Nowotwory wewnątrzczaszkowe
Nowotwory lokalizujące się wewnątrzczaszkowo stanowią 85% wszystkich pierwotnych nowotworów ośrodkowego układu nerwowego. Najczęściej występujące to: guzy glejopochodne, oponiaki, nerwiaki i gruczolaki przysadki. Bardzo często guzy mózgu stanowią zmianę wtórną będącą skutkiem nowotworu płuc, sutka, czy skóry.
Przeczytaj: Mózg zaatakowany - przerzuty nowotworów do mózgu
Objawy kliniczne
Nowotwory ośrodkowego układu nerwowego dają zróżnicowane objawy. Mogą one wynikać ze wzmożonego ciśnienia śródczaszkowego lub z naciekania konkretnych struktur mózgu (objawy ogniskowe). Do grupy objawów ogólnych zaliczają się bóle głowy, nudności i wymioty pojawiające się głównie rano, senność i zaburzenia koncentracji. Objawy związane z lokalizacją guza to m.in.: napady padaczkowe, zaburzenia widzenia, trudności z mową, niedowłady oraz zmiany zachowania.
Leczenie chirurgiczne
Leczenie chirurgiczne ma na celu usunięcie zmiany nowotworowej wraz z marginesem zdrowej tkanki. Bywa jednak, że całkowita resekcja guza jest niemożliwa, ze względu na jego lokalizację i możliwość wystąpienia znacznych powikłań neurologicznych. Zmiana usuwana jest wtedy częściowo. Pozwala to zredukować ucisk masy nowotworowej na struktury mózgowia i zmniejszyć tym samym objawy związane ze wzmożonym ciśnieniem śródczaszkowym. Zdarza się, że nawet zmiany łagodne rozwijają się w miejscach, do których ciężko uzyskać dostęp i stają się tym samym bardzo niebezpieczne. Rezonans magnetyczny wykonywany podczas zabiegu, pozwala ocenić jego zakres. Dokładna technika zabiegowa zależy od rodzaju i umiejscowienia guza. Leczenie operacyjne przerzutów podejmuje się, gdy jest on pojedynczy (bez innych przerzutów do OUN i pozostałych organów), a ognisko pierwotne jest wyleczone, możliwe do wyleczenia lub, gdy w ogóle nie występuje.
Polecamy: Guzy mózgu - vademecum
Guzy rdzenia kręgowego
Guzy rdzenia kręgowego można podzielić na: guzy śródrdzeniowe (glejaki) i guzy zewnątrzrdzeniowe, które dzielą się dodatkowo na guzy wewnątrzoponowe (oponiaki, nerwiaki) i zewnątrzoponowe (przerzuty do kręgosłupa).
Niepokojące objawy
Objawy mogące świadczyć o procesie nowotworowym zlokalizowanym w rdzeniu kręgowym to:
- na poziomie guza (bóle korzeniowe, zaniki mięśni, wiotkie niedowłady kończyn),
- od poziomu guza w dół (spastyczne niedowłady kończyn, zaburzenia czucia powierzchownego),
- zaburzenia zwieraczy.
Postępowanie chirurgiczne
Guzy śródrdzeniowe i wewnątrzoponowe usuwa się techniką mikrochirurgiczną (zabieg wykonywany jest pod mikroskopem). Guzy zewnątrzoponowe oprócz wycięcia, wymagają często stabilizacji wewnętrznej kręgosłupa.
Rodzaj operacji uzależniony jest od lokalizacji guza. W celu uzyskania dostępu do kanału kręgowego zazwyczaj wykonuje się, jedno− lub wielopoziomową, jedno− lub obustronną laminektomię. Polega ona na usunięciu wyrostków kolczystych i łuków kręgów oraz więzadła przebiegającego między nimi. W ten sposób można usunąć guzy zlokalizowane grzbietowo lub bocznie. Lokalizacja brzuszna zazwyczaj wymaga dostępu tylno-bocznego lub przedniego.
W przypadku przerzutów do rdzenia kręgowego zmiana jest usuwana, a struktury nerwowe odbarczane.
Leczenie chirurgiczne nowotworów mózgu i rdzenia kręgowego jest tym bardziej skuteczne im wcześniej zostanie podjęte. Dlatego nie należy lekceważyć groźnych objawów, tylko natychmiast zgłosić się z nimi do lekarza.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
