeśli obudziłeś się w nocy i nie możesz zasnąć przez 30 minut, wstań z łózka i wykonaj monotonną, prostą czynność w słabym świetle.
- Ogranicz alkohol i kofeinę.
Jeśli bezsenność jest przewlekła i nie pomagają metody niefarmakologicznie, należy udać się do lekarza, który może przepisać leki nasenne. Czasami potrzebna jest pomoc psychoterapeuty.
Więcej o koronawirusie:
Koronawirus bez kaszlu. Co oznacza?
Jak długo i kiedy zarażamy koronawirusem?
Jak leczyć łagodne zakażenie koronawirusem w domu? Leki i naturalne sposoby na COVID-19
Koronawirus u dzieci - objawy, przebieg i leczenie
Objawy koronawirusa u osób starszych. COVID-19 często zaczyna się nietypowo
Zespół pocovidowy (MIS-C) u dzieci. Kiedy się rozwija i jak rozpoznać to powikłanie koronawirusa?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
