Koronarografia to badanie inwazyjne, dlatego każdy pacjent musi wyrazić na nie zgodę. Istnieje szereg wskazań do wykonania tego badania, najważniejszym z nich jest występowanie objawów choroby wieńcowej. Dzięki koronarografii można rozpoznać chorobę wieńcową i zaplanować leczenie.
Koronarografia:
Koronarografia - cel badania
Koronarografia pozwala określić stopień i istotność zwężenia tętnic zaopatrujących serce (tętnice wieńcowe). Za istotne uważa się zwężenie powyżej 50-70% – powoduje zmniejszenie przepływu krwi przez to miejsce, a tym samym niedotlenienie mięśnia sercowego, objawy albo zawału albo niedokrwienia serca.
Do koronarografii kwalifikuje lekarz. Nie jest wykonywana u wszystkich osób ze stwierdzoną chorobą niedokrwienną serca.
Koronarografia – przebieg badania
Koronarografia polega na dotarciu przez tętnicę promieniową (nakłucie w okolicy nadgarstka) lub udową (nakłucie w okolicy pachwin) do ujść naczyń wieńcowych znajdujących się w aorcie. Przez cewnik (specjalną rurkę) podaje się kontrast do obu naczyń wieńcowych i wykonuje serię zdjęć rentgenowskich, oglądając wypełnienie naczyń kontrastem.
U osób będących alergikami na pyłki roślin, środki chemiczne, niektóre pokarmy, w czasie badania może pojawić się wysypka, uporczywe swędzenie. Jeśli w trakcie koronarografii zaczniesz odczuwać świąd, jakikolwiek dyskomfort, poinformuj o tym lekarza.
Postępowanie po zabiegu koronarografii
Po zakończeniu badania, czyli jeszcze w pracowni hemodynamicznej zostaje wyjęty cewnik. Usuwane są też tzw. koszulki naczyniowe, czyli plastikowe rurki, przez które został wcześniej wprowadzony cewnik. Po wyjęciu koszulek, miejsce wkłucia zostaje mocno uciśnięte opatrunkami, co ma zapobiec powstaniu krwiaka. W zależności od miejsca wkłucia pozostawia się je na kilka godzin: 2-4 (pachwina) lub ok. 1 godzinę (nadgarstek).
Po koronarografii przewożą pacjenta na salę pooperacyjną, gdzie będą monitorowane jego parametry życiowe (zapis EKG, wartości ciśnienia etc.). Po zabiegu można jeść i pić. Zaleca się przyjmowanie dużych ilości płynów (najlepiej wody), aby wypłukać z organizmu kontrast.
Pacjenci, u których wykonano badanie poprzez nakłucie tętnicy udowej w pachwinie (obecnie bardzo rzadko, tylko w przypadku trudności z nakłuciem tętnicy w okolicy nadgarstka), muszą leżeć płasko przez 24 h.
Odczucia pacjentów po koronarografii
Koronarografia nie jest bolesna – nieprzyjemne jest jedynie wkłucie i ewentualnie przechodzenie cewnika w okolicy barku (może pojawić się ucisk).
Koronarografia – jak się przygotować
Kwalifikacja do zabiegu często wymaga wykonania wstępnych badań, np. EKG, holtera, echa serca czy testu wysiłkowego.
Przed każdym badaniem inwazyjnym, a więc także przed koronarografią, warto zaszczepić się przeciwko WZW B (żółtaczce zakaźnej). Szczepionka jest podawana w 3 dawkach – cały cykl podawania dawek trwa pół roku.
Przed koronarografią lekarz może zlecić także wykonanie :
- morfologii,
- koagulogramu (PTT, INR),
- badań biochemicznych,
- oznaczenie grupy krwi.
Uwaga! Upewnij się, które badania trzeba wykonać jeszcze przed przyjęciem do szpitala na badanie koronarografii, a które zostaną wykonane już w szpitalu.
Wszyscy leczący się przewlekle z powodu chorób tarczycy (nadczynność, niedoczynność tarczycy) przed koronarografią powinni mieć skontrolowany poziom TSH oraz fT4.
Dzień przed koronarografią
Bardzo ważne jest nawodnienie organizmu (minimum 1,5-2 l płynów na dobę). Przy zdiagnozowanej przewlekłej chorobie nerek należy przyjmować większą ilość płynów (ok. 3 l/ na dobę) również po zabiegu.
Nie należy odstawiać przed badaniem kwasu acetylosalicylowego (Polocard, Acard, Apirin Protect), natomiast jeśli przyjmujemy na stałe leczenie przeciwkrzepliwe (np. z powodu sztucznej zastawki serca, migotania przedsionków), to lek ten (Acenocumarol, Sintrom, Warfin) należy zastąpić heparyną drobnocząsteczkową w iniekcjach podskórnych(np. Clexane) około 5 dni przed badaniem (współczynnik INR nie powinien przekraczac 1,3).
Pacjenci chorzy na cukrzycę typu 2 przyjmujący lek obniżający poziom cukru – metforminę (Metformax, Glucopgane, Siofor i inne) powinni przestać go przyjmować 1 dzień przed badaniem.
W dniu koronarografii
Na badanie należy zgłosić się na czczo (ok. 6-8 godzin bez jedzenia). Można jedynie przyjmować niewielkie ilości wody. Nie powinno się także palić papierosów (ok. 6-8 h). Jeśli cewnik ma być wprowadzany przez tętnicę udową, trzeba ogolić pachwiny. Konieczne jest też wzięcie prysznica. Kobiety są proszone o zmycie lakieru z paznokci dłoni i stóp. Trzeba zdjąć biżuterię i wyjąć protezy zębowe.
Uwaga! W trakcie badania podawany jest kontrast. Jeśli stwierdzono u ciebie uczulenie na środki kontrastujące koniecznie powiadom o tym lekarza przed koronarografią!
Koronarografia – wskazania
Koronarografię wykonuje się w trybie pilnym lub planowym. Wskazaniami do badania są:
- są zawał serca,
- dodatnia próba wysiłkowa,
- EKG wskazujące na zaburzenia przepływu krwi ,
- planowana operacja serca.
W przypadku długotrwałej choroby serca, koronarografię wykorzystuje się do regularnej oceny stanu serca.
Koronarografia – powikłania
Ponieważ koronarografia jest badaniem inwazyjnym, może wiązać się z występowaniem powikłań. Najczęściej są to – krwiak w miejscu wkłucia, przedłużone krwawienie z miejsca wkłucia. Wśród poważniejszych powikłań znajdują się: zawał serca, zaburzenia rytmu serca, nagłe zatrzymanie krążenia. Poważne powikłania zdarzają się bardzo rzadko, ponieważ każda z pracowni hemodynamicznych wykonuje bardzo wiele takich zabiegów i ma duże doświadczenie.
Więcej o chorobach serca:
Badania przeprowadzane w chorobach serca
Co to jest wieńcowy zespół X
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
