Zespół pocovidowy (MIS-C) u dzieci. Kiedy się rozwija i jak rozpoznać to powikłanie koronawirusa?

zespół pocovidowy fot. Adobe Stock
Większość dzieci i młodzieży przechodzi COVID-19 łagodnie lub bezobjawowo, jednak lekarze zauważają, że część małych pacjentów trafia do szpitali z powodu tzw. zespołu pocovidowego. Jest to stan potencjalnie zagrażający życiu, który najczęściej rozwija się od 2 do 6 tygodni po zarażeniu koronawirusem.
/ 27.11.2020 16:57
zespół pocovidowy fot. Adobe Stock

Spis treści:

  1. Czym jest zespół pocovidowy u dzieci?
  2. Objawy zespołu pocovidowego u dzieci
  3. Leczenie dziecięcego zapalnego zespołu wieloukładowego
  4. Zespół pocovidowy a test na koronawirusa
  5. Rokowania w zespole pocovidowym u dzieci

Czym jest zespół pocovidowy u dzieci?

Zespół pocovidowy występujący u dzieci, nazywany wieloukładowym zespołem zapalnym u dzieci (ang. MIS-C, multisystem inflammatory syndrome in children), jest nową rzadką ogólnoustrojową chorobą, będącą reakcją na przebyte kilka (od 2 do 6) tygodni wcześniej zakażenie koronawirusem (SARS-CoV-2), również bez objawów.

MIS-C występuje w postaci od łagodnej do ciężkiej i może zagrażać życiu dziecka. W niektórych przypadkach konieczne jest leczenie na oddziale intensywnej terapii. Szacuje się, że odsetek przypadków śmiertelnych wynosi mniej niż 2%. Wśród pacjentów są dzieci w każdym wieku, jednak mediana wieku wynosi 9 lat

Zespół pocovidowy przypomina początkowo tzw. bostonkę, a gdy się rozwinie – zespół Kawasaki, czyli chorobę naczyń krwionośnych rozwijającą się zazwyczaj u dzieci poniżej 5. roku życia, której powikłaniem bywa zapalenie mięśnia sercowego oraz tętniaki naczyń wieńcowych.

Objawy zespołu pocovidowego u dzieci

Jak sama nazwa wskazuje, wieloukładowy zespół zapalny może dotyczyć różnych narządów (np. serca i naczyń, płuc, dróg pokarmowych, nerek) i manifestować się różnymi objawami. Rodziców powinny zaniepokoić zwłaszcza:

  • trwająca kilka dni gorączka 38°C lub większa (występuje zawsze),
  • bóle brzucha, biegunka, wymioty,
  • senność i apatia,
  • zimne stopy i ręce,
  • wysypka na dłoniach i stopach, a następnie na reszcie ciała,
  • ból mięśni,
  • obrzęk dłoni i stóp,
  • wybroczyny w jamie ustnej,
  • przekrwione oczy,
  • żywoczerwony, tzw. "malinowy" język,
  • niskie ciśnienie krwi,
  • kaszel,
  • ból gardła,
  • problemy z oddychaniem.

Najczęstszymi objawami zespołu pocovidowego są gorączka, ból brzucha, biegunka i wymioty. Często rodzice zgłaszają również zaczerwienie spojówek i wysypkę na skórze dziecka (podobnie jak w zespole Kawasaki). 

W badaniach laboratoryjnych u dzieci występuje podwyższony poziom neutrofili i białka C-reaktywnego, świadczących o stanie zapalnym. Niepokojąco wysokie są również markery sercowe.

Zespół pocovidowy występujący u dzieci powoduje często powikłania kardiologiczne. W badaniach z udziałem dzieci hospitalizowanych z powodu MIS-C zaobserwowano nieprawidłowe badanie echokardiograficzne u ponad połowy pacjentów. Możliwe powikłania zespołu pocovidowego ze strony układu krążenia to niewydolność serca, uszkodzenie mięśnia sercowego, tętniaki w naczyniach wieńcowych.

Inne powikłania, do których może prowadzić zespół pocovidowy, to uszkodzenie nerek i niewydolność oddechowa.

Jak się leczy dziecięcy zapalny zespół wieloukładowy?

W leczeniu wieloukładowego zespołu zapalnego u dzieci bardzo ważna jest szybka pomoc medyczna. Dlatego w razie zauważenia alarmujących objawów, szczególnie gdy u dziecka lub wśród bliskich występowało zakażenie koronawirusem, należy bez zwłoki skontaktować się z lekarzem. 

Leczenie zespołu pocovidowego obejmuje leczenie przeciwzapalne z zastosowaniem dożylnych preparatów immunoglobuliny (IVIG), a także leczenie przeciwzakrzepowe i antybiotykoterapię. W niektórych przypadkach stosuje się również terapię kortykosteroidami. 

Zespół pocovidowy a test na koronawirusa

Wystąpienie zespołu pocovidowego nie oznacza, że wynik testu na koronawirusa będzie pozytywny. Ten zespół zapalny rozwija się najczęściej po zakażeniu wirusem, dlatego wykonywanie testu w kierunku aktywnej infekcji może nic nie wykazać. Jak wskazują badania, nie zawsze też u dzieci pojawia się dodatni wynik na przeciwciała w kierunku COVID-19, co świadczyłoby o przebytym zakażeniu. W większość przypadków testy jednak potwierdzają infekcję SARS-CoV-2.

Rokowania w zespole pocovidowym u dzieci

Szybko rozpoznany i leczony zespół pocovidowy jest w większości przypadków uleczalny. Przeważająca liczba dzieci wraca do zdrowia. Z racji tego, że jest to choroba nowa i nadal niewiele o niej wiadomo, nie są znane jej możliwe odległe skutki zdrowotne.

Źródła:
Rapid risk assessment: Paediatric inflammatory multisystem syndrome and SARS -CoV-2 infection in children, www.ecdc.europa.eu,
Centers for Disease Control and Prevention, www.cdc.gov,
Kevin Chorath i inni, Multisystem inflammatory syndrome in children: A systematic review, https://doi.org/10.1016/j.eclinm.2020.100527, [dostęp:] 27.11.2020,
Mayo Clinic, 
www.mayoclinic.org.

Więcej o koronawirusie:Czy można mieć koronawirusa (COVID-19) bez gorączki?Ból głowy a koronawirus. Kiedy ten objaw oznacza COVID-19?Katar a koronawirus – najważniejsze informacjeNietypowe objawy koronawirusa – 7 zaskakujących symptomów COVID-19Koronawirus a biegunka – ważny objaw, którego nie powinniśmy lekceważyćKoronawirus. Co robić, gdy doszło do zakażenia lub wystąpią objawy COVID-19Koronawirus a grypa – jak odróżnić objawy?Jak leczyć łagodne zakażenie koronawirusem w domu? Leki i naturalne sposoby na COVID-19Koronawirus a ciąża. Najważniejsze fakty o COVID-19 w ciąży

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Redakcja poleca

REKLAMA