Głównymi grupami leków stosowanych w terapii wrzodziejącego zapalenia jelita grubego oraz choroby Crohna są salicylany oraz glikokortykosteroidy. Pomimo ich dobrego działania, u około 10% chorych nie udaje się uzyskać oczekiwanego efektu. Związane jest to z opornością na leki oraz licznymi działaniami niepożądanymi terapii.
Jak działają leki biologiczne?
W latach dziewięćdziesiątych XX wieku po raz pierwszy wprowadzono do terapii tak zwane leczenie biologiczne. Udało się je uzyskać dzięki szybkim postępom inżynierii genetycznej oraz biologii molekularnej. Działanie tych leków polega przede wszystkim na reagowaniu przeciwko cząsteczkom układu immunologicznego: cytokinom, receptorom dla cytokin lub komórkom.
Większość leków biologicznych, to tak zwane przeciwciała monoklonalne. Cząsteczka, przeciwko której skierowanych jest większość preparatów, to TNF-alfa (czynnik martwicy nowotworów). Jej zwiększone stężenie stwierdzane jest w zmienionej błonie śluzowej jelit, gdzie wywołuje liczne reakcje zapalne. W zależności od budowy przeciwciała, znanych jest kilka preparatów obniżających jej stężenie.
Zobacz też: Jak leczyć nieswoiste zapalenia jelit?
Leki biologiczne zmniejszające stężenie TNF-alfa:
- infliksimab (do tej pory najwięcej badań klinicznych potwierdza jego skuteczność),
- certolizumab,
- adalimumab.
Zastosowanie w terapii znajdują także inhibitory oraz analogi receptora dla TNF-α, które sprawiają, że TNF-α staje się biologiczne nieaktywny (etanercept, onercept). Sporadycznie podejmowane są próby z inhibitorami syntezy TNF-α: talidomidem i semapimodem.
W chorobie Crohna prowadzone są także badania kliniczne dotyczące innych przeciwciał monoklonalnych. Najbardziej zaawansowane dotyczą natalizumabu (przeciwciała skierowanego przeciw integrynie α4) oraz vedolizumabu (przeciwciała skierowanego przeciw integrynie α4β7). Oba leki zmniejszają natężenie procesów zapalnych w obrębie jelit.
Ponadto wstępne doniesienia donoszą, że podskórne podawanie hormonu wzrostu może zmniejszyć aktywność choroby Crohna.
Leki biologiczne - idealne rozwiązanie?
Leki biologiczne, choć dają nadzieje na wyleczenie pacjentów z nieswoistymi chorobami zapalnymi jelit, do tej pory nie zostały dobrze poznane. W trakcie ich stosowania może wystąpić wiele działań ubocznych, między innymi: uaktywnienie się lub nasilenie się objawów gruźlicy, stwardnienia rozsianego, chłoniaków, niewydolności krążenia czy reakcje anafilaktyczne.
Leczenie przy pomocy leków biologicznych przynosi bardzo dobre rezultaty. Niestety, ze względu na koszty, dostęp do terapii dla polskich pacjentów jest mocno ograniczony.
Polecamy: Dlaczego chorujemy na nieswoiste zapalenia jelit?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
